της
Δρος Αριστονίκης Θεοδοσίου-Τρυφωνίδου
Βασικό χαρακτηριστικό των ατόμων με κοινωνική φοβία είναι ο έντονος φόβος κριτικής και ταπείνωσης. Ο φόβος αυτός μπορεί να έχει δημιουργηθεί είτε μέσω ενός τραυματικού γεγονότος είτε μέσω μιας διαδικασίας μάθησης από ένα πρότυπο. Το άτομο που υποφέρει από κοινωνική φοβία αισθάνεται ότι στις κοινωνικές του συναναστροφές να αποτελεί το επίκεντρο της προσοχής, θεωρεί ότι οι γύρω του τον παρατηρούν και τον σχολιάζουν με αρνητισμό γεγονός που του προκαλεί άγχος και ντροπή.
Η κοινωνική φοβία συμβαίνει όταν οι σκέψεις και τα συναισθήματα αυτά είναι τόσο έντονα που τους απασχολούν πάντα σε καταστάσεις στις οποίες θεωρούν ότι γίνονται αντικείμενο κριτικής και παρατήρησης από τους άλλους και τις οποίες οι άλλοι αντιμετωπίζουν με λιγότερο άγχος. Τα ντροπαλά άτομα μπορεί να μη νιώθουν άνετα ανάμεσα σε πολύ κόσμο αλλά δεν βιώνουν το έντονο άγχος και ανάλογα σωματικά συμπτώματα που βιώνει ένα άτομο που υποφέρει από κοινωνική φοβία σε μια ανάλογη περίσταση. Επιπλέον, δεν αποφεύγουν μια κοινωνική κατάσταση στην οποία θα αισθάνονται το επίκεντρο της προσοχής (π.χ. στην παρουσίαση μιας εργασίας), ενώ αντίθετα τα άτομα με κοινωνική φοβία είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα το κάνουν. Τα άτομα με κοινωνική φοβία επίσης μπορεί να μην είναι ντροπαλά στις προσωπικές τους σχέσεις αλλά κάτω από ορισμένες συνθήκες να αισθάνονται εντονότατο άγχος.
Κάποια συμπτώματα του κοινωνικού άγχους είναι τα εξής:
Όταν ένα άτομο αγχώνεται, οι συνιστώσες του άγχους (σωματική, γνωστική, συμπεριφορική) αλληλεπιδρούν. Η σπειροειδής γραμμή του άγχους που ομοιάζει με φαύλο κύκλο επισυμβαίνει με αυτή την ακολουθία:
Η σκέψη (θα γίνω ρεζίλι) οδηγεί στη φυσιολογική αντίδραση (σφίξιμο στο στομάχι) που οδηγεί στην εξής συμπεριφορά (έριξε μια πιατέλα κάτω) που οδηγεί στην σκέψη (είμαι ανίκανη) και στην φυσιολογία (γρηγορότερο χτύπημα της καρδιάς), στη συμπεριφορά (δεν μπορεί να είναι ήρεμη), στη σκέψη (δεν είμαι καλή σε τίποτα) κτλ. Αυτός ο φαύλος κύκλος πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα και το άτομο που νιώθει τέτοια συμπτώματα και ενδείξεις είναι καλό άμεσα να επισκεφθεί κάποιο ψυχολόγο.
Βασικό χαρακτηριστικό των ατόμων με κοινωνική φοβία είναι ο έντονος φόβος κριτικής και ταπείνωσης. Ο φόβος αυτός μπορεί να έχει δημιουργηθεί είτε μέσω ενός τραυματικού γεγονότος είτε μέσω μιας διαδικασίας μάθησης από ένα πρότυπο. Το άτομο που υποφέρει από κοινωνική φοβία αισθάνεται ότι στις κοινωνικές του συναναστροφές να αποτελεί το επίκεντρο της προσοχής, θεωρεί ότι οι γύρω του τον παρατηρούν και τον σχολιάζουν με αρνητισμό γεγονός που του προκαλεί άγχος και ντροπή.
Η κοινωνική φοβία συμβαίνει όταν οι σκέψεις και τα συναισθήματα αυτά είναι τόσο έντονα που τους απασχολούν πάντα σε καταστάσεις στις οποίες θεωρούν ότι γίνονται αντικείμενο κριτικής και παρατήρησης από τους άλλους και τις οποίες οι άλλοι αντιμετωπίζουν με λιγότερο άγχος. Τα ντροπαλά άτομα μπορεί να μη νιώθουν άνετα ανάμεσα σε πολύ κόσμο αλλά δεν βιώνουν το έντονο άγχος και ανάλογα σωματικά συμπτώματα που βιώνει ένα άτομο που υποφέρει από κοινωνική φοβία σε μια ανάλογη περίσταση. Επιπλέον, δεν αποφεύγουν μια κοινωνική κατάσταση στην οποία θα αισθάνονται το επίκεντρο της προσοχής (π.χ. στην παρουσίαση μιας εργασίας), ενώ αντίθετα τα άτομα με κοινωνική φοβία είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα το κάνουν. Τα άτομα με κοινωνική φοβία επίσης μπορεί να μην είναι ντροπαλά στις προσωπικές τους σχέσεις αλλά κάτω από ορισμένες συνθήκες να αισθάνονται εντονότατο άγχος.
Κάποια συμπτώματα του κοινωνικού άγχους είναι τα εξής:
- Έντονη ταχυκαρδία
- Ζαλάδα
- Ναυτία
- Αίσθημα πνιγμονής
- Ρίγη
- Αστάθεια
- Θολή όραση
- Βούισμα στα αυτιά
- Παραθεσία
- Αποπροσωποποίηση
- Λαχάνιασμα
Όταν ένα άτομο αγχώνεται, οι συνιστώσες του άγχους (σωματική, γνωστική, συμπεριφορική) αλληλεπιδρούν. Η σπειροειδής γραμμή του άγχους που ομοιάζει με φαύλο κύκλο επισυμβαίνει με αυτή την ακολουθία:
Η σκέψη (θα γίνω ρεζίλι) οδηγεί στη φυσιολογική αντίδραση (σφίξιμο στο στομάχι) που οδηγεί στην εξής συμπεριφορά (έριξε μια πιατέλα κάτω) που οδηγεί στην σκέψη (είμαι ανίκανη) και στην φυσιολογία (γρηγορότερο χτύπημα της καρδιάς), στη συμπεριφορά (δεν μπορεί να είναι ήρεμη), στη σκέψη (δεν είμαι καλή σε τίποτα) κτλ. Αυτός ο φαύλος κύκλος πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα και το άτομο που νιώθει τέτοια συμπτώματα και ενδείξεις είναι καλό άμεσα να επισκεφθεί κάποιο ψυχολόγο.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου