Η ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΩΣ ΠΡΟΤΑΣΗ ΖΩΗΣ

της Αγγελικής Μουστάκου
φιλολόγου

Η αρχαία ελληνική γλώσσα είναι ένα κομμάτι ιερής πέτρας, τέλεια σχηματισμένο, ώστε να μπορεί κανείς ν'ακουμπά σ'αυτό την ζωή του, να την θρέφει και να την εμπλουτίζει. Είναι ιδιαίτερα τυχερός εκείνος στον οποίον προσφέρθηκε η ευκαιρία να συναντήσει αυτό το κομμάτι ιερής πέτρας. Η τύχη είναι πολύ σημαντική ως πρϋπόθεση ,όμως ο αγώνας εκείνων που αποφασίζουν την βαθύτερη γνώση είναι καθοριστικός ,όχι μόνο για την ζωή των ίδιων, αλλά και της ανθρωπότητας και του πολυπόθητου πολιτισμού.

Η γλώσσα των πιο μακρινών προγόνων μας είναι θησαυρός . Κι όπως κάθε θησαυρός έχει κλειδωθεί. Πρέπει να γίνει ανάγκη στον άνθρωπο η θέληση ν'αγωνιστεί για να βρει κλειδιά και ν'ανοίξει έναν χώρο μικρό ή μεγαλύτερο, όπου θα μπορέσει ν'αγγίξει αμυδρά ορισμένα κομμάτια απ'τον θησαυρό. Όσο μικρά κι αν είναι θα του αρκέσουν ,όχι μόνο για να φωταγωγήσει την δική του ζωή ,αλλά ίσως και την καταχνιά μιας ολόκληρης εποχής.

Το χρυσόμαλλο δέρας ,που θα 'ταν ωραίο να επανακτήσει όποιος το λαχταρά ,φαντάζει σαν πολύτιμο βελούδο κυανού ή γλαυκού χρώματος-ενός χρώματος που εκπροσωπεί μια διαβάθμιση φωτός. Εξάλλου στον Όμηρο-ο Όμηρος είναι ίσως η μοναδική οδός μύησης που διαθέτουμε-τα χρώματα παρουσιάζονται ως διαβαθμίσεις φωτός ( τα ρομποτικά μηχνήματα της ΝΑSA με τον ίδιο τρόπο αντιλαμβάνονται τα χρώματα...αλλά αυτό δεν προκαλεί εντύπβση στην ''προηγμένη'' εποχή μας!).

Ο άνθρωπος που δύναται κάποια αναρρίχηση στους υψηλότερους αυτούς χώρους της γνώσης αρέσκεται κατά διαστήματα να διαχωρίζει τον κόσμο του με παραπετάσματα γιατί γνωρίζει πόσο εύκολο είναι να χάσει τον εαυτό του μέσα στις ιδιοτελείς κατευθύνσεις που προτείνουν οι αχόρταγοι -κάθε φορά σύγχρονοι-καιροί .

Οι λέξεις της αρχαίας ελληνικής γλώσσας προσφέρονται μέσα σ'ένα περιτύλιγμα νοηματικό που προϋποθέτει να μπορεί κανείς να μαγεύεται με τ'αυθεντικά μυστήρια του κόσμου και να 'χει την υπομονή ν'αγγίζει τελετουργικά την κάθε λεπτομέρεια. Οι σημασίες των λέξεων είναι ασύλληπτα λεπτές και συγκεκριμένες- τόσο που διευρύνουν συγκλονιστικά την σκέψη και πλαταίνουν την σαγήνη της ζωής. Οπότε απαιτείται επιμέλεια συνεχής κι επίπονη σε χρόνο και σε βάθος για να φτάσει ο άνθρωπος εκεί. Οι περισσότεροι δεν είναι διατεθειμένοι ν'αφιερώσουν χρόνο σε τέτοιου είδους αναζητήσεις. Υπάρχουν όμως -ευτυχώς- κι εκείνοι που έχει διαποτίστεί το αίμα τους με ιερό δηλητήριο. Χρειάζεται προδιάθεση για να γίνει αυτό-δεν πρόκειται για επίκτητο γνώρισμα. Κι όταν γίνει ,τότε ο χαρακτήρας των ανθρώπων ετούτων χαράζει ωραίους κι ανώτερους κόσμους που περιέχονται στο κέρας της αιώνιας Αμάλθειας.

Η μελέτη της αρχαίας ελληνικής γλώσσας και σκέψης ανοίγει δρόμους αληθινής αγωνίας ,μιας αγωνίας που όσο αυξάνεται ,τόσο εθίζεται κανείς σ'άυτήν ,αναζητώντας μιαν άκρη στον λαβύρινθο των σκέψεών του που λέγεται Επίγνωση κι όλο αλλάζει μορφές και τρόπους για να'χει η ζωή ενδιαφέρον. Η Επίγνωση μοιάζει με προσωπική σφραγίδα -που επισφραγίζει τους πνευματικούς καρπούς που έχει δρέψει το κάθε άτομο με το δρεπάνι των ωραίων λέξεων και σκέψεων που βρήκε να λάμπουν στα κείμενα του Ομήρου κι όσων δημιούργησαν πάνω στον κόσμο των ηρωϊκών μύθων που εκείνος πρώτος συγκέντρωσε στα θεϊκά του έπη. Οι μύθοι αυτοί εμπεριέχουν ζωντανούς κόσμους-έμψυχους. Γιατί μόνο οι κόσμοι που έχουν ζωντανή ψυχή μππορούν να μεταφέρουν τους ανθρώπους όλων των εποχών σε περιοχές φωτεινής Αλήθειας.

Είναι λυπηρό ν'ακούγεται η άποψη πως πρέπει οι μαθητές να μην εντρυφούν τόσο στην γραμματική και το συντακτικό γιατί χάνουν την ουσία και κουράζονται . Αλήθεια; Μα στην γραμματική και το συντακτικό έχει καταγραφεί η αρχιτεκτονική,η μουσική και η γεωμετρία των Αρχαίων Ελλήνων. Όλοι οι ελληνιστές το έχουν κατανοήσει σαφώς και το εφαρμόζουν. Οι Έλληνες θα 'πρεπε να 'χουν χίλιους παραπάνω λόγους και τρόπους για να το επιδιώκουν κι όχι για να το αποφεύγουν. Θα 'πρεπε πιο πολύ να παθιάζονται όταν τους κλείνουν τις πόρτες της δύναμης που μπορεί να τους δώσει η ανώτερη γνώση και όχι να επαναπαύονται. Θα 'πρεπε κάθε φορά που ποτίζεται απ'την βροχή η γη τους να είναι σε θέση να διακρίνουν την ξεχωριστή ευωδιά κι όχι να την προσπερνούν.