της
Ιωάννας Αρβανιτίδου
Οι Ιεροί Πανελλήνιοι Αγώνες ξεκίνησαν για να τιμήσουν κάποιον ήρωα ή κάποιον θεό και σώζονται και οι αντίστοιχοι μύθοι που συνδέονται με αυτούς. Συγκεκριμένα, η ίδρυση των Νεμέων, που άρχισαν επίσημα το 573π.Χ., συνδέεται δύο μύθους εκ των οποίων ο πρώτος αποδίδει την καθιέρωση των αγώνων στον μεγάλο ήρωα Ηρακλή, ενώ ο δεύτερος, που ίσως είναι ο εγκυρότερος, συνδέει τη δημιουργία των αγώνων με την αποστολή των Επτά επί Θήβας (Παυσανίας, VIII, XLVIII, 2).
Οι Νέμεοι Αγώνες, όμως, όπως όλα τα λαοφιλή δρώμενα από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα, θεωρήθηκαν ιδανική ευκαιρία προκειμένου να εξυπηρετηθούν διάφορα πολιτικά συμφέροντα, με αποτέλεσμα η πολιτική να επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τον τόπο διεξαγωγής των αγώνων.
Η Νεμέα βρισκόταν σε γεωπολιτικό σημείο και ήταν διεθνές πολιτιστικό κέντρο στην αρχαιότητα, αλλά μόνο κατά τη διάρκεια των αγώνων. Η θέση της πόλης ανάμεσα στους λόγους των αρκαδικών βουνών και σε υψόμετρο περί τα 350μ. ήταν μια πολύ καλή θέση για ένα αθλητικό θρησκευτικό κέντρο.
Αρχικά, η προεδρία των αγώνων ανήκε στην γειτονική κωμόπολη Κλεωνές, γεγονός που επιβεβαιώνεται από τον Πίνδαρο, ο οποίος αναφερόμενος στις νίκες των αθλητών στα Νέμεα χρησιμοποιεί τη φράση «Κλεωναίου τ’ ἀπ’ ἀγῶνος». Η ανάθεση των αγώνων στις Κλεωνές αποκαλύπτει τις καλές σχέσεις των Κλεωνών με το Άργος, οι οποίες φαίνεται πως κλονίστηκαν όταν οι Αργείοι πήραν στα χέρια τους την προεδρία των αγώνων, το 460 π.Χ. Ωστόσο, οι αγώνες συνέχισαν να διεξάγονται κανονικά στην Νεμέα μέχρι τα μέσα του 3ου αι. π.Χ., όταν θεωρήθηκε καλύτερο η οργάνωση τους να γίνεται στο Άργος.
Την ίδια περίοδο, οι αγώνες πραγματοποιήθηκαν μια φορά στις Κλεωνές από τον Άρατο, ο οποίος βρισκόταν σε πόλεμο με το Άργος (Πλούταρχος, Ἄρατος XXVIII). Ταυτόχρονα, όμως, οι αγώνες τελούνταν και στο Άργος. Ο Άρατος και οι σύμμαχοι της Αχαϊκής Συμπολιτείας, χωρίς να σεβαστούν την εκεχειρία, συνέλαβαν όσους αθλητές πήραν μέρος στους αγώνες του Άργους και τους πούλησαν ως δούλους.
Το γεγονός αυτό δείχνει με σαφήνεια την ισχύ που είχε μια πόλη, η οποία τελούσε Ιερούς Πανελλήνιους Αγώνες. Ο Άρατος θέλοντας να αποδείξει την κυριαρχία του, μετέφερε τους αγώνες στις Κλεωνές και όταν οι Αργείοι τόλμησαν να τελέσουν ξεχωριστούς αγώνες στο Άργος τιμωρήθηκαν με τη βαρύτατη ποινή της δουλείας.
Η εκεχειρία κατά τη διάρκεια των Πανελλήνιων Αγώνων ήταν ιερή. Ωστόσο, ενίοτε χρησιμοποιούσαν την εκεχειρία για να εξυπηρετηθούν πολιτικά συμφέροντα, όπως φάνηκε στο παραπάνω επεισόδιο στο οποίο οι Αργείοι προσπάθησαν να “κρυφτούν” πίσω από την εκεχειρία που επέβαλε η διεξαγωγή των αγώνων και να εναντιωθούν στον Άρατο. Και δεν ήταν η πρώτη φορά! Οι Αργείοι προσπάθησαν και παλαιότερα να χρησιμοποιήσουν την ιερή εκεχειρία για να εξυπηρετήσουν τα δικά τους πολιτικά συμφέροντα. Το 390 π.Χ., προκειμένου να αποφύγουν εισβολή των Σπαρτιατών, κατά τη διάρκεια εχθροπραξιών, έστειλαν κήρυκες να αναγγείλουν την έναρξη της ιερής εκεχειρίας των αγώνων. Οι Σπαρτιάτες, ωστόσο, αντιλήφθηκαν την τακτική αυτή και παίρνοντας τη συγκατάθεση των μαντείων του Απόλλωνα και του Διός εισέβαλλαν στο Άργος και τιμώρησαν σκληρά τους Αργείους.
Επιλεγμένη Βιβλιογραφία
1. S. G. Miller, Excavations at Nemea 1973 – 1974, Hesperia XLIV, 2 (1975), 143 – 172.
2. S. G. Miller (ed.), Nemea. A Guide to the Side and Museum, Berkeley, Los Angeles and London 1990.
3. Ι. Μουρτίδης, Ιστορία Φυσικής Αγωγής (με στοιχεία φιλοσοφίας), Θεσσαλονίκη 2000.
4. Οι Νέμεοι Αγώνες
Ιωάννας Αρβανιτίδου
Οι Ιεροί Πανελλήνιοι Αγώνες ξεκίνησαν για να τιμήσουν κάποιον ήρωα ή κάποιον θεό και σώζονται και οι αντίστοιχοι μύθοι που συνδέονται με αυτούς. Συγκεκριμένα, η ίδρυση των Νεμέων, που άρχισαν επίσημα το 573π.Χ., συνδέεται δύο μύθους εκ των οποίων ο πρώτος αποδίδει την καθιέρωση των αγώνων στον μεγάλο ήρωα Ηρακλή, ενώ ο δεύτερος, που ίσως είναι ο εγκυρότερος, συνδέει τη δημιουργία των αγώνων με την αποστολή των Επτά επί Θήβας (Παυσανίας, VIII, XLVIII, 2).
Η Νεμέα βρισκόταν σε γεωπολιτικό σημείο και ήταν διεθνές πολιτιστικό κέντρο στην αρχαιότητα, αλλά μόνο κατά τη διάρκεια των αγώνων. Η θέση της πόλης ανάμεσα στους λόγους των αρκαδικών βουνών και σε υψόμετρο περί τα 350μ. ήταν μια πολύ καλή θέση για ένα αθλητικό θρησκευτικό κέντρο.
Αρχικά, η προεδρία των αγώνων ανήκε στην γειτονική κωμόπολη Κλεωνές, γεγονός που επιβεβαιώνεται από τον Πίνδαρο, ο οποίος αναφερόμενος στις νίκες των αθλητών στα Νέμεα χρησιμοποιεί τη φράση «Κλεωναίου τ’ ἀπ’ ἀγῶνος». Η ανάθεση των αγώνων στις Κλεωνές αποκαλύπτει τις καλές σχέσεις των Κλεωνών με το Άργος, οι οποίες φαίνεται πως κλονίστηκαν όταν οι Αργείοι πήραν στα χέρια τους την προεδρία των αγώνων, το 460 π.Χ. Ωστόσο, οι αγώνες συνέχισαν να διεξάγονται κανονικά στην Νεμέα μέχρι τα μέσα του 3ου αι. π.Χ., όταν θεωρήθηκε καλύτερο η οργάνωση τους να γίνεται στο Άργος.
Την ίδια περίοδο, οι αγώνες πραγματοποιήθηκαν μια φορά στις Κλεωνές από τον Άρατο, ο οποίος βρισκόταν σε πόλεμο με το Άργος (Πλούταρχος, Ἄρατος XXVIII). Ταυτόχρονα, όμως, οι αγώνες τελούνταν και στο Άργος. Ο Άρατος και οι σύμμαχοι της Αχαϊκής Συμπολιτείας, χωρίς να σεβαστούν την εκεχειρία, συνέλαβαν όσους αθλητές πήραν μέρος στους αγώνες του Άργους και τους πούλησαν ως δούλους.
Το γεγονός αυτό δείχνει με σαφήνεια την ισχύ που είχε μια πόλη, η οποία τελούσε Ιερούς Πανελλήνιους Αγώνες. Ο Άρατος θέλοντας να αποδείξει την κυριαρχία του, μετέφερε τους αγώνες στις Κλεωνές και όταν οι Αργείοι τόλμησαν να τελέσουν ξεχωριστούς αγώνες στο Άργος τιμωρήθηκαν με τη βαρύτατη ποινή της δουλείας.
Η εκεχειρία κατά τη διάρκεια των Πανελλήνιων Αγώνων ήταν ιερή. Ωστόσο, ενίοτε χρησιμοποιούσαν την εκεχειρία για να εξυπηρετηθούν πολιτικά συμφέροντα, όπως φάνηκε στο παραπάνω επεισόδιο στο οποίο οι Αργείοι προσπάθησαν να “κρυφτούν” πίσω από την εκεχειρία που επέβαλε η διεξαγωγή των αγώνων και να εναντιωθούν στον Άρατο. Και δεν ήταν η πρώτη φορά! Οι Αργείοι προσπάθησαν και παλαιότερα να χρησιμοποιήσουν την ιερή εκεχειρία για να εξυπηρετήσουν τα δικά τους πολιτικά συμφέροντα. Το 390 π.Χ., προκειμένου να αποφύγουν εισβολή των Σπαρτιατών, κατά τη διάρκεια εχθροπραξιών, έστειλαν κήρυκες να αναγγείλουν την έναρξη της ιερής εκεχειρίας των αγώνων. Οι Σπαρτιάτες, ωστόσο, αντιλήφθηκαν την τακτική αυτή και παίρνοντας τη συγκατάθεση των μαντείων του Απόλλωνα και του Διός εισέβαλλαν στο Άργος και τιμώρησαν σκληρά τους Αργείους.
Επιλεγμένη Βιβλιογραφία
1. S. G. Miller, Excavations at Nemea 1973 – 1974, Hesperia XLIV, 2 (1975), 143 – 172.
2. S. G. Miller (ed.), Nemea. A Guide to the Side and Museum, Berkeley, Los Angeles and London 1990.
3. Ι. Μουρτίδης, Ιστορία Φυσικής Αγωγής (με στοιχεία φιλοσοφίας), Θεσσαλονίκη 2000.
4. Οι Νέμεοι Αγώνες
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Ο ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ σας γνωστοποιεί ότι είναι ευπρόσδεκτες τυχόν αναφορές προβλημάτων, ιδέες σχετικά με λειτουργίες του ιστοτόπου και γενικά σχόλια. Στο "ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ" εν γένει ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές και διατηρούμε το δικαίωμα να μην δημοσιεύουμε συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια όπου τα εντοπίζουμε. Σε κάθε περίπτωση ο καθένας φέρει την ευθύνη των όσων γράφει και το www.filologos-hermes.info ουδεμία νομική ή άλλη ευθύνη φέρει.