Καλλιόπη Ζιώγου
Στα αγιασμένα χώματα της Βοιωτικής γης όμως αναδείχθηκε και άλλο ένα υψηλό πνευματικό ανάστημα, αυτό του οσίου Μελετίου ( 1035 – 1105 μΧ.). Γεννήθηκε στην μακρινή Καππαδοκία και από πολύ μικρός φάνηκε η πορεία του..και στα δεκαέξι του χρόνια χτυπά την πόρτα της Μονής του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, στην Κωνσταντινούπολη, «…ψάχνοντας τον Χριστό…», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά στον Γέροντα της Μονής. Γρήγορα άρχισε να προσελκύει σαν μαγνήτης τους ανθρώπους, λόγω της Θείας Χάρης που τον περιέβαλε και οι άνθρωποι τον επαινούσαν, μα αυτό ήταν κάτι που δεν ήθελε ο άγιος, οπότε κατάλαβε πως έπρεπε να φύγει από τη Μονή..
Κι αποφάσισε να πάει στην Ρώμη για να προσκυνήσει τους τάφους των αγίων Παύλου και Πέτρου, μα ο Κύριος είχε άλλα σχέδια για κείνον. Κι ενώ βρισκόταν στη Θεσσαλονίκη και περπατούσε, πάντα προσευχόμενος, άκουσε τα βήματα κάποιου, σα να προσπαθούσε να τον φτάσει:
- « Ώρα καλή, ο Χριστός μαζί μας », του είπε ο άγνωστος νέος.
- « Χαίρετε! Ο Χριστός μαζί μας! » απάντησε διστακτικά Μελέτιος..
- « Πού πηγαίνεις αδελφέ; ».
- « Στη Ρώμη, αν θέλει ο Θεός, να προσκυνήσω τους τάφους των αγίων Αποστόλων Πέτρου και
Παύλου και…» …δεν πρόλαβε να τελειώσει τη φράση του.
- « Δεν είναι καιρός για τη Ρώμη. Ο Θεός θέλει να πας στη Θήβα, στου Αγίου Μεγαλομάρτυρος
Γεωργίου, το μοναστήρι » του είπε κι έγινε άφαντος!
Κι έτσι ο γίγαντας της άσκησης ήρθε στην πόλη μας, όπου γρήγορα η γλυκύτητα του λόγου του, η πατρική του αγάπη, η γαλήνια μορφή του ανέπαυε πνευματικά όλο και περισσότερους και προσέλκυε ακόμη κι άλλους, στο Μοναστήρι. Ο άγιος όμως είχε ένα τάμα να εκπληρώσει, να πραγματοποιήσει ένα προσκυνηματικό ταξίδι, άκρως επικίνδυνο..στους Αγίους Τόπους, γεγονός που του επεσήμαναν όλοι οι πατέρες της Μονής. Ο άγιος όμως είχε αφεθεί ολοκληρωτικά στην αγάπη και στην προστασία του Θεού κι έτσι με κίνδυνο της ζωής του πήγε. Μάλιστα σώθηκε θαυματουργικά μια φορά που Τούρκοι ήταν έτοιμοι να τον αποκεφαλίσουν αλλά Άραβες ( θεόσταλτοι..θαρρείς ) του έσωσαν τη ζωή.
Και φυσικά ποτέ δεν ξέχασε τον αρχικό του προορισμό, τη Ρώμη, την οποία επισκέφτηκε και προσκύνησε τους τάφους των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, το μαρτυρικό Κολοσσαίο, μέχρι και στην Ισπανία έφτασε, εκεί όπου είχε κηρύξει ο άγιος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος. Μεγάλη η χαρά των πατέρων της Μονής, όταν επέστρεψε, μα και των ανθρώπων, επειδή ήταν γι’ αυτούς μεγάλη παρηγοριά και στήριγμα. Όμως ο άγιος Μελέτιος λαχταρούσε την ησυχία περισσότερο από κάθε τι για την άσκησή του, οπότε δεν είχε άλλη επιλογή..εγκαθίστανται εκείνος και άλλοι οκτώ πατέρες σε ένα μικρό εκκλησάκι της Μεταμορφώσεως του Σωτήρα, στον Κιθαιρώνα.
Εκεί συμβαίνουν πολλά και θαυμαστά, τα οποία ήταν ενδεικτικά του πνευματικού αναστήματος του αγίου Μελετίου. Ο τρόπος με τον οποίο προετοιμάζει τους πατέρες για τον επικείμενο σεισμό ( όντως στις 6 Δεκεμβρίου 1091 έγινε ένας φοβερός σεισμός στην περιοχή ) και το πώς συνδέει την αμαρτία με το φαινόμενο των σεισμών είναι κάτι το συγκλονιστικό:
- « Πατέρες κι αδελφοί […] Η αμαρτία τάραξε την ψυχή, όλη τη ζωή του ανθρώπου. Αυτήν την ταραχή, ο άνθρωπος τη μετέδωσε στην κτίση. Την αγάπη που έπρεπε να δώσει, την ειρήνη, τη διακονία, τις έχασε με την πτώση. Έτσι έδωσε αυτό που είχε, την ταραχή […] Η γη θα μας δώσει λίγη από την ταραχή που της δίνουμε. Να κάνετε πάλι προσευχή. Να είστε έτοιμοι. Μη φοβηθείτε. Μόνο την αμαρτία να φοβάσθε Ο Θεός μεθ’ ημών ».
Σωστός παράδεισος ήταν ο λόγος, η αγκαλιά, το βλέμμα, ο λυγμός, η ευχή, η προσευχή του αγίου Μελετίου. Φροντίζει τους πάντες και τα πάντα, χωρίς να ξεχνά ποτέ την αγαπημένη του άσκηση. Υπακούουν οι πάντες σε εκείνον, επειδή υπακούει και ο ίδιος στο θέλημα του Κυρίου, υπακούει ακόμη και η Φύση. Πολλά τα θαυμαστά περιστατικά που βεβαιώνουν τούτο. Μα και πολλοί και οι πειρασμοί, τους οποίους πολεμούσε ο άγιος με ένταση, άσκηση και αδιάλειπτη προσευχή.
Μια μέρα έφεραν στο μοναστήρι μία μεγάλη στάμνα, γεμάτη καλό κρασί. Οι πατέρες το έφεραν στον Όσιο:
- « Γέροντα, να βάλουμε αύριο που είναι γιορτή στην τράπεζα κρασάκι; ».
Ο π. Μελέτιος κοίταξε το σταμνί, δεν το σταύρωσε, όπως συνήθιζε να κάνει.
- « Σπάστε αμέσως τη στάμνα! ».
- « Ορίστε; » είπε ο παππούλης που κρατούσε το κρασί.
- « Σπάστε τη στάμνα!!! ».
Το σταμνί χτύπησε στο δάπεδο και διαλύθηκε. Η μυρωδιά του κρασιού ξεχύθηκε στο χώρο. Τότε είδαν και θαύμασαν. Ένα φίδι είχε πέσει μέσα στο κρασί.
- « Έτσι είναι παιδιά » βρήκε την ευκαιρία ο γέροντας. « Κρίνουμε πάντα εξωτερικά, χωρίς να εντοπίζουμε το δηλητήριο που βρίσκεται στα βάθη της καρδιάς μας. Πάντα το περιεχόμενο της ψυχής πρέπει να ελέγχουμε, εκεί που τα φίδια των παθών δηλητηριάζουν τη ζωή μας και τη ζωή των αδελφών μας ».
Την 1η Σεπτεμβρίου 1105 έφυγε για την άνω Ιερουσαλήμ, στην ηλικία των εβδομήντα ( 70 ) ετών, σταυρώνοντας τους πατέρες της Μονής και όλον τον κόσμο. Αποτελεί υπόδειγμα άσκησης, ολάκερος ο βίος του αγίου και είναι τεράστια, η πνευματική του παρακαταθήκη για όλους μας. Ο άγιος Μελέτιος είχε και περίσσευμα μιας άλλης, μεγάλης αρετής, της διάκρισης. Είχε κοντά του τον άγιο Κλήμη, στην ψυχή του οποίου αναπαυόταν, μεταξύ των υπόλοιπων πατέρων της Μονής.
