Τα δικά μου, δικά μου και τα δικά σου...δικά μου..!

Καλλιόπη Ζιώγου
- Θεολόγος

Όλα θέλουμε να τα αλλάξουμε, τα έχουμε βαρεθεί όλα, θέλουμε να δοκιμάσουμε τα πάντα. Επιζητούμε νέες συνήθειες, νέους συντρόφους, θέλουμε να αλλάξουμε ακόμη και τη Φύση γύρω μας. Με τίποτα δεν είμαστε ευχαριστημένοι, όλα επιθυμούμε διακαώς να τα αλλάξουμε, εκτός από ένα..τον εαυτό μας. Εκεί είμαστε ανυποχώρητοι, δεν δεχόμαστε ίχνος καλοπροαίρετης κριτικής, δεν συζητάμε ποτέ πλέον, αν δεν μας υποσχεθεί ο συνομιλητής μας πως θα συμφωνήσει μαζί μας. Ο εαυτούλης μας να’ ναι καλά και όλα τα άλλα, όλοι οι άλλοι να πεθάνουν.

Δεν θέλουμε να κουραστούμε πλέον για τίποτα..όλα να γίνονται εύκολα και γρήγορα, αβασάνιστα, χωρίς την παραμικρή διάθεση εκ μέρους μας, να παλέψουμε για κάτι. Εύκολος να’ ναι ο έρωτας, το χρήμα, ακόμη και η πίστη μας. Κουραστήκαμε να ακολουθούμε τον Σταυρό μας, θέλουμε να τον αποτινάξουμε από πάνω μας, Τον αρνούμαστε καθημερινά, λες και ο Χριστός μας έταξε ευκολίες, ανέσεις και βόλεμα πνευματικό. Έχουμε γυρίσει την πλάτη στον Χριστό, επειδή δεν θέλουμε ούτε να ακούσουμε για πνευματικό αγώνα, για λίγη, έστω μια πολύ μικρή προσπάθεια, μια μικρή κίνηση της ψυχής..Νηστεία;; Τι είναι αυτό;; Γιατί να νηστέψω;; Εγκράτεια;; Μα αστειεύεσαι τώρα!! Γιατί; Εγώ θέλω να απολαύσω τα πάντα, να νιώθω την ηδονή στον υπέρτατο βαθμό, σκασίλα μου, μια ζωή την έχουμε! Ο εαυτούλης μου να το ευχαριστηθεί και αδιαφορώ για τους άλλους, αν πληγωθούν, αν ματώσουν, το θέμα είναι να μην ματώσω ΕΓΩ.

Αυτό το άτιμο το εγώ φταίει για όλα. Απαιτούμε από τους άλλους να αλλάξουν και να μας δεχτούν όπως είμαστε αλλά εμείς δεν δεχόμαστε να υποχωρήσουμε έστω και λίγο για να πορευτούμε μαζί με κάποιον. Έτσι έχουμε δυο παράλληλες πορείες, δυο παράλληλες γραμμές που ποτέ δεν τέμνονται, ποτέ δεν θα βρεθούν μαζί, ποτέ δεν θα αγγίξει η μία την άλλη, ποτέ δεν θα μπλεχτούν μεταξύ τους για να « ταξιδέψουν » μαζί. Και το χειρότερο είναι πως μεγαλώνουν έτσι και τα παιδιά μας και μαθαίνουν από πολύ μικρά να απαιτούν, να ικανοποιούνται όλες οι επιθυμίες τους και να επιτυγχάνονται οι στόχοι τους, χωρίς έστω λίγο μόχθο. Δεν γνωρίζουν τι θα πει θυσία για τον άλλο, αυτοπροσφορά, μα πού να τη μάθουν; Βομβαρδίζονται από παντού και καθημερινά, για το πώς θα επικρατήσουν τα ίδια, πρώτα ( παντού, στο σχολείο, στο παιχνίδι ) και μετά οι γύρω τους..

Υπάρχει μιαν ιστορία στην Καινή Διαθήκη: Ένας πλούσιος νέος αναζητά τον Χριστό. Δεν είναι ευχαριστημένος από τη ζωή του και Τον ψάχνει για να καταλάβει τι είναι αυτό που του λείπει. Πλησίασε κάποτε ένας νέος άνθρωπος τον Ιησού και τον ρώτησε: « Αγαθέ διδάσκαλε, τι καλό να κάνω για ν’ αποκτήσω αιώνια ζωή;» Ο Ιησούς του είπε: «Γιατί με ονομάζεις αγαθό; Κανένας δεν είναι αγαθός, παρά μόνο ένας, ο Θεός! Αν θέλεις πάντως να μπεις στη ζωή, τήρησε τις εντολές». «Ποιες;», του λέει εκείνος. 

Κι ο Ιησούς είπε: «Το να μη σκοτώσεις, μη μοιχεύσεις, μην κλέψεις, μην ψευδομαρτυρήσεις, τίμα τον πατέρα και τη μητέρα σου και αγάπα τον πλησίον σου όπως τον εαυτόν σου». «Όλα αυτά τα τηρώ από πολύ μικρός», του λέει ο νεαρός. Σε τι ακόμα υστερώ;» Ο Ιησούς τού απάντησε: «Αν θέλεις να γίνεις τέλειος, πήγαινε, πούλησε τα υπάρχοντά σου και δώσε τα χρήματα στους φτωχούς, και θα έχεις θησαυρό στους ουρανούς. Κι έλα να με ακολουθήσεις». 

Μόλις άκουσε την απάντηση ο νεαρός, έφυγε λυπημένος, γιατί είχε πολλά κτήματα. Τότε ο Ιησούς είπε στους μαθητές του: «Αλήθεια σας λέγω, ότι δύσκολα θα μπει πλούσιος άνθρωπος στη βασιλεία των ουρανών». Οι μαθητές ταράχτηκαν από τα λόγια του. Ο Ιησούς τους είπε ακόμη: « Παιδιά μου, είναι πολύ δύσκολο να μπουν στη Βασιλεία του Θεού όσοι έχουν στηρίξει τις ελπίδες τους στα χρήματα. Πάλι σας λέγω, ότι είναι ευκολότερο να περάσει καμήλα από την τρύπα μιας βελόνας, παρά να μπει πλούσιος στη βασιλεία του Θεού ». Όταν τ’ άκουσαν οι μαθητές του, ένιωσαν μεγάλη κατάπληξη κι έλεγαν: «Τότε ποιος μπορεί να σωθεί;» Ο Ιησούς τούς κοίταξε και είπε: «Αυτό είναι αδύνατο για τους ανθρώπους. Για το Θεό όμως όλα είναι δυνατά ». (Μκ. 10, 17-27, Μτ 19, 20).

Η μεγάλη πρόκληση: « πούλησε τα υπάρχοντά σου », δηλαδή βγες από το εγώ σου, « πούλα »τα πάθη σου στον Χριστό και κέρδισε τη συγχώρηση, « πούλα »τα χαρίσματά σου, στον συνάνθρωπό σου, από αγάπη και έχεις τα πάντα. Κι αν αυτό φαντάζει αδύνατο για τα ανθρώπινα δεδομένα, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην παλιά Ιουδαϊκή παροιμία: « ότι είναι ευκολότερο να περάσει καμήλα από την τρύπα μιας βελόνας, παρά να μπει πλούσιος στη βασιλεία του Θεού » , ( όπου καμήλα δεν εννοεί το ζώο, καμήλα αλλά πρόκειται για την λέξη κάμιλος, αρσενικού γένους και εννοεί το καραβόσχοινο, το παλαμάρι, το οποίο είναι αδύνατον να περάσει από μια μικροσκοπική βελόνα ), ο ίδιος ο Χριστός αμέσως δίνει την απάντηση για να κατευνάσει τις εύλογες αντιδράσεις των μαθητών του: « Παιδιά μου, είναι πολύ δύσκολο να μπουν στη Βασιλεία του Θεού όσοι έχουν στηρίξει τις ελπίδες τους στα χρήματα ». Άρα το θέμα και πάλι είναι το εγώ μας..

Πόσο καλύτερα θα ήταν όλα, αν κάναμε μια προσπάθεια ο καθένας και η καθεμία από μας να προσφέραμε περισσότερα στον διπλανό μας. Ένα από τα γνωστότερα αποφθέγματα σχετικά με τον εγωισμό είναι και εκείνο του Oscar Wilde « Εγωισμός δεν είναι να ζει κάποιος όπως θέλει, αλλά να ζητά από τους άλλους να ζήσουν όπως αυτός θέλει ». Στην πίστη μας, στην Ορθόδοξη πίστη μας το πάρσιμο γίνεται με το δόσιμο, δηλαδή όσο περισσότερο προσφέρεις από αγάπη στον συνάνθρωπό σου, τόσο περισσότερο γεμίζεις με Χριστό και νιώθεις ανείπωτη χαρά και συγκλονιστική γαλήνη. Αυτό όμως προϋποθέτει να βάλω στην άκρη, το εγώ μου. O Μέγας Βασίλειος αναφέρει χαρακτηριστικά: « Ο εγωισμός είναι ένα ζευγάρι ξυλοπόδαρα, που κάνουν τον άνθρωπο ψηλό, χωρίς να τον κάνουν μεγάλο ». 

Τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα στην περίπτωση του έγγαμου βίου. Σχετικά με τον εγωισμό ρωτήθηκε ο άγιος Παΐσιος: « Γέροντα γιατί χωρίζουν τα ανδρόγυνα; » και ο άγιος απάντησε: « Οι άνθρωποι παιδί μου, χωρίζουν από τη φιληδονία τους και τον εγωισμό τους. Όλους τους άλλους λόγους τους εμπνέονται εκ των υστέρων για να δικαιολογήσουν τους εαυτούς τους ». Εξάλλου η αγάπη θέλει θυσίες σε όλες τις σχέσεις, φιλικές και μη. Για ό, τι αγαπάμε, την οικογένειά μας, τη δουλειά μας, τους φίλους μας αποδεικνύουμε το πόσο μετρούν στη ζωή μας, με τη θυσιαστική αυτοπροσφορά μας. Όλα φιλτράρονται μέσα από τη θυσία και δεν υπάρχει μεγαλύτερη απόδειξη αγάπης προς τους άλλους, από τη θυσία του ΕΓΩ μας, στην αγάπη του/της συντρόφου, του/της συναδέλφου, της οικογένειάς μας. Ο απόστολος Παύλος στην πρώτη του επιστολή προς τους κατοίκους της Κορίνθου, τα λέει όλα..είναι ο υπέροχος ύμνος της αγάπης :

« Ἀδελφοὶ, ὑμεῖς ἐστε σῶμα Χριστοῦ καὶ μέλη ἐκ μέρους. Καὶ οὔς μὲν ὁ Θεὸς ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ πρῶτον ἀποστόλους, δεύτερον προφήτας, τρίτον διδασκάλους, ἔπειτα δυνάμεις, εἶτα χαρίσματα ἰαμάτων, ἀντιλήψεις, κυβερνήσεις, γένη γλωσσῶν. μὴ πάντες ἀπόστολοι; μὴ πάντες προφῆται; μὴ πάντες διδάσκαλοι; μὴ πάντες δυνάμεις; μὴ πάντες χαρίσματα ἔχουσιν ἰαμάτων; μὴ πάντες γλώσσαις λαλοῦσι; μὴ πάντες διερμηνεύουσι;ζηλοῦτε δὲ τὰ χαρίσματα τὰ κρείττονα· καὶ ἔτι καθ᾿ ὑπερβολὴν ὀδὸν ὑμῖν δείκνυμι. Ἐὰν ταῖς γλώσσαις τῶν ἀνθρώπων λαλῶ καὶ τῶν ἀγγέλων, ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, γέγονα χαλκὸς ἠχῶν ἢ κύμβαλον ἀλαλάζον. καὶ ἐὰν ἔχω προφητείαν καὶ εἰδῶ τὰ μυστήρια πάντα καὶ πᾶσαν τὴν γνῶσιν, καὶ ἐὰν ἔχω πᾶσαν τὴν πίστιν, ὥστε ὄρη μεθιστάνειν, ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, οὐδέν εἰμι. καὶ ἐὰν ψωμίσω πάντα τὰ ὑπάρχοντά μου, καὶ ἐὰν παραδῶ τὸ σῶμά μου ἵνα καυθήσομαι, ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, οὐδὲν ὠφελοῦμαι. Ἡ ἀγάπη μακροθυμεῖ, χρηστεύεται, ἡ ἀγάπη οὐ ζηλοῖ, ἡ ἀγάπη οὐ περπερεύεται, οὐ φυσιοῦται, οὐκ ἀσχημονεῖ, οὐ ζητεῖ τὰ ἑαυτῆς, οὐ παροξύνεται, οὐ λογίζεται τὸ κακόν, οὐ χαίρει τῇ ἀδικίᾳ, συγχαίρει δὲ τῇ ἀληθείᾳ· πάντα στέγει, πάντα ἐλπίζει, πάντα ὑπομένει. Ἡ άγάπη οὐδέποτε ἐκπίπτει· εἴτε δὲ προφητεῖαι, καταργηθήσονται· εἴτε γλῶσσαι, παύσονται· εἴτε γνῶσις καταργηθήσεται. ἐκ μέρους δὲ γινώσκομεν καὶ ἐκ μέρους προφητεύομεν· ὅταν δὲ ἔλθη τὸ τέλειον, τότε τὸ ἐκ μέρους καταργηθήσεται. ὅτε ἤμην νήπιος, ὡς νήπιος ἐλάλουν, ὡς νήπιος ἐφρόνουν, ὡς νήπιος ἐλογιζόμουν· ὅτε δὲ γέγονα ἀνήρ, κατήργηκα τὰ τοῦ νηπίου. βλέπομεν γὰρ ἄρτι δι᾿ ἐσόπτρου ἐν αἰνίγματι, τότε δὲ πρόσωπον πρὸς πρόσωπον· ἄρτι γινώσκω ἐκ μέρους, τότε δὲ έπιγνώσομαι καθὼς καὶ ἐπεγνώσθην. νυνὶ δὲ μένει πίστις, ἐλπίς, ἀγάπη, τὰ τρία ταῦτα· μείζων δὲ τούτων ἡ άγάπη ». Α´ Κορινθ. (ιβ´ 27 - ιγ´ 13)