ΝΥΚΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ 2019

Πρεσβύτερος Γεώργιος Προμπονάς*

«Ας κάνουμε απόψε μια αρχή» 

Διαδικτυακοί ,και όχι μόνο ,φίλοι μου θα παραξενευθείτε ίσως μερικοί από σας με το γεγονός ότι, τις φετινές Άγιες Μέρες, καθοριστικές για τη ζωή μας ·όσοι βέβαια από μας αποφασίσουν να τις δεχθούν σαν τέτοιες -προκειμένου να σας στείλω τις χριστουγεννιάτικες ευχές μου μέσω ενός σχετικού σχολίου θα επιλέξω το θέμα ,όχι από την εξύμνηση με την οποία αναδεικνύει το υπερφυσικό γεγονός της αποψινής νύκτας η εκκλησιαστική ποίηση, ή η λογοτεχνία, ή η εξιστόρηση του από τους Ιερούς Ευαγγελιστές ,αλλά από την γενικότερη ποίηση ,η οποία μέσω του ποιήματος του Θ. Γεωργιάδη· μελοποιημένο από τον Δ. Γεωργιάδη και ερμηνευμένο από την Άννα Βίσση -εμπεριέχει και αποδίδει συμπυκνωμένο το νόημα και μήνυμα που κομίζει ο σαρκωμένος «απόψε» Θεός Ιησούς Χριστός, και το οποίο, ανάμεσα σε άλλα ,σηματοδοτεί το δρόμο προς την τελειότητα .Αυτή που θα πρέπει να διακρίνει τον άνθρωπο από την υπόλοιπη κτίση.

Τι προτρέπει λοιπόν ο στιχουργός ,αφού, απ’ ό,τι φαίνεται ,θα πρέπει να προσέγγισε με την ανάλογη σύνεση, φρόνηση και ταπείνωση το κοσμοϊστορικό υπερφυσικό γεγονός της ενανθρώπισης του Υιού και Λόγου του Θεού που διαδραματίζεται την αποψινή νύκτα. Την ακόλουθη συνταγή ,μέσω της οποίας μας υπόσχεται να εξασφαλίσομε εκτός των άλλων, και την ψυχική και σωματική υγεία , αφού το ,αποτελεσματικά δοκιμασμένο ,φάρμακο που την παρέχει είναι η ηρεμία ,η γαλήνη, η χαλάρωση που καταφέρνει η δύναμη της συγνώμης και της αγάπης . Μας προτρέπει λοιπόν την αποψινή νύκτα ο δημιουργός Γεωργιάδης: 

Ποια τύχη μ’έφερε απόψε εδώ μπροστά σας
Να τραγουδήσω ένα αβάστακτο καημό
Μ’ ένα τραγούδι που μιλά στην ανθρωπιά σας
Για μιαν ελπίδα που δεν έχει τελειωμό

Παίρνω κουράγιο απ’ την ανάλαφρη ματιά σας
Που’ναι οι έγνοιες μακρινές το βράδυ αυτό
Μια χούφτα νότες κλέβω πάνω απ’ τη χαρά σας
Και μέσα απ’ την ψυχή μου τραγουδώ

Πότε θ’ ανοίξουμε μια πόρτα στην καρδιά μας
Να νιώσουμε όλα τα άδικα δικά μας
Ας κάνουμε απόψε μια αρχή
Ποιος ξέρει αύριο η μέρα τι θα φέρει
Κι’ αν η καρδιά να συγχωράει δεν ξέρει
Κι’ αν θα γεννούν πατρίδα μας όλα της γης τα μέρη

Ας κάνουμε απόψε μια αρχή

Κι’ αν είναι δύσκολοι καιροί για ν’ αγαπάμε
Κι είν’ η καρδιά μας ματωμένη απ’ τον καημό
Πάρτε κουράγιο απ’ την αλήθεια που ξεχνάμε
Και κάντε την χαρούμενο σκοπό. 

Πια επιτέλους αγαπητοί μου φίλοι ·προκατειλημμένοι ή μη κατά της Εκκλησίας - ποια χριστουγεννιάτικη νύκτα θα αποφασίσομε «να κάνομε μια αρχή» σαν αυτή που προτρέπει ο Τραγουδοποιός ; Πότε θα πάψομε να εξαντλούμε το νόημα αυτών των ημερών μόνο στις εμποροοικονομικές δραστηριότητες , στο πλούσιο γιορτινό τραπέζι , στις ψυχαγωγικές αποδράσεις, στα ολονύκτια ρεβεγιόν κάθε λογής , ,στις ανταλλαγές δώρων και τα λοιπά ξενόφερτα ψυχρά χριστουγεννιάτικα έθιμα που μιμηθήκαμε σαν πίθηκοι κατά την πρόσφατη περίοδο της με δανεικά χλιδής , απεχθανόμενοι μετά βδελυγμίας ,και σαν άτομα και σαν σύνολο , εκείνα τα πανέμορφα συμβολικά δικά μας, ανταγωνιζόμενοι ποιος θα στήσει στα σαλόνια ,στους δρόμους και στις πλατείες τα πιο ψηλά και φωτεινά χριστουγεννιάτικα δένδρα και τις πιο εντυπωσιακές φάτνες; Πότε , εν πάση περιπτώσει μαζί με αυτά ,θα στήσομε και μια φάτνη στις καρδιές μας για να δεχθούμε το Θείο Βρέφος, να το προστατεύσομε αφ ενός από τους σύγχρονους Ηρώδηδες και να αφουγκραστούμε αφ’ ετέρου το χαρμόσυνο μήνυμα που μας φέρνει; Πότε θα αποφασίσομε να εφαρμόσουμε αυτή την συνταγή που προτρέπει ο ποιητής ,σαν το αποκαταστάλαγμα της μελέτης που έκαμε πάνω στο μήνυμα των ημερών, έτσι ώστε, παλεύοντας με το εγωισμό μας ,να βρούμε την δύναμη να ξεπερνάμε ,να συγχωράμε, να προχωράμε και να αγαπάμε ,όχι για να ωφελήσομε τον εχθρό μας αλλά το εαυτό μας, αφού τότε θα κάνομε τη ζωή μας ήρεμη και όμορφη; Γιατί, σε πολλές περιπτώσεις, αν η ζωή μας δεν είναι τέτοια φταίει η πεισματική επιμονή μας να αρνούμαστε αυτή την συνταγή. Πότε επιτέλους θα παραδεχθούμε ότι, αφού έχομε και εμείς ελαττώματα θα πρέπει να αναγνωρίσομε και αυτά του άλλου; Πότε θα παύσομε να θεωρούμε ,ότι φταίνε όλοι οι άλλοι εκτός από μας; Πότε θα «νιώσουμε» · εγώ δεν λέω όλα αλλά τα μισά- «άδικα δικά μας», για να αντιληφθούμε ,ότι τότε θα εξασφαλίσομε ,εκτός των άλλων επαναλαμβάνω , και την ψυχική και σωματική υγεία που υπόσχεται και εγγυάται η αγάπη , η συγνώμη ,η καταλλαγή και η κατανόηση;

Αυτή η προτροπή του τραγουδοποιού ,ανάμεσα σε άλλες του Ιερού Ευαγγελίου, σηματοδοτεί τη ρώτα μέσα στη φουρτουνιασμένη ,με τα αγριεμένα κύματα-πάθη, θάλασσα της ζωής που μας οδηγεί στην ζεστή αγκαλιά της Πηνελόπης του καθενός μας. Δηλαδή την επί Γης προσωρινή γαλήνια που μας περιμένει στην Ιθάκη, ήτοι: την αιώνια συνέχεια της στον Παράδεισο. Εκεί στην άλλη χωροχρονική διάσταση «όπου δεν υπάρχει πόνος, ούτε λύπη ,ούτε στεναγμός αλλά ζωή ατέλειωτη» κατά τον Σαουδάραυα πρίγκιπα ποιητή Ι. Δαμασκηνό . Διαφορετικά , την κάνομε να μοιάζει με ένα πλοίο που κλυδωνίζεται μεσοπέλαγα από θεριεμένα κύματα χωρίς στίγμα, χωρίς πυξίδα ,χωρίς μηχανή, χωρίς ασύρματο . 

Η εμμονή μας και η επιμονή μας στην άρνηση να αγωνισθούμε για να βρούμε τη δύναμη να ξεπεράσομε το εαυτό μας έχει σαν αποτέλεσμα να αφήνομε τη ζωή μας να γίνεται έρμαιο του μίσους και του φθόνου ,έτσι ώστε κάποια στιγμή αυτή θα τελειώσει άοσμα ,άχρωμα και άγευστα .Αυτή τη νοσηρή βασανιστική κατάσταση η Επιστήμη της Ψυχολογία την ονομάζει Κυκλοθυμικό Σύνδρομο. Ο Λαός μας αλληγορικά: «βράζομε μέσα στο ζουμί μας». Εγώ θα έλεγα ότι τότε είμαστε βυθισμένοι σε ένα απύθμενο τέλμα χωρίς προσπάθεια να βγούμε απ’ αυτό, με ό,τι το ποιό οδυνηρό συνεπάγεται .Και αν δεν είναι αυτό η κόλαση τι άλλο είναι ;

Ο μεγάλος σοφός Ρώσος διανοούμενος , συγγραφέας και συνειδητός ορθόδοξος χριστιανός Ντοστογέφσκυ έγραφε· όχι από τον αναπαυτικό καναπέ ενός πολυτελούς ρώσικου σαλονιού αλλά από τα κάτεργα της Σιβηρίας σαν πολιτικός κρατούμενος - στους διώκτες του : «ας θες να εκδικηθείς τον εχθρό σου αγάπησε τον και συγχώρεσε τον».

Όλα αυτά εγώ θα αποτύπωνα με εξής μαθηματική εξίσωση για να το θυμάται πιο εύκολα ο καθένας μας : (συγχωρώ ,ξεπερνώ ,προχωρώ ,αγαπώ) = (υπέρβαση του εγωισμού μου). 

Θα πρέπει να επισημάνω το εξής : Ενώ διαβάζετε αυτές τις αράδες, αγαπητοί μου φίλοι, θα σκέπτεστε ότι: «ο Παπά Γιώργης είναι ουτοπιστής , εξωπραγματικός, ή πολύ περισσότερο , ακράτητα ρομαντικός, και την ζωή του θα την πέρασε στο απυρόβλητο του μίσους και της έχθρας. Αγαπητοί μου φίλοι, απερίφραστα σας δηλώνω ότι, είμαι αθεράπευτα συγχρόνως τόσο ρομαντικός και στοχαστικός, όσο και ρεαλιστής και πραγματιστής. Και μπορώ να σας πω ότι, κατά σύμπτωση σας απευθύνεται ένας άνθρωπος που η καρδιά του είναι διάτρητη από τα βέλη της έχθρας και του μίσους …….. .

Το εύστοχο και υπέροχο έργο αυτών των καλλιτεχνών θα πρέπει ,εκτός από την ευφορία· που με την ψυχαγωγία του μας προσφέρει ερεθίζοντας τις συναισθηματικές χορδές της ψυχής - να το αφήσομε, επιτέλους απόψε, να ερεθίσει και αυτές της καρδιάς .«Ας του κάνομε μια πόρτα και σ’ αυτή». Τότε θα πιάσει τόπο στη ζωή μας η θυσιαστική αγάπη που γεννιέται απόψε, όχι σε μια πολυτελή κλινική αλλά σε μια σπηλιά.

Μια σπηλιά που , πριν από δυο χιλιάδες χρόνια κατέφυγε εκεί κυνηγημένη για να γεννήσει μια φτωχή ταπεινή παρθένα, την οποία αυτή η γέννα θα την αναδείκνυε ·όχι επίγεια βασίλισσα αλλά αυτή των αγγέλων. Αφού ·όσον κιαν αυτό η περιορισμένη ανθρώπινη λογική δεν μπορεί να το χωρέσει, γιατί αν το χωρούσε απλά δεν θα ήταν υπερφυσικό- μέσα στο γενετικός της όργανο, τη μήτρα της, της μόλις μιας γροθιάς χωρητικότητας ,χώρεσε ο αχώρητος «παντί πως εχωθήθη εν γαστρί» ,όπως διερωτάται η επίκαιρη εκκλησιαστική ποίηση .Για το ίδιο αυτό· ασύλληπτο από τον κοινό νουν επαναλαμβάνω- υπερφυσικό γεγονός, απορεί και ο πολυταξιδεμένος, συγγραφέας, διανοούμενος ,στοχαστής, λογοτέχνης και ,για μένα, ύψιστος θεολόγος ,που τον κατέστησε τέτοιο η ώρα που συνέλαβε τον εαυτό του να ομολογεί την πίστη του σ’ Αυτόν, τον «αχώρητο παντί» .Αυτό συνέβη όταν, στεκούμενος με δέος μπροστά στην εικόνα της Πορταίτισσας Παναγιάς του Αγίου Όρους ,συγκλονίσθηκε τόσο από ένα ξαφνικό, απρόσμενο, ανερμήνευτο εσωτερικό προβληματισμό · είναι η ώρα που μιλά ο Θεός στις καρδιές των ανθρώπων-που ένιωσε μάλιστα στη συνέχεια την ανάγκη να τον αποτυπώσει στη 16η σελίδα του βιβλίου του ΣΥΜΠΟΣΙΟ λέγοντας επακριβώς: «Ω μήτρα που μέσα σου χώρεσες αυτόν που ουρανός και Γη δεν χωρούν!» Κατά τα άλλα αυτός ο, εξωεκκλησιαστικός εν πάση περιπτώσει θεολόγος, για κάποιους υποκριτές θρησκόληπτου διαχρονικούς φαρισσαίους « ήταν άθεος»! Αλλά αυτό είναι «αλλουνού παπά Βαγγέλιο» που δεν είναι της ώρας ο περαιτέρω σχολιασμός του. 

Τώρα θα με ρωτήσετε : Σε ποιο νοσοκομείο μας συνιστάς να πάμε για την διάγνωση αυτής της οδυνηρής αρρώστιας .Ποιος γιατρός θα μας διαγνώσει, για να μας δώσει την συνταγή και σε πιο φαρμακείο θα βρούμε αυτό το φάρμακο. Αμ’ εδώ είναι το σπουδαίο. Ακούστε με προσεκτικά :Όπως στην περίπτωση που αρρωστήσομε από ένα βαρύ νόσημα δεν μπορούμε να αυτοθεραπευθούμε , αλλά επιβάλλεται να νοσηλευθούμε σε ένα νοσοκομείο ,με την ίδια λογική και στην περίπτωση οποιασδήποτε ψυχοσωματικής νόσου δεν μπορούμε από μόνοι μας να γιατρευθούμε , παρά θα πρέπει να αναζητήσομε την θεραπεία στο ψυχο-σωματικο-θεραπευτικό Νοσηλευτικό Ίδρυμα που διαθέτει τα αλάθητα διαγνωστικά εργαλεία ,τους ανιδιοτελείς μαχόμενους γιατρούς που θα κάνουν τη διάγνωση και θα δώσουν την ενδεικνυόμενη αποτελεσματική συνταγή αγωγής ,και το φαρμακείο που την παρέχει δωρεάν. . Αυτό δεν είναι άλλο απ’ αυτό που ήλθε απόψε να κτίσει ο Ιδιοκτήτης και Αρχίατρος θεάνθρωπος Ιησούς Χριστός . Αυτό ,και μόνον αυτό, διαθέτει αντί για αξονικούς και μαγνητικούς τομογράφους τα Ιερά Μυστήρια ,αντί για γιατρούς τους μυσταγωγούς Ιερείς ·όχι τελετουργούς- που θα διαγνώσουν τη νόσο ,και το φαρμακείο που διαθέτει το φάρμακο .Και αυτό το φάρμακο ,ανάμεσα στα άλλα , δεν είναι άλλο από το μυστήριο της ιερής εξομολόγησης και στη συνέχεια το κορυφαίο των μυστηρίων αυτό της Θείας Κοινωνίας . Εφημερεύει όλο το εικοσιτετράωρο και παρέχει τις υπηρεσίες του δωρεάν προς το καθένα . Δεν απομένει παρά να αποφασίσομε να καταφύγομε σ΄αυτό ή να συνεχίζομε να «βράζομε μέσα στο ζουμί μας». 

Θα πρέπει να επισημάνω ότι, προς Θεού δεν θα πρέπει επ’ ουδενί ,και σε καμιά περίπτωση, να θεωρηθεί ότι όλα αυτά καλλιεργούν την ηττοπάθεια και την μοιρολατρική νοσηρή αντίληψη του: «σφάξε με αγά μου ν’αγιάσω». Κάτι τέτοιο είναι κάθετα αντίθετο με το γενικότερο μήνυμα των Χριστουγέννων. Επειδή περισσότερα πάνω σ’ αυτό δεν τα επιτρέπει η παρούσα , σας συνιστώ να τα αναζητήσετε σε σχετικές προηγούμενες δημοσιεύσεις μου. 

Ήλθε τώρα η ώρα ,μέσω αυτής της αγωγής και αρωγής της εξωεκκλησιαστικής ποίησης στον πνευματικό αγώνα του καθένα μας , να ευχηθώ σε όλους σας , όπως το σπαργανούμενο απόψε Θείο Βρέφος να σας επιφυλάξει για το νέο έτος ό,τι το πιο όμορφο, το ιδεώδες ,το ωραίο, το ιδανικό, το θεάρεστο ποθείτε και επιθυμείτε , λατρεμένοι μου φίλοι και αναγνώστες όπου Γης. 

Με απέραντες, θερμές ,ολόψυχες και εγκάρδιες ευχές 

*Πρεσβύτερος της Γ' Αρχιερατικής Περιφέρειας Νάξου, Τραγαίας - Δρυμαλίας. Συγγραφεὐς κατά το πάλαι και στο ΙΕΡΟ ΚΑΘΙΔΡΥΜΑ «ΑΓΙΑ ΕΙΡΗΝΗ ΧΡΥΣΟΒΑΛΑΝΤΟΥ» στο Φιλώτι Νάξου