Εἰς τὰ πρόθυρα τῆς Βαβυλῶνος ή ἀλλοιώς καταστροφῆς

τοῦ

ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ

-πτυχιούχου κλασσικῆς φιλολογίας

πανεπιστημίου Ἀθηνῶν

-μεταπτυχιακοῦ ἐφηρμοσμένης παιδαγωγικῆς

πανεπιστημίου Ἀθηνῶν

ΠΟΛΛΟΙ είναι οι συνέλληνες που στην σημερινήν συγκυρίαν λυπούνται και προοιωνίζονται την καταστροφήν. Δεν βρίσκουν πουθενά διέξοδον. Άρα γε η θλίψις είναι εξ αληθινών αντικειμενικών γεγονότων; Δεν υπάρχει σωτηρία; Είμαστε μήπως νεκροί και δεν το έχομε καταλάβει;

Το επεισόδιο των Μυρίων, όταν ηυρέθησαν σε ανάλογη απελπιστική κατάστασιν νομίζω είναι χρήσιμον να γίνη γνωστόν στους πολλούς.

Προσέξατε τας ομοιότητας με την σημερινήν ημών κατάστασιν, εις τον ψυχολογικόν τομέαν και ο καθείς ας βγάλει τα συμπεράσματά του…

 (Βιβλ. Γ' κεφ. 1)

Οἱ στρατηγοὶ τῶν ῾Ελλήνων συνελήφθησαν ὑπὸ τῶν Περσῶν καὶ διόλου ἐθανατώθησαν μαζὶ μὲ πολλοὺς λοχαγοὺς, καὶ στρατιώτας ἐμπεσόντας εἰς παγίδα[1]. Τότε οἱ Ἕλληνες ευρέθησαν εἰς μεγάλην στενοχωρίαν. Ἐσκέπτοντο, ὅτι εὑβρίσκονται εἰς τὰ πρόθυρα τῆς Βαβυλῶνος καὶ ὅτι ὁλόγυρα ἦσαν ἔθνη καὶ πόλεις ἐχθρικαί[2], ὅτι κανεὶς πλέον δὲν θὰ παρεῖχεν εἰς αὐτούς τρόφιμα πρὸς ἀγοράν[3], ὅτι ἀπεῖχον ἀπὸ τήν ῾Ελλάδα ὄχι ὀλιγωτερον τῶν δέκα χιλιάδων σταδίων, ὄτι δὲν εἶχον κανένα ὁδηγὸν εἰς τὸν δρόμον των[4], ὅτι ποταμοὶ ἀδιάβατοι ρέοντες διὰ μέσου τῆς πρὸς τὴν πατρίδα ὁδοῦ ἐμποδίζουν τὴ πορείαν. Ἐπι πλέον ἐσκεπτοντο, ὄτι εἶχον πλέον προδοθῆ καὶ ἀπὸ τούς συνεστρατεύσαντας μετὰ τοῦ Κύρου βαρβάρους καὶ ὅτι εἶχον ἐγκαταλειφθῆ μόνοι[5]. Αὐτά ἐσκέπτοντο καὶ εὑρίσκοντο εἰς ἀπόγνωσιν. ᾽Ολίγοι ἀπ’ αὐτοὺς κατὰ τήν ἐσπέραν ἑκεῖνην ἔφαγαν ἄρτον καὶ ὁλίγοι ἤναψαν πῦρ. Πολλοὶ δὲν ἦλθον εἰς στρατόπεδον κατὰ τὴν νύκτα αὐτὴν καὶ ἀνεπαύετο ὁ καθένας, ὅπου ἔτυχε νὰ εὑρίσκεται, διότι κανεὶς δὲν ἠμπορούσε νά κοιμηθή ἀπό τήν λύπην καὶ ἀπὸ τὸν πόθον τῆς πατρίδος, γονέων, γυναικῶν καὶ παιδιῶν, τὰ ὁποῖα ἐνόμιζον, ὅτι δέν θά ἐπανίδουν πλέον.

Ἀλλ’ εἰς τὸ στράτευμα ἦτο καὶ κάποιος Ξενοφών Ἀθηναῖος, ὁ ὁποῖος, χωρὶς νά εἶναι οὔτε στρατηγὸς οὔτε λοχαγος, οὔτε στρατιώτης, συνηκολούθησε τὴν ἐκστρατείαν. Τὸν εἶχε προσκαλέσει ὁ πρόξενος, παλαιός τού φίλος. Καὶ αὐτός λοιπόν τώρα ἐλυπεῖτο μαζί μέ τους ἄλλους καὶ δέν ἡμποροῦσε νὰ κοιμηθῆ.

Δι’ ὀλίγην μόνον ὥραν ἐκυριευθῆ ἀπό τόν ὕπνον καὶ τότε εἷδεν ὅνειρό. Τοῦ ἐφάνη, ὅτι ἠκούσθη βροντή καὶ ἔπεθε κεραυνὸς εἰς τὴν πατρικήν του οἰκίαν, ἡ ὁποῖα ἕνεκα τοῦτου ἔλαμψεν ὀλόκληρος. ᾽Ετρόμαξε καὶ ἐξύπνησεν ἀμέσως. Καὶ ἔκρινεν, ὅτι τό ὅνειρον, ἀπὸ μιας ἀπὸψεως ἦτο εὐοιωνον, διότι, ἐνῷ εὑρισκετο εἰς στενοχωρίας καὶ κινδύνους, εἷδε φῶς μέγα ἐκ τοῦ Διὸς˙ ἀπὸ ἄλλης ὅμως ἀπόψεως ἐφοβεῖτο, μήπως τὸ ὄνειρον, ἂν καὶ ἦλθεν ἐκ τοῦ Διός, σημαίνει δυσάρεστα· μήπως δηλαδή τό πῦρ, τὸ ὁποῖον ἔλαμψεν ὁλόγυρα, φανερώνει, ὅτι δὲν θά ἠμποροῦσε νὰ ἐξέλθῃ, εὔκολα ἀπό τήν χώραν τοῦ βασιλέως, ἐμποδιζόμενος πανταχόθεν ἀπὸ ἀρκετὰς δυσχερείας.

Ποίαν ἀληθῶς, σημασίαν εἶχε τὸ τοιοῦτον ὅνειρον εἶναι δυνατὸν νὰ ἐννοήση κανεὶς ἀπὸ ὄσα συνέβησαν μετά τὸ ὄνειρον. ᾽Αμέσως μόλις ἐξύπνησεν ὁ Ξενοφῶν, ἑσκέφθη: «Τί κάμνω ἐδῶ πλαγιασμὲνος ; Ἡ νύχτα προχωρεῖ. Μόλις δὲ ἐξημερώση, χωρὶς ἄλλο θὰ ἔλθουν οἱ ἐχθροί. Ἀλλ’ ἂν ὑποταχθῶμεν εἰς τὸν βασιλέα, θα ταλαιπωρηθῶμεν καί θά δεινοπαθήσωμεν τρομερώτατα, ἐν τέλει δέ ἀσφαλῶς θά ἀποθάνωμεν ἐξευτελισμένοι. Διά νὰ ὑπερασπίσωμεν τὸν ἑαυτόν μας, ἀπὸ τὸν ἅμεσον κίνδυνον, κανείς δέν παρασκευάζεται καὶ κανείς δέν φροντίζει. Εἴμεθα ὅλοι ἐξαπλωμένοι, ὡσὰν νὰ ἦτο δυνατὸν να ἠσυχάσωμεν. Λοιπόν, ἐγώ τὸν στρατηγὸν ποίας πόλεως περιμένω νὰ ἀναλάβη τό ἔργον ; Εἰς ποίαν δὲ ἡλικίαν πρέπει νά ἔλθω διά νὰ κινηθῶ ; ᾽Ασφαλῶς ὅμως δὲν θὰ προφθάσω νὰ γίνω μεγαλύτερος, ἐὰν σήμερον προδώσω τὸν ἐαυτόν μου εἰς τούς ἐχθρούς».

Μέ τὰς σκέψεις αὐτὰς ἐγείρεται καὶ συγκαλεῖ εἰς σύσκεψιν κατά πρῶτον τοὺς λοχαγούς τοῦ προξένου, τούς ὁποίους ὠθεῖ πρὸς δράσιν.

῎Επειτα ἐπροκάλεσε σύσκεψιν, εἰς τήν ὁποῖαν ἔλαβον μέρος ἀντιπρόσωποι ὅλων τῶν στρατιωτικῶν μονάδων. Κατ’ αὐτήν ὡμι΄λησε πρῶτος ὁ Ξενοφών, συνιστῶν μεταξὺ ἄλλων τὰ ἐξῆς:

«᾽Εν πρώτοις φρονῶ, ὄτι θά ὡφελήσετε πολὺ τὸ στράτευμα, ἐάν φροντίσετε ν’ ἀντικατασταθοῦν ὅσον τό δυνατὸν ταχύτερα οἱ φονευθέντες στρατηγοί καί λοχαγοί διότι χωρίς ἀρχηγοὺς δέν ἠμπορεῖ νά προέλθη οὔτε καλόν οὔτε ὡφέλιμον εἰς οὐδεμίαν περίστασιν, πρὸ πάντων δὲ εἰς τὰ πολεμικά. Εἶναι φανερόν, ὅτι ἡ πειθαρχία σῷζει, ἡ δέ ἀταξία πολλοὺς ἕως τώρα ἔχει καταστρέψει. ᾽Αφοῦ δέ ἐκλέξετε τοὺς, ἀρχηγούς σας, συγκεντρώσατε ὅλους τοὺς διεσκορπισμένους στρατιώτας καί δώσατε εἰς αὐτούς θάρρος. ῍Αν κάμετε ὅλα αὐτά γρήγορα, νομίζω ὄτι θὰ εἶσθε ἐν καιρό, πρὸς ἀντιμετώπισιν τῆς περιστάσεως».

Μετά τὸν Ξενοφῶντα ἔλαβε τὸν λόγον ὁ Χειρίσοφος ὁ ὁποῖος εἶπε τὰ ἑξῆς:

«Μέχρι πρό ὀλίγου, ὦ Ξενοφῶν, τίποτε ἄλλο δὲν ἐγνώριζα διὰ σέ, παρὰ μόνον, ὅτι εἶσαι Ἀθηναῖος. Τώρα ὅμως εἶμαι εἰς θέσιν νὰ γνωρίζω ποῖος εἶσαι καὶ διά τοῦτο σὲ ἐπαινῶ δι’ ὅσα λέγεις καὶ πράττεις. Θά ηὐχόμην τοιοῦτοι ἄνδρες, νὰ ἦσαν περισσότεροι. Καὶ τώρα - προσέθεσε-ἄς μή χάνωμεν καιρόν. Ἄς ἀπέλθετε ἀμέσως ὄσοι στερεῖσθε ἀρχηγῶν καὶ ἀς ἐκλέξετε νέους* ἀφοῦ δὲ τοὺς ἐκλέξετε, ἂς ἔλθετε εἰς τό μέσον τοῦ στρατοπέδου, φέροντες μαζὶ τοὺς ἐκλεγέντας».

Ταῦτα ἔγιναν δεκτά. Ἐξελέγησαν δὲ εἰς ἀντικατάστασιν τῶν φονευθέντων οἱ ἑξῆς στρατηγοί: ἀντί τοῦ Κλεάρχου ὁ Τιμασίων ὁ Δαρδανεύς, ἀντί τοῦ Σωκράτους ὁ Ξανθικλῆς ὁ Ἀχαιός, ἀντί τοῦ Ἀνίου ὁ Κλεάνωρ ὁ Ἀρκάς, ἀντὶ τοῦ Μένωνος ὁ Φιλήσιος ὁ Ἀχαιὸς καὶ ἀντὶ τοῦ Προξένου ὁ Ξενοφῶν ὁ ᾽Αθηναῖος.

---

[1] Τούτο φανερώνει και την δικήν μας αδυναμίαν να εύρωμεν έναν πολιτικόν αρχηγόν που κατά γενικήν ομολογίαν να είναι ικανός να ηγηθή της πορείας μας για έξοδο από την κρίσιν

[2] Τίνες εξ ημών πιστεύουν ότι διαθέτομεν πλέον συμμάχους εις την διεθνήν σκακιέραν; Μη και δεν είμεθα παντελώς μόνοι; Μη και δεν διαθέτομεν μόνον εχθρούς οίτινες πολύ θα ευαρεστούντο εις το να ιδώσι την Ελλάδαν σκόνη και θρύψαλα;

[3] Σταθερά εκτός εγορών παραμένει η Ελλάδα εν μέσω ανησυχιών από τους επενδυτές για τις πολιτικοοικονομικές εξελίξεις. Η αγορά προεξοφλεί εκλογές, γεγονός που απορέει από την αρνητική εικόνα τόσο στην αγορά ομολόγων όσο και στο ελληνικό χρηματιστήριο. Οι επενδυτές εκτιμούν ότι η χώρα έχει εισέλθει σε μια περίοδο έντονων αναταράξεων λόγω της πολιτικής αστάθειας, πυροδοτώντας μαζικές ρευστοποιήσεις. Η απόδοση του ελληνικού 10ετούς ομολόγου παραμένει στο 9% και του 15ετούς στο 9,3%. Η ελληνική 3ετία ενισχύεται στο 10,7% και η 5ετία στο 9,6%. Αντίστοιχα η απόδοση του γερμανικού 10ετούς βρίσκεται στο 0,645%. (ΠΗΓΗ)

[4] Δεν υπάρχει κανείς λογικός αναλυτής εντός και εκτός συνόρων που να μην αποτυπώνει τη διαλυτική τάση της χώρας την ώρα που οι καπετάνιοι και τα πληρώματα στον ντόκο ξιφουλκούν στα τηλεοπτικά κανάλια ποιος θα ανέβει πάνω στο καράβι που γέρνει για να τραγουδήσει καλύτερα το τραγούδι της βύθισης και να ευχαριστήσει τους επιβάτες. (ΠΗΓΗ)

[5] Η ελληνική πλευρά χρειαζόταν και άλλο χρόνο. Οι απόψεις για το πόσο χρόνο ήταν αρκετά διαφορετικές και η συζήτηση αρκετά έντονη. Η πρόταση για εξάμηνη παράταση ήταν στο τραπέζι και λόγω των πολιτικών συνθηκών είχε αρκετούς υποστηρικτές. Η άποψη όμως που επικράτησε ήταν αυτή που κατά τον πρόεδρο Ντάισελμπλουμ συνίσταται στο «πρέπει να τελειώνουμε με αυτή την ιστορία σύντομα». (ΠΗΓΗ)