Τι είναι η ανακαλυπτική μάθηση;

της Δρος Αριστονίκης Θεοδοσίου-Τρυφωνίδου

Ο νους «κρύβει» μέσα του γνώσεις. Η ανακαλυπτική μάθηση δίνει την δυνατότητα στον νου να ξεκλειδώσει αυτές τις γνώσεις προκειμένου να αντιμετωπίσει ένα πρόβλημα. 

Η ανακαλυπτική μαθηση στηρίζεται στην θεωρία του κριτικού ορθολογισμού. Η θεωρία του κριτικού ορθολογισμού έχει ως αφετηρία υποθέσεις, εικασίες ακόμη κι εκδοχές που μπορούν εν δυνάμει να δώσουν λύση στο πρόβλημα. Στη συνέχεια επαληθεύονται οι υποθέσεις με την αναζήτηση πηγών μάθησης. 

Η ανακαλυπτική μάθηση χωρίζεται σε τέσσερις φάσεις:

1. Προβληματισμός
2. Προσδιορισμός του προβλήματος
3. Επιλογή των πιο καλών εκδοχών
4. Έλεγχος των εκδοχών

Στην πρώτη φάση ο εκπαιδευτικός εκμαιεύει εξηγήσεις ρωτώντας τους μαθητές του: τι θα αναζητήσουν να βρούν. Στην συνέχεια, στην δεύτερη φάση, ο εκπαιδευτικός καλεί τους μαθητές να διατυπώσουν το πρόβλημα, δηλαδή, το τι ζητούν να μάθουν. Στην τρίτη φάση επιλέγονται οι καλύτερες εκδοχές. Μέσα από αυτό τον τρόπο αξιοποιείται ο διαισθητικός τρόπος σκέψης των μαθητών. Στην τελευταία φάση, οι μαθητές ελέγχουν τις εκδοχές τους καταφεύγοντας σε πηγές μάθησης. Ο έλεγχος των εκδοχών αξιοποιεί τον αναλυτικό τρόπο σκέψης των μαθητών.