ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΑΝΑΓΩΓΗ

Η Αρχαία Ελληνική Γλώσσα μπορεί να αποτελέσει δυναμική αφετηρία υψηλότερων σκέψεων και αναζητήσεων-ένα ταξίδι γνωριμίας με τον εξωτερικό αλλά και τον απέραντο εσωτερικό μας κόσμο. Αν ,για παράδειγμα, εμβαθύνουμε στην έννοια μιας λέξης θα συναντούμε κάθε φορά μιαν άλλη αλήθεια . Η αλήθεια αυτή λειτουργεί σαν μια μορφή ευτυχίας. Εξάλλου, όπως πιστεύω, οι στιγμές που μας αποκαλύπτεται η ομορφιά και η χαρά της γνώσης θά 'πρεπε δίκαια να ορίζονται ως εκδηλώσεις ευτυχίας.

Ασχολήθηκα για λίγο με δυο εξαιρετικά ρήματα της αρχαίας γλώσσας μας ,που μοιάζουν με αντώνυμα αλλά συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους ( όπως φαντάζομαι ότι συμβαίνει και με κάθε αντίθεση ). Πρόκειται για τα ρήματα ανάγομαι και κατάγομαι. Ανάγομαι σημαίνει ξενοίγομαι στην θάλασσα, στο πέλαγος . Κατάγομαι σημαίνει πλέω από την θάλασσα προς την στεριά.

Είναι όμορφη απόφαση η αναγωγή. Είναι μια πορεία προς το καινούριο, προς την γνώση προς την εξέλιξη ,προς την ζωή την ίδια. Μα για να την τολμήσουμε χρειαζόμαστε μια καταγωγή πρώτα- μια καταγωγή πάνω στην οποία θα δομηθεί η δύναμη, το θάρρος ,η γνώμη και το είδος των εκάστοτε αναζητήσεών μας. Η δύναμη για τις εξορμήσεις αντλείται απ'την καταγωγή. Οπότε πρέπει να γνωρίζουμε πού βασιζόμαστε . Βέβαια δεν επιλέγουμε εμείς την καταγωγή μας. Έχουμε όμως ηθικό χρέος να την εκτιμούμε και να την θεωρούμε σημαντική. Χρειαζόμαστε ένα σπίτι για ν'ανοίξουμε ένα παράθυρο. Χρειαζόμαστε μια πατρίδα ως νοητική γωνιά για να μπορούμε ν'ατενίζουμε τον κόσμο. Χρειαζόμαστε μια καταγωγή πριν από την κάθε αναγωγή μας στην περιπέτεια της ζωής.

Στην σύγχρονη κοινωνία μας πού 'ναι γεμάτη από γνώμες κι επιφανειακά δικαιώματα αποδεικνύεται ζωτικής σημασίας η αναζήτηση της γνώσης. Κι επιμένω με την αναζήτηση γιατί η γνώση για την γνώση και μόνο ή για χρησιμοθηρικούς λόγους δεν μας βοηθά να γίνουμε καλύτεροι ή δικαιότεροι άνθρωποι. Αν όμως με αποφασιστικό κόπο και προσωπική δύναμη τολμούμε συχνά την αναγωγή μας στην θάλασσα της γνώσης ,τότε θα βιώσουμε την φιλοσοφική δύναμη των αντιθέσεων: πόσο σημαντικά και συνάμα πόσο ασήμαντα είναι όλα- πόσο δυνατοί και πόσο αδύναμοι είμαστε την ίδια στιγμή -πόση εσωτερικότητα κρύβεται στο εξωτερικό των πραγμάτων - πόσο ισχυρή και πόσο εύθραστη είναι η ομορφιά και η ανθρωπιά.

Κι είναι βεβαια αναγκαίο να επιστρέφουμε πάλι στην στεριά μας-στην καταγωγή μας έπειτα από κάθε αναγωγικό ταξίδι . Γιατί στην σταθερή της απλότητα και στην πρακτική της αγκαλιά βρίσκουμε θαλπωρή. Κι έπειτα από κάθε επιστροφή αλλιώς αντιλαμβανόμαστε τις καταστάσεις και τις ανθρώπινες σχέσεις. Μέσα από ένα πιο διαυγές πρίσμα. Είναι η διαύγεια που μας ανταπέδωσε εκείνη η αναγωγή μας στους ευρύτερους ορίζοντες. Και ποιός ξέρει...ίσως με τα νέα μας εφόδια ν'αναβαθμίσουμε την ζωή την δική μας και των άλλων γύρω μας.

Πρόκειται για δυο ένοιες μονάχα: την αναγωγή και την καταγωγή-για δύο ρήματα μονάχα: κατάγομαι κι ανάγομαι. Για να εφαρμοστούν χρειάζονται γη και θάλασσα. Είτε κυριολεκτούμε ,είτε αλληγορούμε σημασία έχει το ταξίδι. Των ρεαλιστικών και των νοητικών ιδανικών τόπων αντίστοιχα.

Να περνάτε καλά. Παντού.