ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΑ,ΒΙΒΛΙΟ 2, ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2,§ 1-4

επιμελεία της

Γερακίνης Αλεξάνδρας.

 

 ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
(Ο Λύσανδρος) αφού  ρύθμισε την κατάσταση στη Λάμψακο, έπλευσε προς το Βυζάντιο και την Χαλκηδόνα. Αυτοί τον υποδέχθηκαν, αφού άφησαν προστατευόμενους με συμφωνία τους φρουρούς των Αθηναίων· όσοι πρόδωσαν το Βυζάντιο στον Αλκιβιάδη, κατέφυγαν τότε στον Πόντο και ύστερα στην Αθήνα και έγιναν Αθηναίοι.
 Ο Λύσανδρος και τους φρουρούς των Αθηναίων και όποιον άλλον Αθηναίο έβλεπε κάπου, τους έστελνε στην Αθήνα, αφού τους έδινε τη δυνατότητα να πλέουν μόνο προς τα εκεί με ασφάλεια, και πουθενά αλλού, γνωρίζοντας ότι όσο περισσότεροι συγκεντρωθούν στην πόλη και στον Πειραιά τόσο πιο γρήγορα θα υπάρξει έλλειψη στα απαραίτητα. Κι αφού άφησε αρμοστή του Βυζαντίου και της Χαλκηδόνας τον Λάκωνα Σθενέλαο, ο ίδιος απέπλευσε στη Λάμψακο και επισκεύαζε τα πλοία.
 Στη Αθήνα η Πάραλος έφτασε νύχτα και διαδιδόταν η συμφορά και ο θρήνος έφτασε από τον Πειραιά στην πόλη διαμέσου των μακρών τειχών, καθώς ο ένας το έλεγε στον άλλο· εκείνη, λοιπόν, τη νύχτα κανείς δεν κοιμήθηκε, όχι μόνο επειδή πενθούσαν αυτούς που χάθηκαν, αλλά ακόμη πολύ περισσότερο επειδή θρηνούσαν οι ίδιοι τον εαυτό τους, γιατί νόμιζαν ότι θα πάθουν όσα έκαναν στους Μηλίους, που ήταν άποικοι των Λακεδαιμονίων, αφού τους υπέταξαν με πολιορκία, και στους κατοίκους της Ιστιαίας και της Σκιώνης και της Τορώνης και της Αίγινας και σε άλλους πολλούς από τους Έλληνες.
 Την επόμενη μέρα συγκάλεσαν λαϊκή συνέλευση, όπου αποφασίστηκε να φράξουν την είσοδο των λιμανιών, εκτός από ένα, και τα τείχη να επισκευάσουν και να τοποθετήσουν φρουρές και να προετοιμάζουν την πόλη σε όλα τα άλλα για να είναι έτοιμοι για πολιορκία.

1. Οι πρώτες ενέργειες του Λύσανδρου: μετά τη συντριπτική ήττα των Αθηναίων στους Αιγός ποταμούς απόλυτος κυρίαρχος είναι ο Λύσανδρος ο οποίος ρύθμισε την κατάσταση στη Λάμψακο τοποθετώντας δικούς του ανθρώπους, οι οποίοι κυβερνούσαν σύμφωνα με τις επιδιώξεις και τα συμφέροντα της Σπάρτης. Με αυτόν τον τρόπο ο Λύσανδρος εξασφάλισε την κατοχή της Λαμψάκου. Στη συνέχεια έπλεε εναντίον του Βυζαντίου και της Χαλκηδόνας, οι οποίες  βρίσκονταν στην είσοδο του Βοσπόρου και ήταν συμμαχικές πόλεις της Αθήνας. Οι κινήσεις του Λύσανδρου καταγράφονται σε χρόνο Παρατατικό και εντάσσονται σ'ένα άλλο πλαίσιο ενεργειών και κινήσεων το οποίο συνθέτουν οι επιρρηματικές μετοχές.
2. Η στάση των πόλεων: Οι κάτοικοι του Βυζαντίου και της Χαλκηδόνας παρέδωσαν τις πόλεις τους στον Λύσανδρο. Οι ολιγαρχικοί κάτοικοι των δύο πόλεων που είχαν καταλάβει την εξουσία μετά τη ναυμαχία στους Αιγός ποταμούς, υποδέχτηκαν με χαρά τον Λύσανδρο, αφού τον αντιμετωπίζουν ως απελευθερωτή από την καταπιεστική και αυταρχική Αθήνα.Η ασφαλής αποχώρηση των ανδρών της Αθηναϊκής φρουράς εξασφαλίζεται με σπονδές: αντιπρόσωποι των δύο αντιπάλων κατέληγαν σε συμφωνία που την επισφράγιζαν με σπονδές προς τιμή των θεών,  οι οποίοι ήταν μάρτυρες για την τήρηση τους. Οι ηττημένοι που αποχωρούσαν μετά από την πολιορκία και παράδοση ήταν ασφαλείς, καθώς προστατεὐονταν από τους θεούς. Παρά τις πολιτικές διαφορές ανάμεσα στη Σπάρτη και στην Αθήνα και τη βιαιότητα του πολέμου υπήρχαν θεσμοί που ήταν σεβαστοί από τους αντιπάλους.
3. Η τύχη των προδοτών: Όσοι πρόδωσαν το Βυζάντιο στον Αλκιβιάδη αποσύρθηκαν αρχικά στον Πόντο διότι αισθάνονταν ανασφαλείς μετά την ήττα των Αθηναίων και στη συνέχεια, μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας, ήρθαν στην Αθήνα και απέκτησαν πολιτικά δικαιώματα.
4. Η τακτική και ο στόχος του Λύσανδρου: Η Αθήνα, πολιορκημένη από τη στεριά δέκα χρόνια περίπου, ανεφοδιαζόταν με τον εμπορικό της στόλο από τη Θράκη και τον Εύξεινο Πόντο. Στόχος του Λύσανδρου είναι να αποκόψει τους θαλάσσιους δρόμους ανεφοδιασμού ώστε η Αθήνα να είναι πολιορκημένη από στεριά και θάλασσα. Η πόλη θα βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση και η κατάσταση θα επιδεινωθεί , αφού στο ήδη υπάρχον πρόβλημα θα προστεθεί και ένα καινούριο: ο Λύσανδρος στέλνει στην Αθήνα όλους τους Αθηναίους που συναντά. Η έλλειψη τροφίμων και η πείνα δεν θ'αργήσουν να φανούν.
5. Άλλες ενέργειες του Λύσανδρου: Ο Λύσανδρος άφησε στο Βυζάντιο και στην Χαλκηδόνα ως αρμοστή τον Σθενέλαο, τον Λάκωνα και στη συνέχεια επέστρεψε στη Λάμψακο, όπου επισκεύαζε τα πλοία του ώστε να προχωρήσει στον ναυτικό αποκλεισμό της Αθήνας. Για μια ακόμη φορά αποδεικνύει πόσο προσεκτικός και μεθοδικός είναι.
6. Η άφιξη της είδησης στην Αθήνα και η αντίδραση των Αθηναίων: Η αναγγελία της συμφοράς και οι πρώτες εντυπώσεις δίνονται με τρόπο κινηματογραφικό, σε χρόνο Παρατατικό και με μετοχές Ενεστώτα. Οι μετοχές προσδιορίζουν και δίνουν το βάθος της πρώτης αντίδρασης. Οι Αθηναίοι πληροφορούνται το τραγικό γεγονός γτης ήττας τους στους Αιγός ποταμούς και ξεσπούν σε θρήνο. Ο Θρήνος φτάνει από τον Πειραιά στην Αθήνα  μέσα από τα μακρά τείχη και η είδηση μεταδίδεται από τον ένα στον άλλο. Θρηνούν για τους νεκρούς αλλά και για τον εαυτό τους καθώς τώρα συνειδητοποιούν οτι ήρθε η ώρα να πληρώσουν για όσα έπραξαν και για τον τρόπο με τον οποίο φέρθηκαν σε εχθρούς και συμμάχους. Η αλαζονεία και η έλλειψη ανθρωπιάς των Αθηναίων δεν μπορούν να μείνουν χωρίς τιμωρία.Η αγωνία για την τύχη τους είναι τόσο μεγάλη που μένουν ξάγρυπνοι όλη τη νύχτα.
7. Οι αποφάσεις της εκκλησίας του δήμου: Οι Αθηναίοι, μετά την αναγγελία της συμφοράς, κατορθώνουν να αντιδράσουν γρήγορα και να δραστηριοποιηθούν. Την επόμενη μέρα συγκαλείται εκκλησία του δήμου που αποφάσιζε για όλα τα σημαντικά ζητήματα και παίρνει έκτακτα μέτρα. Αποφασίζουν να κλείσουν όλα τα λιμάνια εκτός από ένα, ενισχύουν τις φρουρές και ετοιμάζονται για την πολιορκία της πόλης.

Ερωτήσεις 

1. Σε ποιες ενέργειες προβαίνει ο Λύσανδρος με βάση τα εξιστορούμενα στο απόσπασμα αυτό, μετά  τη νίκη του στους Αιγός ποταμούς και ποιος είναι ο σκοπός των ενεργειών αυτών; Να δικαιολογήσετε την απάντηση σας.
2. Πώς συμπεριφέρθηκε ο Λύσανδρος στους Αθηναίους φρουρούς του Βυζαντίου και της Χαλκηδόνας και σε όποιον άλλο Αθηναίο συναντούσε και γιατί;
3. Τι κατάσταση επικρατούσε στην Αθήνα μετά τη νίκη του Λύσανδρου στους Αιγός ποταμούς;Να λάβετε υπόψη σας οτι η πόλη ήταν ήδη πολιορκημένη από τους Σπαρτιάτες.
4. Ποιες ήταν οι αντιδράσεις των Αθηναίων, όταν πληροφορήθηκαν την ήττα τους στους Αιγός ποταμούς;Πώς τους χαρακτηρίζετε;
5. Τι σήμαινε για τους Αθηναίους η αναγγελία της συντριβής της ναυτικής τους δύναμης στους Αιγός ποταμούς;
6. Πώς έφτασε στην πόλη της Αθήνας η είδηση της συντριβής των Αθηναίων στους Αιγός ποταμούς; Πώς κρίνετε τον τρόπο μετάδοσης της είδησης;
7. Να αντικαταστήσετε χρονικά τους παρακάτω τύπους:ἒπλει, ἒφυγον, ἐγένοντο, ἀπέπεμπεν, ἐπεσκεύαζεν, ἐλέγετο.
8. Να γίνει εγκλιτική αντικατάσταση των παρακάτω τύπων:ἒφυγον, ἲδοι,ἐγένοντο,  ἐκοιμήθη, καταλιπών, ἐποίησαν.
9. Να σχηματίσετε τις πλάγιες πτώσεις των παρακάτω ουσιαστικών στον αριθμό που βρίσκονται:φρουρούς, ἀσφάλειαν, ἂστυ, ναῦς, νυκτός, τειχῶν, Ἑλλήνων, λιμένας, πόλιν.
10.  Να σχηματίσετε και στους δύο αριθμούς τις πλάγιες πτώσεις των παρακάτω αντωνυμιών:αὐτόν, τινά, ἐκείνης, οὐδείς, ᾗ
11. Να χαρακτηρίσετε συντακτικά τις παρακάτω λέξεις: Ἀθηναίων, εἰς Ἀθήνας, διδούς, πλείους, ἒνδειαν, ἁρμοστήν, νυκτός, οἰμωγή, πενθοῦντες, πείσεσθαι, ἀποίκους, Ἑλλήνων, ὑστεραίᾳ, ἀποχῶσαι, εἰς πολιορκίαν, πόλιν.
12. Να γράψετε στα νέα ελληνικά  τρία παράγωγα ή σύνθετα των παρακάτω λέξεων:πλέω, φεύγω, ἂστυ, ἀφικομένης, πείσεσθαι, ναῦς και με κάποια από αυτά να σχηματίσετε προτάσεις.