της
Ιωάννας Αρβανιτίδου
Τα Άβδηρα είναι μια από τις σημαντικότερες πόλεις της αρχαιότητας, με ζωή από τα αρχαϊκά χρόνια. Πληροφορίες για την πόλη μας δίνουν ο Ηρόδοτος, ο Στράβωνας, ο Απολλόδωρος, ο Διόδωρος, ο Κικέρωνας και πολλοί άλλοι. Ήταν η πατρίδα του περίφημου σοφιστή Πρωταγόρα (485- 411 π.Χ.) και του κορυφαίου, πατέρα της ατομικής θεωρίας, Δημόκριτου.
Η ιστορία των Αβδήρων ξεκινά το 656 π.Χ., όταν ο Τιμησίας, εκπατρισμένος κάτοικος των Κλαζομενών, και οι σύντροφοι του αποφασίζουν να κάνουν πατρίδα τους την περιοχή της Δυτικής Θράκης, ανάμεσα στις εκβολές του ποταμού Νέστου και στο Πόρτο Λάγος, οχυρώνοντας την με ισχυρά τείχη. Ωστόσο, η πόλη του Τιμησία παρήκμασε σταδιακά και εν τέλει καταστράφηκε από τους Θράκες και το 543 π.Χ. επανιδρύθηκε από Έλληνες της λυδικής πόλης Τέω.
Με την πάροδο του χρόνου αναπτύχθηκε μια ευημερούσα πόλη - κράτος που εξουσίαζε όλο τον πεδινό χώρο του σημερινού Νομού Ξάνθης. Η οικονομία της ελληνικής, πλέον, πόλης ανθούσε σε τέτοιο βαθμό, ώστε άρχισε να κόβει δικό της νόμισμα και κατ΄ επέκταση αναπτύχθηκε το εμπόριο, οι τέχνες, τα γράμματα και οι επιστήμες.
Το 482 π.Χ., ο Ξέρξης κατευθυνόμενος προς την Αθήνα, πέρασε από τα Άβδηρα και τα υπέταξε, ωστόσο η θρακική πόλη απελευθερώθηκε μόλις 3 χρόνια αργότερα (479 π.Χ.) και μετά τη μάχη των Πλαταιών έγινε μέλος της Αθηναϊκής Συμπολιτείας. Τα Άβδηρα βρέθηκαν και δεύτερη φορά στο δρόμο του Ξέρξη, αλλά αυτή τη φορά ο ηττημένος Ξέρξης έφτασε στην πόλη ως φιλοξενούμενος και φεύγοντας άφησε ως δώρα ένα χρυσό ξίφος και μια χρυσοποίκιλτη τιάρα. Από τότε, και για περισσότερο από 100 χρόνια, η πόλη γνώρισε μια μεγάλη περίοδο ειρήνης και οικονομικής ανάπτυξης. Έκοψε εξαιρετικής ποιότητας νομίσματα, χάλκινα και ασημένια, που τα περισσότερα απεικονίζουν τον θεό Απόλλωνα στον εμπροσθότυπο και έναν Γρύπα στον οπισθότυπο.
Η πόλη, κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου (431-404 π.Χ.), αποστάτησε από την Αθηναϊκή Συμπολιτεία και συμμάχησε με τους Σπαρτιάτες. Ωστόσο, το 375 π.Χ., και μετά την εκ θεμελίων καταστροφή της από 30.000 Τριβαλλούς (άγρια θρακική φυλή), τα Άβδηρα έγιναν μέλος της Β΄ Αθηναϊκής Συμμαχίας και διατήρησαν αυτή τη συμμαχία με τους Αθηναίους μέχρι το 350 π.Χ., όταν κυριεύτηκαν από τον βασιλιά των Μακεδόνων, Φίλιππο Β΄. Μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου και των κατακερματισμό της μακεδονικής αυτοκρατορίας, η πόλη έπεσε στα χέρια των Σελευκιδών και των Πτολεμαίων.
Το 170 π.Χ., τα Άβδηρα ενσωματώθηκαν στην ρωμαϊκή αυτοκρατορία και μετατράπηκαν σε μια μικρή και ασήμαντη πόλη. Στη βυζαντινή περίοδο, τα Άβδηρα ήταν γνωστά με το όνομα ¨Πολύστυλο¨, ενώ στην τουρκοκρατία ονομάστηκαν ¨οικισμός Μπουλούστρα¨.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
* Ο πληθυσμός της πόλης κυμαινόταν από 30.000 έως 100.000 κατοίκους, ελεύθερους, απελεύθερους και δούλους. Η θρησκεία των κατοίκων δεν διέφερε από αυτή της υπόλοιπης Ελλάδας και τα δύο σημαντικότερα ιερά της πόλης ήταν του Διονύσου και του Απόλλωνα. Το πολίτευμα των Αβδήρων, την περίοδο της ανεξαρτησίας, ήταν η δημοκρατία, με ανώτατες αρχές τον Δήμο και τη Βουλή. Ανώτατος και επώνυμος άρχοντας ήταν ο ιερέας του πολιούχου θεού Απόλλωνα. Ανώτατοι εκτελεστικοί άρχοντες ήταν οι Τιμιούχοι, οι οποίοι, όμως, αντικαταστάθηκαν στο πρώτο μισό του 2ο αι. π.Χ., από τους Νομοφύλακες, ενώ υπήρχαν και οι ανώτατοι οικονομικοί άρχοντες, που έλεγχαν τα οικονομικά της πόλης.
** Η γεωργία, η κτηνοτροφία, η αλιεία, η βιοτεχνία και το εμπόριο ήταν οι κύριες ασχολίες των κατοίκων των Αβδήρων. Οι αβδηρίτες είχαν αναπτύξει μεγάλες εμπορικές συναλλαγές με διάφορες πόλεις και σε αυτό βοηθούσαν τα δύο λιμάνια της πόλης, καθώς και η αφθονία, γεωργικών, κτηνοτροφικών και αλιευτικών προϊόντων.
Ιωάννας Αρβανιτίδου
Τα Άβδηρα είναι μια από τις σημαντικότερες πόλεις της αρχαιότητας, με ζωή από τα αρχαϊκά χρόνια. Πληροφορίες για την πόλη μας δίνουν ο Ηρόδοτος, ο Στράβωνας, ο Απολλόδωρος, ο Διόδωρος, ο Κικέρωνας και πολλοί άλλοι. Ήταν η πατρίδα του περίφημου σοφιστή Πρωταγόρα (485- 411 π.Χ.) και του κορυφαίου, πατέρα της ατομικής θεωρίας, Δημόκριτου.
Η ιστορία των Αβδήρων ξεκινά το 656 π.Χ., όταν ο Τιμησίας, εκπατρισμένος κάτοικος των Κλαζομενών, και οι σύντροφοι του αποφασίζουν να κάνουν πατρίδα τους την περιοχή της Δυτικής Θράκης, ανάμεσα στις εκβολές του ποταμού Νέστου και στο Πόρτο Λάγος, οχυρώνοντας την με ισχυρά τείχη. Ωστόσο, η πόλη του Τιμησία παρήκμασε σταδιακά και εν τέλει καταστράφηκε από τους Θράκες και το 543 π.Χ. επανιδρύθηκε από Έλληνες της λυδικής πόλης Τέω.
Με την πάροδο του χρόνου αναπτύχθηκε μια ευημερούσα πόλη - κράτος που εξουσίαζε όλο τον πεδινό χώρο του σημερινού Νομού Ξάνθης. Η οικονομία της ελληνικής, πλέον, πόλης ανθούσε σε τέτοιο βαθμό, ώστε άρχισε να κόβει δικό της νόμισμα και κατ΄ επέκταση αναπτύχθηκε το εμπόριο, οι τέχνες, τα γράμματα και οι επιστήμες.
Το 482 π.Χ., ο Ξέρξης κατευθυνόμενος προς την Αθήνα, πέρασε από τα Άβδηρα και τα υπέταξε, ωστόσο η θρακική πόλη απελευθερώθηκε μόλις 3 χρόνια αργότερα (479 π.Χ.) και μετά τη μάχη των Πλαταιών έγινε μέλος της Αθηναϊκής Συμπολιτείας. Τα Άβδηρα βρέθηκαν και δεύτερη φορά στο δρόμο του Ξέρξη, αλλά αυτή τη φορά ο ηττημένος Ξέρξης έφτασε στην πόλη ως φιλοξενούμενος και φεύγοντας άφησε ως δώρα ένα χρυσό ξίφος και μια χρυσοποίκιλτη τιάρα. Από τότε, και για περισσότερο από 100 χρόνια, η πόλη γνώρισε μια μεγάλη περίοδο ειρήνης και οικονομικής ανάπτυξης. Έκοψε εξαιρετικής ποιότητας νομίσματα, χάλκινα και ασημένια, που τα περισσότερα απεικονίζουν τον θεό Απόλλωνα στον εμπροσθότυπο και έναν Γρύπα στον οπισθότυπο.
Η πόλη, κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου (431-404 π.Χ.), αποστάτησε από την Αθηναϊκή Συμπολιτεία και συμμάχησε με τους Σπαρτιάτες. Ωστόσο, το 375 π.Χ., και μετά την εκ θεμελίων καταστροφή της από 30.000 Τριβαλλούς (άγρια θρακική φυλή), τα Άβδηρα έγιναν μέλος της Β΄ Αθηναϊκής Συμμαχίας και διατήρησαν αυτή τη συμμαχία με τους Αθηναίους μέχρι το 350 π.Χ., όταν κυριεύτηκαν από τον βασιλιά των Μακεδόνων, Φίλιππο Β΄. Μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου και των κατακερματισμό της μακεδονικής αυτοκρατορίας, η πόλη έπεσε στα χέρια των Σελευκιδών και των Πτολεμαίων.
Το 170 π.Χ., τα Άβδηρα ενσωματώθηκαν στην ρωμαϊκή αυτοκρατορία και μετατράπηκαν σε μια μικρή και ασήμαντη πόλη. Στη βυζαντινή περίοδο, τα Άβδηρα ήταν γνωστά με το όνομα ¨Πολύστυλο¨, ενώ στην τουρκοκρατία ονομάστηκαν ¨οικισμός Μπουλούστρα¨.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
* Ο πληθυσμός της πόλης κυμαινόταν από 30.000 έως 100.000 κατοίκους, ελεύθερους, απελεύθερους και δούλους. Η θρησκεία των κατοίκων δεν διέφερε από αυτή της υπόλοιπης Ελλάδας και τα δύο σημαντικότερα ιερά της πόλης ήταν του Διονύσου και του Απόλλωνα. Το πολίτευμα των Αβδήρων, την περίοδο της ανεξαρτησίας, ήταν η δημοκρατία, με ανώτατες αρχές τον Δήμο και τη Βουλή. Ανώτατος και επώνυμος άρχοντας ήταν ο ιερέας του πολιούχου θεού Απόλλωνα. Ανώτατοι εκτελεστικοί άρχοντες ήταν οι Τιμιούχοι, οι οποίοι, όμως, αντικαταστάθηκαν στο πρώτο μισό του 2ο αι. π.Χ., από τους Νομοφύλακες, ενώ υπήρχαν και οι ανώτατοι οικονομικοί άρχοντες, που έλεγχαν τα οικονομικά της πόλης.
** Η γεωργία, η κτηνοτροφία, η αλιεία, η βιοτεχνία και το εμπόριο ήταν οι κύριες ασχολίες των κατοίκων των Αβδήρων. Οι αβδηρίτες είχαν αναπτύξει μεγάλες εμπορικές συναλλαγές με διάφορες πόλεις και σε αυτό βοηθούσαν τα δύο λιμάνια της πόλης, καθώς και η αφθονία, γεωργικών, κτηνοτροφικών και αλιευτικών προϊόντων.
- K. Kallintzi, Abdera: Organization and Utilisation of the Area extra muros, στο: A. Moustaka et al. (επίμ.), Symposium "Κlazomenai, Teos and Abdera: Metropolis and Colony (Abdera 20-21 October 2001), 271-289.
- D. Triantaphyllos, Abdera. The city of Classical and Hellenistic Cities, στο: A. Moustaka et al. (επίμ.), Symposium "Κlazomenai, Teos and Abdera: Metropolis and Colony (Abdera 20-21 October 2001), 261-270.
- Δ. Λαζαρίδης, Άβδηρα και Δίκαια, Αρχαίες Ελληνικές Πόλεις 6, Αθήνα 1971.
- Χ. Κουκούλη-Χρυσανθάκη, Η αρχαϊκή πόλη των Αβδήρων. Β΄: Αρχαιολογικές έρευνες στο: Πρακτικά 2ου Διεθνούς Συμποσίου Θρακικών Σπουδών: Αρχαία Θράκη: Αρχαϊκοί, κλασικοί, ελληνιστικοί, ρωμαϊκοί χρόνοι, τ. ΙΙ, Κομοτηνή 1992, 715-734.
- Στ. Δαδάκη et al., Άβδηρα - Πολύστυλο: οδηγός, Αθήνα 1998.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου