Ο ΙΟΥΛΙΟΣ ΚΑΙΣΑΡΑΣ ΚΑΙ Η ΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

του

ΚΩΣΤΑ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΟΥ

1.    Ἡ φυσιογνωμία του .

·       Στὰ στρατιωτικὰ ἀπὸ τοὺς πιὸ μεγάλους στρατηγοὺς τῶν αἰώνων.

·       Στὴ μόρφωση μοναδικὸς χειριστὴς τοῦ πεζοῦ λόγου καὶ γνωστὸς ἱστορικὸς συγγραφέας.

·       Στὴν πολιτικὴ θερμὸς ὀπαδὸς τῆς Δημοκρατίας ποὺ εἶχε καταδιωχτῆ πολὺ γιὰ τὶς ἰδέες του.

·       Στοὺς τρόπους ἄρχοντας γαλήνιος, μὰ μὲ μιὰ θέληση ἀλύγιστη καὶ ἕναν ἐγωϊσμὸ δίχως ὅρια.

·       Στὴ ζωή του ἀπερίσκεπτα γενναιόδωρος καὶ σπάταλος. Στὴν ἀρχὴ τῆς σταδιοδρομίας του ζοῦσε μὲ δάνεια. 

2. Πολεμικές του ἐπιτυχίες.

Τὸ 59 π.Χ . ἔγινε ὕπατος. Πῆρε, στὸ μερίδιο του ἀπὸ τὴν Τριανδρία, τὴ διοίκηση τῆς Βόρειας Ἰταλίας καὶ Νότιας Γαλατίας γιὰ πέντε χρόνια. Συγκρότησε ἕνα ἀφοσιωμένο στρατὸ καὶ ξεκινώντας ἀπὸ τὶς ἐπαρχίες του ρίχτηκε στὴν κατάκτηση τῆς ὑπόλοιπης Γαλατίας. Πραγματικὰ στὴ διάρκεια 8 ἐτῶν [58 - 50 π.Χ.] ἡ Ρωμαϊκὴ δημοκρατία μὲ τὶς στρατιὲς τοῦ ἔνδοξου αὐτοῦ στρατηλάτη λύγισε τὴν ἡρωϊκὴ καὶ ἐπίμονη ἀντίσταση τῶν λαῶν ποὺ κατοικοῦσαν ἀπὸ τὰ Πυρρηναῖα μέχρι τὸ Ρῆνο ποταμὸ καὶ κατέκτησε τὶς χῶρες τους. Οἱ κατακτήσεις αὐτὲς δὲν ἦταν μόνο ἕνα στρατιωτικὸ κατόρθωμα ἀλλὰ κι ἕνα μεγάλο γεγονὸς τοῦ πολιτισμοῦ. Οἱ χῶρες αὐτὲς, ὅσο κι ἂν ὑπόφεραν ἀπὸ τὴ σκληρὴ κατάκτηση καὶ ὑποταγὴ, ὠφελήθηκαν πολὺ γιατὶ δέχτηκαν ἀπὸ τότε τὸν Ἑλληνορωμαϊκὸ πολιτισμὸ ποὺ ἦταν πολὺ πιὸ ἀνώτερος ἀπὸ τὸ δικό τους. 

3. Πολιτικές του ἐπιτυχίες.

Ἡ ἐπιστροφὴ τοῦ θριαμβευτῆ Καίσαρα στὴ Ρώμη συναντᾶ τὴν ἴδια ἐχθρότητα ποὺ συνάντησε ἄλλοτε κι ὁ Πομπήιος γυρίζοντας ἀπὸ τὴν Ἀνατολῆ. Τὴν ἐμπνέει μάλιστα καὶ τὴν καθοδηγεῖ τώρα ὁ ἴδιος ὁ Πομπήιος, ὁ παλιός του σύντροφος στὴν Τριανδρία. Ὁ Καίσαρας ὅμως δὲν πέφτει στὸ δικό του σφάλμα νὰ διαλύση τὸ στρατό του. Ἀντίθετα μάλιστα. Ἀδίσταχτος περνᾶ στὰ σύνορα τῆς ἐπαρχίας του τὸν ποταμὸ Ρουβίκωνα καὶ ὁδηγεῖ τὶς πιστὲς του λεγεῶνες κατευθεῖαν στὴ Ρώμη. Κατόπιν καταδιώκοντας δίχως ἔλεος τὸν Πομπήιο, τὸν νικᾶ στὰ Φάρσαλα τῆς Θεσσαλίας κι ὕστερα τὸν κυνηγᾶ ὡς τὴν Αἴγυπτο, ὅπου κατόρθωσε νὰ τὸν ἐξοντώση. Αὐτὴ ἦταν μιὰ ἀπὸ τὶς κυριότερες φάσεις τῶν ἐμφυλίων πολέμων [49-45 π.Χ.] 

4. Μονάρχης;

Ὁ Καίσαρας ἔμεινε μόνος καὶ ἄφησε τὴ σύγκλητο νὰ τὸν ἀνακηρύξη Δικτάτορα γιὰ ὅλη του τὴ ζωή, ἰσόβιο Δήμαρχο, ἐπιστάτη τῶν ἠθῶν. Πῆραν ἀπόφαση νὰ ἀναθέσουν τὸ ἅρμα τοῦ θριάμβου του στὸ Καπιτώλιο, μπροστὰ στὸ βωμὸ τοῦ Δία, καὶ νὰ στηθῆ ἕνα ἄγαλμα του μὲ τὴν ἐπιγραφή: ἡμίθεος. Σ’ αὐτὲς τὶς ὑπερβολὲς ὄχι μόνο δὲν ἀντιδροῦσε, ἀλλὰ δὲν ἔκρυβε πὼς τοῦ ἄρεσαν κιόλας. Κανένας προκάτοχός του δὲν παραβίασε τόσο τὶς δημοκρατικὲς παραδόσεις τῆς Ρώμης. 

5. Οἱ συνέπειες τῆς μοναρχικῆς συμπεριφορᾶς τοῦ Καίσαρα.

Ἡ μοναρχικὴ συμπεριφορὰ τοῦ Καίσαρα πλήγωσε τὴν καρδιὰ πολλῶν ἀπὸ τοὺς πιστοὺς φίλους του, γιατὶ ἦταν πιστότεροι φίλοι τῆς Δημοκρατίας ποὺ προδινόταν. Αὐτὸ ἔφερε μιὰ καινούρια ἔξαψη στὸν ἐμφύλιο πόλεμο. Θὰ εἶναι ἡ μεγαλύτερη καὶ ἡ τελευταία στὴ διάρκεια τῆς Δημοκρατίας. Στὸ τέλος θὰ φέρη καὶ τὸ θάνατό της. Ὅσοι τῆς ἦταν πιστοὶ ἀκόμη, ἀποφάσισαν νὰ τὸν δολοφονήσουν, γιατὶ νόμιζαν πὼς ἔτσι θὰ τὴ σώσουν. Τὸν θανάτωσαν στὶς 15 Μαρτίου τοῦ 44 π.Χ. 

6. Ἡ δεύτερη Τριανδρία καὶ ὁ θάνατος τῆς Δημοκρατίας.

Τὴ Δημοκρατία ὅμως δὲν τὴν ἔσωσαν· αὐτὸ ἦταν ἀνώτερο ἀπὸ τὶς δυνάμεις τους. Ἀντίθετα μάλιστα. Μὲ τὴ δολοφονία ἀνοίχτηκε πιὸ γρήγορα ὁ δρόμος πρὸς τὸ θάνατό της. Οἱ ἐκδικητὲς τοῦ Καίσαρα Ἀντώνιος καὶ Ὀκταβιανὸς νίκησαν τοὺς συνωμότες στοὺς Φιλίππους τῆς Μακεδονίας [42 π.Χ] καὶ μοιράστηκαν τὸ ἀπέραντο κράτος. Ὁ Ἀντώνιος πῆρε τὴν Ἀνατολὴ κι ὁ Ὀκταβιανὸς τὴ Δύση. Ἡ Δημοκρατία βρίσκεται πιὰ στὶς τελευταῖες στιγμές της. Οὔτε νὰ σκεφτῆ μπορεῖ κανεὶς πιὰ ἀπὸ δῶ καὶ πέρα πὼς θὰ ἐπιζήση ὁ μεγάλος αὐτὸς θεσμός. Ὀ Μονάρχης ποὺ θὰ τὴν ἐνταφιάση εἶναι ἕτοιμος. Εἶναι ὁ Ὀκταβιανός . Σύντριψε στὸ Ἄκτιο [31 π.Χ.] τὶς στρατιωτικὲς δυνάμεις τοῦ ἀντιπάλου του Ἀντώνιου καὶ ἔμεινε μόνος κυρίαρχος.