ΑΟΡΑΤΑ ΕΜΠΟΔΙΑ...!!!

ΤΗΣ ΒΙΚΥΣ ΣΙΑΜΑΝΤΑ

 

 

 

 

«Κυρία ξέρω οημαική! Έτσι με λένε κοίτα (νοηματίζει το όνομα του). Η μαμά, ο μπαμπάς, ο παππούς (νοηματίζει τις λέξεις). Εγώ κυρία ακούω, να το ξέρεις. Η μαμά και ο μπαμπάς δεν ακούνε, αλλά εμένα να μου μιλάς. Έτσι μου είπαν να σου πω τώρα που ξεκινήσαμε για να ξέρεις ότι ακούω και ότι μαθαίνω και εγώ όχι όπως η μαμά και ο μπαμπάς με οηματική. Και αν θες να τους πεις κάτι θα τους το πω εγώ, εντάξει να τους λες ό,τι θες».

 

             Αυτά είναι τα λόγια ενός μικρού μαθητή Α’ Δημοτικού, που πρωί πρωί ήρθε με αγωνία να πει στη δασκάλα του. Η αναπηρία φαίνεται μέσα από αυτά να γίνεται αντιληπτή ως κάτι «εξωπραγματικό», ενώ ο φόβος της άγνοιας για το τι ακριβώς είναι αυτό καθιστά τα άτομα με αναπηρία υποχρεωμένα να ενημερώσουν τα άτομα χωρίς ώστε να μπορούν να έχουν την αντιμετώπιση που τους πρέπει.

Η μη γνώση της νοηματικής καθίσταται εμπόδιο στην επικοινωνία δασκάλου-μαθητή στη συγκεκριμένη περίπτωση, γεγονός που φαίνεται να δημιουργεί επιπρόσθετο άγχος στους γονείς του μικρού για το πώς θα βρίσκονται κοντά στο παιδί τους, αλλά και το πώς θα συμπεριφέρεται σε αυτόν ο εκπαιδευτικός.            

Με μέσο το παιδί, λοιπόν, γίνεται προσπάθεια σύνδεσης του σχολείου με την οικογένεια, ενώ η αναπηρία κάποιων μελών (γονείς) της οικογένειας φαίνεται να ξεπερνά τα όρια αυτών και να αποτελεί κομμάτι και των υπόλοιπων (παιδί). Ο φόβος για τον αποκλεισμό, η συνοδεία της «ετικέτας», η έλλειψη αδιαφοροποίητων πρακτικών, αλλά και η άγνοια σχετικά με άλλες φαίνεται να κυριαρχεί στα λόγια και στις εμπειρίες του μικρού αυτού μαθητή.

Τα στερεότυπα που σχετίζονται με την αναπηρία είναι κυρίαρχα και λειτουργούν με τρόπο ανασταλτικό, περιορίζοντας τις κινήσεις μας όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφερόμαστε και τις προσδοκίες που έχουμε από τα άτομα που τη φέρουν. Κάθε φορά, λοιπόν, καλούνται να ενημερώνουν και να αποδεικνύουν τι μπορούν να κάνουν και ποιοι είναι!!!

Αυτό το παράδειγμα νομίζω αναδεικνύει για ακόμη μια φορά την ανάγκη για «εκπαίδευση» της κοινωνίας στο σύνολό της στο πολυδιάστατο μοντέλο της αναπηρίας. Η ετικετοποίηση και οι συνέπειες της χτίζουν αόρατα εμπόδια τα οποία είναι αδύνατον να ξεπεραστούν χωρίς αυτή!!