Τί εἶναι τὸ ἀστέρι τοῦ Δαβίδ;

Χαράλαμπος Μηνάογλου*

Πολὺς λόγος γίνεται τὶς τελευταῖες μέρες γιὰ τὴν ἀπόφαση τοῦ δημοτικοῦ συμβουλίου τῆς Καβάλας νὰ μὴ ἐγκαινιάσει μνημεῖο γιὰ τὸ Ὁλοκαύτωμα στὴν πόλη, ἐπειδὴ τέθηκε ἐπ’ αὐτοῦ ὑπερμεγέθες ἄστρο τοῦ Δαβίδ. Ὁ δῆμος, βέβαια, κατόπιν τῶν πολλῶν καὶ εὐνοήτως ὑψηλῶν πιέσεων ἔσπευσε ἤδη νὰ ἀναδιπλωθεῖ δηλώνοντας ὅτι δὲν ἦταν αὐτὸς ὁ λόγος τῆς ἀναβολῆς τῶν ἐγκαινίων. Καὶ σοφὰ πράττει ἡ δήμαρχος. Ἐφόσον ὅλοι οἱ ἄλλοι ἀδιαφοροῦν ἢ συμπράττουν ἡ ὅποια ἀντίσταση κάμπτεται. Τὰ πράγματα ὅμως θὰ ἦταν διαφορετικά, ἂν εἴχαμε μία πραγματικὰ ἑλληνικὴ πολιτεία καὶ συνείδηση.

***

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΙΣ ΤΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ**:

Αντιδράσεις προκάλεσε η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου της Καβάλας να αναβληθούν τα αποκαλυπτήρια του μνημείου Ολοκαυτώματος στην πόλη.

Το απίστευτο επιχείρημα για αυτή την απόφαση, για το μνημείο για τους 1.484 Ελληνες Εβραίους της Καβάλας, για την αναβολή των αποκαλυπτηρίων που είχαν προγραμματιστεί για την Κυριακή, ήταν η αντίθεση της δημάρχου, Δήμητρας Τσανάκα στη χάραξη του «Αστρου του Δαυίδ» σε αυτό. Μάλιστα, φέρεται να ζήτησε να σχεδιαστεί ξανά το μνημείο, χωρίς αυτό και μόνο με το κείμενο.

Τον αποτροπιασμό του εξέφρασε το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο της Ελλάδος για αυτή την απόφαση, την οποία χαρακτηρίζει απαράδεκτη στην ανακοίνωσή του.

«Η δήμαρχος εξέφρασε, στις 14/5, τηλεφωνικά προς το ΚΙΣΕ την αντίρρησή της ως προς τη χάραξη του «Αστρου του Δαυίδ» στο Μνημείο, που αποτελεί σύμβολο της εβραϊκής θρησκείας, και ζήτησε να εμφανίζεται μόνον το κείμενο της αφιέρωσης, ώστε να μη ματαιωθεί η τοποθέτησή του»,  αναφέρει το ΚΙΣΕ, που απορρίπτει όπως σημειώνει την «την απαίτηση της δημάρχου ως απαράδεκτη, προσβλητική και ανήθικη», ενώ τονίζουν ότι τη θεωρούν κατάφωρη πρόκληση προς το θρησκευτικό συναίσθημα των Ελλήνων Εβραίων πολιτών της χώρας, καθώς και βάναυση προσβολή της ιερής Μνήμης των Θυμάτων του Ολοκαυτώματος, πρωτοφανή στη μεταπολεμική ιστορία της χώρας μας και της Ευρώπης.

«Οι Εβραίοι της Καβάλας και της Ελλάδας, αλλά και τα έξι εκατομμύρια των ομοθρήσκων μας από την Ευρώπη, φορώντας το θρησκευτικό σύμβολο του “Αστρου του Δαυίδ” στο πέτο, διαχωρίστηκαν, εκτοπίσθηκαν και θανατώθηκαν σε στρατόπεδα του θανάτου των Ναζί. Αποδεικνύεται, για μια ακόμη φορά, ότι 70 χρόνια αφότου οι 1.484 Εβραίοι της πόλης εκτοπίσθηκαν και θανατώθηκαν φορώντας το “Αστέρι του Δαυίδ”, κάποιοι στην πόλη της Καβάλας επιχειρούν να αλλοιώσουν την ιστορία διαγράφοντας το σύμβολο το οποίο κράτησε ζωντανούς τους Εβραίους εδώ και 5.700 χρόνια. Δεν δεχόμαστε, λοιπόν, τη διαγραφή ή την αλλοίωση του “Αστρου του Δαυίδ” από τη χάραξη του Μνημείου», αναφέρει ακόμη η ανακοίνωση, που καταλήγει:

«Είμαστε βέβαιοι ότι οι πολίτες της Καβάλας, οι συμπολίτες μας, η κυβέρνηση και όλες οι δημοκρατικές δυνάμεις, μαζί με φωτισμένους ιεράρχες του τόπου μας, θα αποτίσουν σύντομα την οφειλόμενη τιμή στους 1.484 Ελληνες Εβραίους της πόλης, στα θύματα της ναζιστικής θηριωδίας και θα απομονώσουν τους οπαδούς της μισαλλοδοξίας και του αντισημιτισμού».

Η απάντηση του δήμου Καβάλας

Ανακοίνωση για το θέμα έβγαλε και ο δήμος Καβάλας, στην οποία επισημαίνεται ότι τα αποκαλυπτήρια του μνημείου θα γίνουν σύντομα, χωρίς όμως να διευκρινίζεται ο λόγος της αναβολής. Στην ανακοίνωση σημειώνεται ότι το δημοτικό συμβούλιο εξουσιοδότησε τη δήμαρχο να διαχειριστεί το ζήτημα εν λευκώ, ενώ αναφέρεται ότι ο δήμος πρέπει να έχει θέση και άποψη για το θέμα.

Αναλυτικά η ανακοίνωση του δήμου Καβάλας:

«Ο Δήμος Καβάλας δεν επιδιώκει και δεν επιθυμεί την αλλοίωση της ιστορικής μνήμης και της ζοφερής πραγματικότητας που βιώσαν οι Εβραίοι συμπολίτες του.

Μετά από χρόνια απραξίας και σχεδίων επί χάρτου, αποτελεί ιερή υποχρέωση και ιστορικό καθήκον της πόλης η εκπλήρωση ενός ηθικού χρέους απέναντι στους 1.484 Εβραίους συμπολίτες μας και τις οικογένειες τους, που έπεσαν θύματα της ναζιστικής θηριωδίας και των συμμάχων της. Κι αυτό δεν το οφείλουμε μόνο απέναντι σ’ εκείνους που τόσο άδικα έχασαν τη ζωή τους αλλά και στους ίδιους τους εαυτούς μας και την ίδια την πόλη μας.

Δε θα πρέπει να διαφεύγει από κανέναν φορέα ότι μετά τη λήξη του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου η Καβάλα και οι κάτοικοι της αποτέλεσαν την πρώτη τοπική κοινωνία σε ολόκληρη τη Βόρεια Ελλάδα που απότισε φόρο τιμής στους συμπολίτες της Εβραίους που έπεσαν θύματα της ναζιστικής θηριωδίας. Έτσι, το 1952 η Καβάλα πρώτη ανέγειρε μνημείο στη μνήμη των 1.484 Εβραίων συμπολιτών της μέσα στο χώρο του Εβραϊκού νεκροταφείου. Κανείς λοιπόν σήμερα δεν επιδιώκει και σαφώς δεν επιθυμεί την αλλοίωση της ιστορικής μνήμης και της ζοφερής πραγματικότητας που βιώσαν οι Εβραίοι συμπολίτες μας και οι οικογένειές τους.

Προς αυτή την κατεύθυνση εργάζεται ο Δήμος Καβάλας και είναι βέβαιο ότι η τοποθέτηση και τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου Ολοκαυτώματος των 1.484 Ελλήνων Εβραίων της Καβάλας θα γίνουν πολύ σύντομα, στο επιλεγμένο κεντρικό σημείο της πόλης με τις τιμές που αρμόζουν στη μνήμη των συμπολιτών μας που χάθηκαν, με την παρουσία των συγγενών των θυμάτων και βέβαια με την απαραίτητη σύμφωνη γνώμη του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος.

Στην τελευταία συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Καβάλας στις 14 Μαΐου 2015, ουδέποτε λήφθηκε απόφαση ματαίωσης της τελετής των αποκαλυπτηρίων του Μνημείου. Όσοι παρακολούθησαν τη συνεδρίαση του Σώματος και όσοι μπήκαν στον κόπο να ενημερωθούν σωστά γνωρίζουν ότι τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου εξουσιοδότησαν εν λευκώ τη δήμαρχο να διαχειριστεί το θέμα της τοποθέτησης του μνημείου, στο πλαίσιο του σεβασμού και της προστασίας που θα έπρεπε αυτό να έχει.

