Η Ελλάδα από το κίνημα στο Γουδί έως το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων

1.    Η Ελλάδα από το κίνημα στο Γουδί (1909) έως το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων (1913) Η Ελλάδα αναδιοργανώνεται και διπλασιάζει την έκταση και τον πληθυσμό της

2.    Το κίνημα στο Γουδί Πότε  Αύγουστος 1909 Πού στην περιοχή Γουδί κάτω από τον Υμηττό Από ποιους  Στρατιωτικός Σύνδεσμος Αιτήματα 1. Αναδιοργάνωση ενόπλων δυνάμεων και απομάκρυνση των πριγκίπων από την ηγεσία  κατάργηση της ευνοιοκρατίας στην βαθμολογική εξέλιξη των αξιωματικών = αξιοκρατία 2. Κατάργηση των φαινομένων συναλλαγής και διαφθοράς 3. Ανόρθωση του κράτους (μεταρρυθμίσεις σε πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο)

3.    Στρατιωτικός Σύνδεσμος Ίδρυση το 1908 Μέλη κυρίως κατώτεροι (νέοι) αξιωματικοί και υπαξιωματικοί του στρατού με έντονες ανησυχίες για το μέλλον της χώρας Ιδεολογική βάση: δυσφορία για την εμπλοκή της βασιλικής οικογένειας στις ένοπλες δυνάμεις Αρχηγός: Συνταγματάρχης Νικόλαος Ζορμπάς (γνωστός αντιβασιλικός)

4.    Ο Ελευθέριος Βενιζέλος πρωθυπουργός της Ελλάδας (1910-1912) Οι κινηματίες καλούν τον Βενιζέλο (1910) Βασική θέση Βενιζέλου: διατήρηση της μοναρχίας = διατήρηση της συνοχής του λαού Κόμμα Φιλελευθέρων: νίκη στις εκλογές του Νοεμβρίου 1910  αναθεωρητική βουλή  αναθεωρημένο σύνταγμα του 1911

5.    Ποια είναι η στάση του Βενιζέλου έναντι της Βασιλείας πριν και αφού έλθει στην Αθήνα; Πώς εξηγείτε την αλλαγή της στάσης του;

6.    Αναθεωρημένο Σύνταγμα του 1911 Αποτελεσματικότερη προστασία των ατομικών ελευθεριών Δυνατότητα απαλλοτρίωσης μεγάλων κτημάτων και αναδιανομής σε ακτήμονες Μονιμότητα δημοσίων υπαλλήλων Απαγόρευση στους στρατιωτικούς και τους δημοσίους υπαλλήλους να εκλέγονται βουλευτές Καθιέρωση υποχρεωτικής δωρεάν δημόσιας εκπαίδευσης

7.    Βασικοί στόχοι Βενιζέλου Μεταρρυθμίσεις στην διοίκηση (δημόσιοι υπάλληλοι, οικονομικά κ.ά.) Προώθηση μέτρων υπέρ των ασθενεστέρων τάξεων Μεταρρυθμίσεις στις ένοπλες δυνάμεις (αξιοποίηση όλων των αξιωματικών, άνοδος των αξιόμαχων, επαναφορά του διαδόχου Κωνσταντίνου ως αρχιστρατήγου, Γάλλοι αξιωματικοί ως εκπαιδευτές) Συμβιβαστική πολιτική με το παλάτι Εκτίμηση Βενιζέλου: συμμετοχή της Ελλάδας σε πόλεμο για να επιτύχει τους εθνικούς στόχους ανάγκη αναδιοργάνωσης, εθνικής συνοχής και ομόνοιας.

8.    Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι Αίτια Πολιτική εκτουρκισμού του οθωμανικού κράτους εκ μέρους των Νεοτούρκων παρά τα διακηρυσσόμενα Αναζωπύρωση των εθνικισμών στα τουρκοκρατούμενα Βαλκάνια Ενεργή παρέμβαση Σερβίας, Βουλγαρίας και Ελλάδας για την προστασία των αντίστοιχων πληθυσμών στα όρια της οθωμανικής αυτοκρατορίας Ανάπτυξη πολιτικών δράσεων για την ενσωμάτωση των οθωμανικών εδαφών στα εθνικά όρια. Ευνοϊκοί παράγοντες Ευρωπαϊκή αστάθεια Αντίπαλοι ευρωπαϊκοί συνασπισμοί Ιταλοτουρκικός πόλεμος Κινήσεις Βενιζέλου Αρχικά αναμονή και υπομονή στις τουρκικές προκλήσεις (ώσπου να οργανωθεί λίγο το στράτευμα) Από το 1911 κι έπειτα: βαλκανική συνεννόηση  υπογραφή συμμαχιών με Σερβία, Μαυροβούνιο και Βουλγαρία

9.    Διάγγελμα Γεωργίου

10.                       Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος Οκτώβρης 1912 – Μάης 1913 Η σύρραξη αρχίζει με την απαίτηση των βαλκανικών χωρών να σέβεται ο Σουλτάνος τα δικαιώματα των χριστιανικών εθνοτήτων και να παραχωρήσει επιπλέον δικαιώματα Ο Σουλτάνος απορρίπτει το τελεσίγραφο Ο πόλεμος αρχίζει

11.                       Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος Ο Ελληνικός στρατός περνάει το εξαιρετικό οχυρό του Σαρανταπόρου και προελαύνει στην Μακεδονία με στόχο την Θεσσαλονίκη Οι Σέρβοι καταλαμβάνουν τα Σκόπια και το Μοναστήρι, φθάνοντας τελικά ως και τις ακτές της Αλβανίας Οι Βούλγαροι, που είχαν τον πιο σύγχρονο και εκπαιδευμένο (από Γερμανούς) στρατό, επιδιώκουν την κατάληψη της Ανδριανούπολης και της Κωνσταντινόυπολης, φθάνουν όμως σε απόσταση αναπνοής από την Θεσσαλονίκη Οι Έλληνες προλαβαίνουν – με την συμβολή και των Ναουσαίων – να απελευθερώσουν την Θεσσαλονίκη, ανήμερα του Αγίου Δημητρίου Στην συνέχεια οι ελληνικές δυνάμεις κατευθύνονται δυτικά, στα Γιάννενα, που απελευθερώνονται τον Φλεβάρη του 1913 μετά από πολύμηνη πολιορκία. Ταυτόχρονα απελευθερώνουν τα νησιά του Αιγαίου, όπου κυριαρχεί ο ελληνικός στόλος υπό τον Ναύαρχο Κουντουριώτη

12.                       Η Συνθήκη του Λονδίνου 17 Μαΐου 1913 Η Οθωμανική Αυτοκρατορία εγκαταλείπει σχεδόν όλες τις βαλκανικές κτήσεις. Τα νησιά του Β. και Α. Αιγαίου υπό την κρίση των Μεγάλων Δυνάμεων Δωδεκάνησα υπό ιταλική διοίκηση Αλβανία: κήρυξη ανεξαρτησίας – οι Έλληνες αποσύρονται από την Β. Ήπειρο που μόλις είχαν απελευθερώσει

13.                       Β΄ Βαλκανικός Πόλεμος Ιούνιος – Ιούλιος 1913 Βασική αιτία: οι εκκρεμότητες που άφηνε η Συνθήκη του Λονδίνου, ειδικά στην περιοχή της Μακεδονίας, όπου εδάφη διεκδικούσαν η Βουλγαρία και η Σερβία. Αντίπαλες πλευρές: Βουλγαρία vs Ελλάδα και Σερβία (αργότερα προστέθηκαν η Ρουμανία, το Μαυροβούνιο αλλά και η Τουρκία) Οι Έλληνες πετυχαίνουν ορισμένες από τις πιο αιματηρές αλλά και ένδοξες νίκες στην ιστορία τους, π.χ. μάχη Κιλκίς – Λαχανά (19-21 Ιουνίου 1913)

14.                       Η Ελλάδα και τα Βαλκάνια αμέσως μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους Τερματισμός των Βαλκανικών Πολέμων: Συνθήκη Βουκουρεστίου 28 Ιουλίου 1913 Εδαφικά κέρδη της Ελλάδας: Μεγάλο μέρος της Μακεδονίας ως τον Νέστο, νότια Ήπειρος, Κρήτη, Νησιά Β.Α. Αιγαίου = Νέες Χώρες vs Παλιά Ελλάδα Βασική συνέπεια: διπλασιασμός των εδαφών και του πληθυσμού Έχανε όμως περιοχές με σημαντικό ελληνικό πληθυσμό όπως το Μοναστήρι και η Βόρεια Ήπειρος, ενώ η Δ. Θράκη παρέμενε στους Βούλγαρους

15.                       Νέες προοπτικές Νέες χώρες με ακμαία οικονομικά αστικά κέντρα (Θεσσαλονίκη, Γιάννενα, Καβάλα, Μυτιλήνη, Ηράκλειο) εξαιρετική αγροτική παραγωγή βιομηχανικές υποδομές (Νάουσα, Έδεσσα, Βέροια, Καβάλα, Θεσσαλονίκη) αλλά και μικτούς (μουσουλμανικούς, σλαβικούς, εβραϊκούς, ελληνικούς) πληθυσμούς, γεγονός που απαιτούσε πολιτικές ενσωμάτωσης και συνδιαλλαγής.

16.                       Ποια γενικότερη λογική χαρακτηρίζει τις θέσεις του Κ. Ρακτιβάν; Ποιοι παράγοντες θεωρείτε ότι υπαγόρευσαν αυτή την λογική;

17.                       Ολοκληρώνοντας το κεφάλαιο πρέπει να θυμόμαστε ότι…. Το κίνημα του 1909 έθεσε επιτακτικά το ζήτημα της «ανόρθωσης» της χώρας και έγινε δεκτό με ενθουσιασμό από μεγάλο μέρος της κοινωνίας, ειδικά τα μικροαστικά στρώματα Μετά το 1909 στην πολιτική ζωή κυριάρχησε ο Ελευθέριος Βενιζέλος, εφαρμόζοντας συχνά ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις με στόχο τον εκσυγχρονισμό και την εδαφική επέκταση του κράτους Με τους Βαλκανικούς Πολέμους η Ελλάδα σχεδόν διπλασιάστηκε εδαφικά και πληθυσμιακά

Ιστορία Γ΄ Γυμνασίου. Ενότητες 27-30.Η Ελλάδα από το κίνημα στο Γουδί έως το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων