Πώς ενδυναμώνουμε τα παιδιά;

της Δρος Αριστονίκης Θεοδοσίου-Τρυφωνίδου

Να κοιτάς από το παράθυρο τα παιδιά της γειτονιάς να παίζουν. Να κοιτάς από το παράθυρο και το δικό σου παιδί να κλωτσάει την μπάλα και να γελάει παίζοντας με τα άλλα παιδιά και ένα μητρικό ένστικτο να σε παρακινεί να σωπάσεις για να ακούσεις τι λένε τα παιδιά μεταξύ τους.

Και να ακούς: -Ε εσύ νομίζω πως πρέπει να πας σπίτι σου τώρα γιατί η πλειοψηφία θέλει να παίξουμε μπάλα. Και να βλέπεις τα μάτια του παιδιού σου να κοιτάνε με απορία. Και μέσα σου να φωνάζεις: «Μίλησε τους, υποστήριξε τον εαυτό σου, διεκδίκησε το δικαίωμα στο παιχνίδι, στην χαρά, στην παρέα».

Και κατόπιν να το ακούς να ορθώνει ανάστημα, να μιλά με επιχειρήματα δίχως φόβο και να διεκδικεί μια θέση στην παρέα την ώρα, που το παιδί από την παρέα που υποκινεί τους άλλους να μην παίζουν με το δικό σου παιδί, κόβει βόλτες με το ποδήλατο και πλησιάζει τόσο κόντά στους άλλους όσο για να τους ψιθυρίσει κάτι στο αυτί και ύστερα ξωμακραίνει γελώντας ειρωνικά. Και το δικό σου το παιδί να στέκει αγέρωχο και εσύ να νιώθεις ένα μεγάλο βάρος στην καρδιά, ένα βάρος που σε παρακινεί να επέμβεις αλλά σε συγκρατεί η γνώση: Άσε το παιδί σου να μεγαλώσει, να μεγαλώσει αντιμετωπίζοντας ότι τον δυσκολεύει. Άσε το παιδί σου να μην σε έχει ανάγκη και να τα βγάζει πέρα μόνο του.

Από νωρίς χρειάζεται τα παιδιά να μάθουν να αντιδρούν και να αντιμετωπίζουν τους άλλους. Τα παιδιά χρειάζεται να προβλέπουν και να ερμηνεύουν τις αντιδράσεις των άλλων. Σημαντικό είναι να τα υποστηρίξουμε στο να μάθουν να διαβλέπουν τα κίνητρα των άλλων και τις προθέσεις τους, να αντιλαμβάνονται τη μη λεκτική επικοινωνία. Τα κοινωνικά επαρκή παιδιά είναι τα παιδια που μπορούν να συνεγάζονται, έχουν σταθερή ψυχική διάθεση, παίρνουν πρωτοβουλίες, δεν τους ενοχλεί να αναλάβουν και δευτερεύοντες ρόλους, έχουν κοινωνική ευαισθησία, ενσυναίσθηση, αυτοπεποίθηση, γνωρίζουν τι θέλουν, έχουν θετική διάθεση κ.ά. Στην ουσία για τον κόσμο μας ένα κοινωνικά επαρκές παιδί, είναι ένα παιδί που χαρακτηρίζεται από ένα ιδιαίτερο κράμα αυτονομίας και συμμόρφωσης.

Ένα ενδυναμωμένο παιδί είναι ένα παιδί που:

• εμπιστεύεται και αυτο-αποδέχεται τον εαυτό του
• έχει κοινωνικοποιηθεί με επάρκεια
• έχει υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη
• έχει το θάρρος της γνώμης του
• έχει αυτενέργεια
• νιώθει ασφάλεια
• ξέρει και πιστεύει στις δυνατότητες του
• έχει αυτοέλεγχο και αυτοπειθαρχεί

Η ψυχολογική ενδυνάμωση στην ουσία κινητοποιεί εσωτερικά το παιδί στο να αντιμετωπίζει τις ενδοπροσωπικές και διαπροσωπικές δυσκολίες που συναντά. Ένα ενδυναμωμένο παιδί μπορεί να σε κοιτά κατάματα όταν σου μιλά, βρίσκει πάντα επιχειρήματα για να κερδίσει μια λογομαχία και όταν λογομαχεί δεν χάνει εύκολα την ψυχραιμία του. 

Οι ενδυναμωμένοι άνθρωποι μπορούν να διεκδικήσουν επειδή νομίζουν ότι μπορούν. Και πολλές φορές το να νομίζεις ότι μπορείς να κάνεις κάτι αρκεί!