Γίνεται αντιληπτό απ’ όλους τους εμπλεκόμενους ότι ο Δήμος Καβάλας ως θεσμικός φορέας πρέπει να έχει θέση και άποψη για ένα τόσο σημαντικό θέμα όπως είναι η ανέγερση και η προστασία του Μνημείου Ολοκαυτώματος των 1.484 Ελλήνων Εβραίων της Καβάλας. Η απόφαση για την τοποθέτηση του μνημείου αποτελεί μια συλλογική ενέργεια ενός θεσμικού φορέα όπως είναι ο Δήμος Καβάλας και ξεπερνά κατά πολύ μεμονωμένες αντιλήψεις και πρόσωπα.

Τα τελευταία 24ωρα διαπιστώνει κάποιος με έκπληξη ότι ορισμένοι «δήθεν» προοδευτικοί μιλούν για «γραμμάτια». Προφανώς κρίνουν εξ ίδιων τα αλλότρια, αφού η όποια πολιτική σταδιοδρομία τους βασίστηκε αποκλειστικά στην εξόφληση μικρών και μεγάλων προεκλογικών ή μετεκλογικών «γραμματίων».

Η σημερινή δήμαρχος απέδειξε περίτρανα με τη στάση της ότι τηρεί το λόγο της, δεν ψεύδεται και δεν ξεχνάει εσκεμμένα ανοιχτά θέματα μέσα σε κλειστά ντουλάπια. Ό,τι ξεκινάει το ολοκληρώνει χωρίς να υπολογίζει πολιτικό κόστος, αναγνωρίζοντας παραλείψεις και τυχόν λάθη που έγιναν, αλλά σεβόμενη απόλυτα τα θρησκευτικά σύμβολα, τις θρησκευτικές ελευθερίες και τις αποφάσεις των θεσμοθετημένων συλλογικών οργάνων».

***

Τὴν ἑλληνικὴ πολιτεία ὅμως στελεχώνουν πλέον ἄνθρωποι ποὺ δὲν ἔχουν ἐκλεγεῖ ποτὲ καὶ πουθενὰ καὶ γιὰ αὐτὸ εἶναι ὑποχρεωμένοι νὰ ἔχουν συγκεκριμένες τάσεις καὶ στάσεις σὲ ἀνάλογα ζητήματα. Χαρακτηριστικὴ περίπτωση ὁ φέρελπις γενικὸς γραμματέας θρησκευμάτων, ὁ ὁποῖος λόγω τῶν ἀπίστευτα μεγάλων προσόντων του (καθηγητὴς νομίζω δύο ἀμερικανικῶν πανεπιστημίων) καὶ τῶν ὑπεροχικῶν διοικητικῶν του ἱκανοτήτων παραμένει στὴν θέση τοῦ γενικοῦ γραμματέα μὲ κάθε κυβέρνηση. Ξεκίνησε ἀπὸ τὸ ΠΑΣΟΚ, ὅπου ἀνδρώθηκε πολιτικὰ καὶ πνευματικὰ καὶ συνέχισε στὶς συγκυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ-ΝΔ καὶ ΝΔ-ΠΑΣΟΚ καὶ συνεχίζει ἀκόμη καὶ μὲ τὸν ΣΥΡΙΖΑ. Ὁ σπουδαῖος αὐτὸς πολιτειακὸς παράγων ἔσπευσε νὰ προλάβει τὴν σχετικὴ ἀνακοίνωση τοῦ Κεντρικοῦ Ἰσραηλιτικοῦ Συμβουλίου Ἑλλάδος καὶ νὰ βγάλει ἐκεῖνος δριμύτερη καταδικαστικὴ ἀνακοίνωση γιὰ τὴν ἀπαράδεκτη ἀπόφαση τοῦ δήμου Καβάλας. Βεβαίως, λόγῳ τῶν ἀδιαμφισβήτητων ἱκανοτήτων του περιμέναμε κάποιο καλύτερο ἐπιχείρημα. Μᾶς ἀπογοήτευσε ὅλους ἐμᾶς τούς ὀπαδούς του μὲ τὸ ἐπιχείρημα ὅτι θίγεται ἡ ὀρθόδοξη συνείδησή του, ἐπειδὴ θεωρεῖ ὅτι τὸ αἴτημα γιὰ μικρότερο ἀστέρι τοῦ Δαβὶδ στὴν Ἑλλάδα εἶναι τὸ ἴδιο μὲ ἕνα αἴτημα γιὰ μικρότερο σταυρὸ σὲ κάποιο κοιμητήριο τῆς Ἑλλάδας!

Κρῖμα κ. Γενικέ, περιμέναμε καλύτερα ἐπιχειρήματα ἀπὸ ἐσᾶς. Σὲ σᾶς κ. Γενικὲ ἔχει ἀνατεθεῖ ἡ διαχείριση τῶν σχετικῶν θεμάτων, δὲν μπορεῖ νὰ μὴ ἔχετε ἐπιχειρήματα.

Στὸ Ἰσραὴλ δὲν ἐπιτρέπεται ἡ ἀνέγερση μνημείων μὲ ἐμφανὲς τὸ σύμβολο τοῦ Σταυροῦ. Μάλιστα, σὲ πρόσφατη ἐπίσκεψή του ἀκόμη καὶ ὁ Πάπας ὑποχρεώθηκε μπροστὰ στοὺς δύο ἀρχιραββίνους τοῦ Ἰσραὴλ νὰ βάλει μέσα ἀπὸ τὸν μανδύα του τὸν Σταυρό του! Καὶ αὐτὸ εἶναι ἀπολύτως λογικό: γιὰ τοὺς Ἑβραίους ὁ Σταυρὸς καὶ ἡ λατρεία του ἀποτελεῖ βδέλυγμα μιᾶς καὶ θεωροῦν τὸν Κύριο ἀπατεῶνα, τὸν Θεάνθρωπο ἕνα τιποτένιο ποὺ τόλμησε νὰ ἰσχυριστεῖ ὅτι εἶναι αὐτὸς ποὺ ἦταν, εἶναι καὶ θὰ εἶναι. Ἀκόμη καὶ στὸ Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων μόνο σὲ συγκεκριμένες μέρες καὶ ὧρες ἐπιτρέπεται ἡ λιτάνευση τοῦ Σταυροῦ καὶ ἡ δημόσια προβολή του. Καὶ ξέρετε γιατί; Ὄχι, ἐπειδὴ ὅπως θὰ ἄφηναν νὰ ἐννοηθεῖ οἱ νεωτεριστὲς καὶ οἰκουμενιστές, κρυπτοσιωνιστὲς Θολολόγοι (στοὺς ὁποίους πρὸς ἀποφυγὴν παρεξηγήσεως δὲν ἀνήκει ἐπ’ οὐδενὶ ὁ προαναφερθεὶς κ. Γενικός), τὸ Ἰσραὴλ εἶναι κράτος ἀνεξίθρησκο καὶ ἐπιτρέπει τὴν ἄσκηση τῆς Ὀρθοδόξου λατρείας στὸ ἔδαφός του, ἀλλὰ ἀποκλειστικὰ καὶ μόνο ἐπειδὴ τὸ ἕνα τρίτο τῆς Ἱερουσαλὴμ ἀνήκει ἰδιοκτησιακὰ στὸ Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων καὶ ἡ κτήση του αὐτὴ ἔχει ἀναγνωριστεῖ ἀπὸ τὴν διεθνῆ κοινότητα μαζὶ μὲ τὴν ἀναγνώριση τοῦ κράτους τοῦ Ἰσραήλ. Γιὰ νὰ τὸ ποῦμε καὶ ἀλλιῶς: τὸ Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων θὰ μποροῦσε νὰ ἀναγνωριστεῖ ἀκόμη καὶ ὡς αὐτόνομο ἢ καὶ ἀνεξάρτητο κρατίδιο, ὅπως περίπου εἶναι τὸ Βατικανό. Παρόλα αὐτὰ καὶ στὸ Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων τίθενται περιορισμοὶ ἀπὸ τὴν Ἰσραηλινὴ Κυβέρνηση.

Ἀλλὰ τελικὰ τί εἶναι τὸ ἀστέρι τοῦ Δαβίδ; Εἶναι ἆραγε, ὅπως προβάλλεται ἀπὸ τοὺς κατηγόρους τῆς δημάρχου Καβάλας, ἁπλῶς καὶ μόνο ἕνα θρησκευτικὸ σύμβολο; Ἢ μήπως εἶναι ταυτόχρονα καὶ τὸ ἐθνικὸ σύμβολο τοῦ Ἰσραήλ; Μήπως εἶναι τὸ ἀστέρι ποὺ ὑπάρχει στὴν ἰσραηλινὴ σημαία; Μήπως ἡ ἐκκωφαντικὴ σιωπὴ τῶν καθ’ ὕλην ἁρμοδίων, ὅπως ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, δὲν κρύβει πλέον, ἀλλὰ ἀποκαλύπτει πράγματα;

*επιστολή προς τον Ορθόδοξον Τύπον
**εφημερίς των συντακτών