Ο άγιος Κλήμης γεννήθηκε στην Αθήνα, μα όταν αντιλήφθηκε το θείο κάλεσμα ήρθε στον Κιθαιρώνα, στο Μοναστήρι, με ηγούμενο τον άγιο Μελέτιο, ο οποίος είχε επισημάνει τα πάμπολλα πνευματικά του χαρίσματα, όπως την υπομονή του, την αγάπη του, την ταπείνωσή του, την υπακοή του, την σιωπή του. « Αυτή δεν είναι ψυχή, » σκεφτόταν « Παράδεισος είναι! Ναός ευωδιαστός. Είναι η πατρίδα του Χριστού ». Και όντως ήταν η πατρίδα του Χριστού..πώς αλλιώς να εξηγήσεις τα θαυμαστά που βιώσαν κοντά του οι υπόλοιποι πατέρες της Μονής, όπως ο π. Ιάκωβος. Μα τι είδε;;
Εξαιτίας του μεγάλου πνευματικού του αγώνα, η ψυχή του αγίου Κλήμη σε αυτό της το ανέβασμα προς τον Θεό παρέσυρε και το σώμα..Μια μέρα ο π. Ιάκωβος τον είδε να μην πατάει στη γη..Ναι…να μην πατά στη γη! Το πνεύμα δυνατότερο από το σώμα, τον τράβηξε στον ουρανό! Ο π. Ιάκωβος νόμιζε πως του σάλεψε..μα όχι. Κρατήθηκε να μην φωνάξει και κίνησε βιαστικά προς το Μοναστήρι. Μπαίνοντας μέσα..εκεί δεν άντεξε:
- « Πατέρες, πατέρες, γέροντα, τρέξτε!! ».
Έτρεξαν κοντά του να δουν τι συμβαίνει. Δεν μπορούσε να μιλήσει. Προσπαθούσαν να τον ηρεμήσουν.
- « Ο π. Κλήμης…. ». Είπε και σταμάτησε.
- « Τι έπαθε ο π. Κλήμης; Κάποιο κακό του συνέβη; Και αυτός ο ευλογημένος όλο στις ερημιές
τριγυρίζει ».
- « Ο π. Κλήμης πετάει!!! ».
Κι όμως πετούσε και σε λίγο ετοιμαζόταν να « πετάξει » να φύγει από το Μοναστήρι..ο λόγος;; Τα πνευματικά του χαρίσματα είχαν αρχίσει να γίνονται αντιληπτά από όλους και αυτό εμπόδιζε τον άγιο Κλήμη, δοκίμαζε δυνατά την ταπείνωσή του, οπότε ήρθε η δύσκολη στιγμή του αποχωρισμού του από τους πατέρες της Μονής. Το νέο μετερίζι του αγώνα του ήταν ένας βράχος, μια μικρή σπηλιά..έγινε στυλίτης ο άγιός μας και αντιμετώπισε εκεί όλες τις δοκιμασίες και τους πειρασμούς ακλόνητα. Ο Θεός οικονόμησε και όταν έμαθε ο ευσεβής αυτοκράτορας του Βυζαντίου Αλέξιος Κομνηνός τον αγώνα του αποφάσισε να στηρίξει παντοιοτρόπως ( και το έκανε ), την ανοικοδόμηση του Μοναστηριού.
Ο άγιος Κλήμης δοκιμάστηκε πάρα πολύ πνευματικά, ειδικά την περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Έλεγε λοιπόν χαρακτηριστικά: « Ξέρεις τι είναι το μοναστήρι; Ένα στάδιο, σαν αυτό των Ρωμαίων χωρίς κερκίδες. Ναι, χωρίς κερκίδες! Κανείς δεν παρακολουθεί. Όλοι παλεύουν. Όλοι αγωνίζονται ». Πλησίαζε όμως στη δύση της ζωής του και οι δυνάμεις του άρχισαν να τον εγκαταλείπουν. Άρχισε να τους μιλά για τον θάνατο:
« Ξέρεις παιδί μου, τι είναι ο θάνατος; Αυτός που βλέπουμε εμείς ως θάνατο; Τώρα σκέψου την αποθήκη του μοναστηριού. Παλιά πράγματα, πολλά άχρηστα, αταξία, σκόνη, σκοτάδι. Βγαίνεις από την αποθήκη και πας στο ναό. Τάξη, καθαριότητα, ευωδιές, φως παντού. Η ζωή μας εδώ είναι η αποθήκη! Η πόρτα είναι ο θάνατος! Ανοίγεις την πόρτα και βρίσκεσαι στο ναό. Μια πόρτα και… μεταβαίνεις από το σκοτάδι στο φως, από την αταξία στην τάξη, από την αποθήκη του χρόνου στο ναό της αιωνιότητας…».
Κι όταν πλησίαζε του αποχωρισμού η ώρα..η ώρα του θανάτου έλεγε στους υπόλοιπους πατέρες:
( Κρατώντας την Αγία Λαβίδα.. )
- « Τι κοινωνάμε με αυτό, παιδί μου; ».
- « Τον Χριστό, παππούλη. Τον Χριστό, την αιωνιότητα ».
- « Χορταίνεις με ένα κουταλάκι; Χορταίνεις τον Χριστό; ».
- « Όχι..».
- « Είναι αλήθεια! Δεν τον χορταίνεις. Εκεί, λοιπόν, είπε δείχνοντας ψηλά, είσαι μέσα σε αυτόν και κοινωνάς διαρκώς την παρουσία Του ».
Καταλάβαινε πως τελείωνε ο χρόνος του πάνω στη γη κι ενώ οι δυνάμεις του τον εγκατέλειπαν, εκείνος χαιρόταν, επειδή ζύγωνε η ώρα να Τον συναντήσει..κι όλο δυνάμωνε την προσευχή του κι όλο αδυνατούσε το σώμα..Ώσπου μια παγωμένη μέρα ( 26η Ιανουαρίου 1111 μ.Χ. ) άφησε την τελευταία του πνοή, με μια ψυχή που φλεγόταν για Χριστό.
Τελικά πόσο πολύ αγαπά ο Θεός τους ανθρώπους φαίνεται από το γεγονός πως μας φανερώνει κατά καιρούς τέτοιες αγιασμένες μορφές. Μας « εφοδιάζει » κατά κάποιο τρόπο στον διαρκή αόρατο πόλεμο που συντελείται αιώνες τώρα.. Πώς αλλιώς να περιγράψεις και άλλη μια μεγάλη ασκητική μορφή, την προσωποποίηση της ελεημοσύνης, τον άγιο Ιωάννη τον Καλοκτένη, τον πολιούχο της Θήβας..
Ο άγιος Ιωάννης ο Καλοκτένης ήταν γόνος εύπορης οικογένειας και γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη κι έζησε τον 12ο αιώνα. Για κάποιους ήταν προδιαγεγραμμένη η πορεία του, λόγω της καταγωγής του και της εξαιρετικής μόρφωσής του..αξιωματούχος στο παλάτι του αυτοκράτορα, μα η ψυχή του αγίου διψούσε όχι για ανθρώπινες τιμές και δόξα, μα για τη δόξα του Θεού.
Είχε στο δωμάτιό του μια μεγάλη ολόσωμη εικόνα της Θεοτόκου και τα βράδια αποτραβιόταν εκεί και έψελνε τα εγκώμια της Παναγίας και προσευχόταν, ώσπου ένα βράδυ, καθώς ψέλλιζε καρδιακά το « Χαίρε νύμφη ανύμφευτε », του φάνηκε πως η μορφή της ξεκόλλησε από τον τοίχο, έλαμψε και του απάντησε: « Χαίροις και συ των Θηβών προστάτα ». Κοκάλωσε, μούδιασε σύγκορμος και ο ταπεινός του λογισμός δεν μπορούσε να εξηγήσει αυτό που είδε..Η απάντηση για τη στροφή στη ζωή του ήρθε εκ Θεού, του φανερώθηκε το θείο θέλημα..έπρεπε να πάει στη Θήβα.
Και τα έφερε ο Θεός όπως έπρεπε και πήγε στη Θήβα. Ήρθε και βρήκε μια πόλη ρημαγμένη και πονεμένη. Τι είχε γίνει; Η Θήβα είχε μια ακμαία οικονομία, κυρίως λόγω της παραγωγής, υψηλής ποιότητας μεταξιού, μα σαν εισέβαλαν οι Νορμανδοί στην περιοχή δεν άφησαν τίποτε όρθιο..Οι άνθρωποί της ζήτησαν βοήθεια από τον Θεό, έφτασαν μέχρι τον Οικουμενικό Πατριάρχη:
- « Παναγιότατε, εμείς οι ταλαιπωρημένοι άνθρωποι απ’ την ένδοξη Θήβα ικετεύουμε την αγιότητά
σας… ». […]
- « Αγαπητοί μου, η Μητέρα Εκκλησία θα πράξει το καλύτερο ».
Και το έπραξε. Ακόμη και την ημέρα που η Ιερά Σύνοδος αποφάσιζε κι ενώ ήξερε ο άγιος Ιωάννης πως ήταν ένας εκ των υποψηφίων, ακολούθησε το τυπικό της Μονής του, μέχρι που άκουσε τον χτύπο στην πόρτα του κελιού του:
- « Άγιε Ηγούμενε, εσείς; »
- « Αδελφέ Ιωάννη, να σε ασπαστώ…επίτρεψέ μου από τώρα να σας προσφωνώ άγιε Θηβών ».
Και ήρθε ο άγιος στην πόλη μας κι ανασκουμπώθηκε στη δουλειά. Ολημερίς τριγύριζε στην πόλη να γνωρίσει τους κατοίκους της από κοντά, να νιώσεις τη χαρά τους, τον πόνο τους, να σκουπίσει το δάκρυ τους, να σηκώσει το φορτίο τους, να χαρίσει αγάπη, να διακονήσει τους πάντες. Μα κάτι έλειπε από την πόλη..ένας Ναός αντάξιος της ιστορίας της πόλης. Κάθισε κι έφτιαξε ο ίδιος τα σχέδια και σιγά σιγά στο κέντρο της πόλης χτίστηκε ο περικαλλής Ναός, αφιερωμένος στην Παναγία. Η Παναγία..όλη του η ζωή ήταν διακονία στην Θεοτόκο. Ακόμη και όταν οι σωματικές του δυνάμεις τον εγκατέλειπαν, ο νους του ήταν σε εκείνη, δείχνοντας και σε μας πλέον το δρόμο. Έφυγε ήσυχα, αφού κοίταξε τη Θεοτόκο για μία φορά ακόμη και μετά τον καλόγερο που ήταν νύχτα μέρα στο πλευρό του, ανάσανε βαθιά κι εξέπνευσε, οδεύοντας προς Εκείνον. Αγάπησε τους κατοίκους της Θήβας και αγαπήθηκε εξίσου από εκείνους. Είναι ο πολιούχος της, ο προστάτης της, μα η πατρίδα του δεν είναι η Θήβα αλλά ο Χριστός, όπως πάντα τόνιζε άλλο ένα πνευματικό διαμάντι της Βοιωτίας, ο όσιος Γερμανός.
Βοιωτῶν τούς Ἐφόρους ἀνευφημήσωμεν, Λουκᾶν Ἀπόστολον Ροῦφον, Στειρίου κλέος Λουκᾶν, Σεραφείμ, Νικήταν, Κλήμεντα, Μελέτιον, Ρηγῖνον καί σύν Γερμανῷ Ἰωάννην τόν σοφόν ἐπίσκοπον, Καλοκτένην, αὐτῶν λιτάς τάς ἀόκνους πρός τόν Σωτῆρα ἐκδεχόμενοι.
Βιβλιογραφία: Π. Σπυρίδων Βασιλάκος – Αθ. Καραπέτσας, « Στα μονοπάτια της αγάπης του Θεού », εκδ. Αρχονταρίκι
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου