Εἴμαστε στὶς ἡμέρες ποὺ ὁ Θρασύβουλος κυρίεψε τὸν Πειραιὰ καὶ πολεμοῦσε τοὺς τριάντα τύραννους τῶν Ἀθηνῶν.
Μιὰ ἀπὸ τὶς μέρες αὐτὲς ὁ Σωκράτης, ποὺ ἔμενε στὴν Ἀθήνα, ἀπάντησε στὸ δρόμο τὸν Ἀρίσταρχο, νέο μορφωμένο, εὐγενικὸ καὶ πολὺ γνωστό του.
῾Ο Ἀρίσταρχος ἦταν μελαγχολικὸς καὶ πολὺ λυπημένος.
Ὁ Σωκράτης τὸν ρώτησε :
- Τί ἔχεις, Ἀρίσταρχε, καὶ εἶσαι μελαγχολικός; Ἄν μὲ θεωρῆς φίλο σου, πρέπει νὰ μοῦ φανερώσης τὴν αἰτία τῆς λύπης σου, γιατὶ ἴσως μπορέσω νὰ σοῦ φανῶ ὠφέλιμος.
- Ἀλήθεια, φίλε Σωκράτη, ἀποκρίθηκε ὁ νέος. Βρίσκομαι σὲ μεγάλη στενοχώρια, γιατὶ ἀπὸ τὸν καιρὸ ποὺ ἄρχισε ὁ πόλεμος, μαζεύτηκαν στὸ σπίτι μου πολλὲς συγγένισσές μου, ἀδερφές, ἀνεψιές, ξαδέρφες, καὶ δὲν ἔχω τὰ μέσα νὰ τὶς τρέφω. Καὶ δὲ μπορῶ γιατὶ οὔτε ἀπὸ τοὺς αγρούς μου ἔχω κανένα εἰσόδημα, ἐπειδὴ μὲ τὸν πόλεμο ἔχουν μείνει ἀκαλλιέργητοι, οὔτε ἀπὸ τὰ σπίτια μου, γιατὶ ἔχει φύγει ὁ περισσότερος κόσμος καὶ δὲ βρίσκω νὰ τὰ νοικιάσω. Θέλω νὰ βάλω ἐνέχυρο τὰ ἔπιπλά μου, μὰ κανεὶς δὲ μοῦ δανείζει. Εὐκολώτερο μπορεῖ κανεὶς νὰ βρῆ χρήματα στὸ δρόμο παρὰ νὰ δανειστῆ.
Καταλαβαίνεις λοιπὸν σὲ ποιὰ θέση βοίσκομαι. Ἀπὸ τὴ μιὰ μεριὰ δὲν μπορῶ νὰ βλέπω τὶς συγγένισσές μου νὰ ὑποφέρουν καὶ νὰ στεροῦνται, καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη νὰ μὴν ἔχω χρήματα νὰ τὶς βοηθήσω.
Ὁ Σωκράτης τὸν ρώτησε πάλι:
- Μὰ γιατί Ἀρίσταρχε, ὁ φίλος μας ὁ Κεράμων ποὺ ἔχει στὸ σπίτι του περισσότερους ἀπὸ σένα μπορεῖ ὄχι μόνο νὰ τοὺς τρέφη καὶ νὰ τοὺς βοηθᾶ, ἀλλὰ καὶ νὰ βάζη κατὰ μέρος ἀρκετὰ χρήματα ποὺ τοῦ περισσεύουν; Καὶ σὺ νὰ φοβᾶσαι πὼς ὅλοι θὰ καταστραφῆτε, γιατὶ δὲν ἔχετε ἀρκετὰ εἰσοδήματα νὰ ζήσετε!
- Μὰ τὴν ἀλήθεια, ἀποκρίθηκε ὁ ᾽Αρίσταρχος, ὁ Κεράμων τρέφει σκλάβους, ἐνῶ ἐγὼ συντηρῶ ἐλεύθερους ἀνθρώπους.
- ῎Ε, λοιπόν, δὲν εἶναι λυπηρό, τοῦ λέει ὁ Σωκράτης, ἐκεῖνος μὲ δούλους νὰ ζῆ πλουσιοπάροχα καὶ σὺ μ’ ἀνθρώπους ἐλεύθερους νὰ εἶσαι φτωχός;
Οἱ συγγένισσές σου δὲν ξέρουν καμιὰ δουλειά; νὰ ζυμώνουν π.χ. ψωμί, νὰ κάνουν τυρί, νὰ ράβουν ἀντρικὰ καὶ γυναικεῖα φορέματα;...
᾽Εγὼ ξέρω πὼς ὁ Ναυσικίδης μὲ μιὰ δουλειὰ μονάχα, τὴν ἀλευροποιία, ὄχι μονάχα τρέφει τὸν ἑαυτό του, τοὺς δούλους του, καὶ πολλὰ ζῶα, ἀλλὰ καὶ ἔγινε πλούσιος. ῾Ο Κόροιβος ἀπὸ τὴν ἀρτοποιία καὶ τὴ φαμίλια του τρέφει, καὶ πλουσιοπάροχα ζῆ. ᾽Επίσης ὁ Δημέας ζῆ καλὰ κάνοντας χλαμύδες, καὶ ὁ Πένων πουκάμισα, καὶ ἄλλοι ἀπὸ διάφορες ἄλλες δουλειές.
- Δίκιο ἔχεις, Σωκράτη, ἀποκρίθηκε ὁ Ἀρίσταρχος. Μὰ ὅλοι αὐτοὶ ἔχουν δούλους, ποὺ τοὺς ἀναγκάζουν νὰ δουλεύουν, ἐνῶ οἱ δικοί μου εἶναι ἄνθρωποι ἐλεύθεροι καὶ συγγενεῖς μου.
- Λοιπὸν νομίζεις, φίλε μου, λέει ὁ Σωκράτης, πὼς οἱ συγγένισσές σου, ἐπειδὴ εἶναι ἐλεύθερες, δὲν πρέπει νὰ δουλεύουν, παρὰ νὰ τρῶνε καὶ νὰ κοιμοῦνται; Νομίζεις πὼς πρέπει νὰ μένουν ἄνεργες καὶ νὰ μὴν κάνουν καμιὰ δουλειὰ νὰ ζήσουν;
Καὶ γι’ αὐτό, ἐπειδὴ μένουν ἄνεργες, οὔτε ἐκεῖνες ἀγαπᾶνε ἐσένα, οὔτε σὺ ἐκεῖνες. ᾽Εσὺ νομίζεις πὼς αὐτὲς σὲ ζημιώνουν, κι ἐκεῖνες πάλι λυποῦνται γιατὶ σὲ βλέπουν νὰ στενοχωριέσαι.
Ἄν ὅμως φροντίσης νὰ τὶς κάμης ν’ ἀγαπήσουν τὴ δουλειά, τότε καὶ σὺ θ’ ἀγαπήσης ἐκεῖνες βλέποντας πὼς εἶναι ὠφέλιμες σ’ ἐσένα, κι ἐκεῖνες πάλι τὸ ἴδιο θὰ σ’ ἀγαπήσουν, γιατὶ θὰ βλέπουν πὼς μένεις εὐχαριστημένος καὶ χαρούμενος γι’ αὐτές.
- ῎Εχεις πολὺ δίκιο, φίλε Σωκράτη, ἀποκρίθηκε ὁ Ἀρίσταρχος. Ἀμέσως θὰ προσπαθήσω νὰ δανειστῶ χρήματα γιὰ νὰ προμηθευτῶ διάφορα ὑλικὰ γιὰ τὶς δουλειὲς τῶν συγγενισσῶν μου.
Καὶ πραγματικὰ ὁ Ἀρίσταρχος ἔβαλε σ’ ἐνέργεια τὶς συμβουλὲς τοῦ Σωκράτη. Σ’ ἄλλες ἀπὸ τὶς συγγένισσές του προμήθεψε ὅ,τι ἔπρεπε γιὰ νὰ κάνουν σκεπάσματα, κι ἄλλα χρήσιμα πράματα καὶ σ’ ἄλλες ἔδωσε ἄλλες ἐργασίες.
Ἀπὸ τότε καὶ οἱ συγγένισσες τοῦ Ἀρίσταρχου ἔγιναν χαρούμενες κι ἀγαποῦσαν τὸν Ἀρίσταρχο σὰν προστάτη, κι αὐτὸς τὶς ἀγαποῦσε πιὸ πολύ,γιατὶ μὲ τὴν ἐργασία τους ζοῦσαν καλὰ καὶ δὲν τοῦ ἦταν πιὰ βάρος.
Κι ἔτσι μὲ τὴν ἐργασία κέρδιζαν ὅσο χρειάζονταν γιὰ νὰ ζήσουν, ἦταν εὐχαριστημένες, κι εὐγνωμονοῦσαν τὸ Σωκράτη, ποὺ ἔδωσε στὸν Ἀρίσταρχο τόσο καλὲς καὶ ὠφέλιμες συμβουλές.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου