επιμελεία του
ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ
-κλασσικού φιλολόγου-
Α1.
Ο Καίσαρας ενδιαφέρθηκε πολύ να
αγοράσει τον κόρακα. Γι’ αυτό αγόρασε αυτόν για είκοσι χιλιάδας σηστερτίους. Τούτο
το παράδειγμα παρεκίνησε κάποιον παπουτσή, για να διδάξει (έναν) κόρακα τον ίδιον
χαιρετισμό. Για πολύ καιρό άδικα ξόδευε κόπο. Όσες φορές η όρνις δεν ηπάντα, ο
παπουτσής συνήθιζε να λέγει: «το λάδι και τον κόπο έχασα». Επιτέλους ο κόραξ
τον χαιρετισμόν έμαθε κι ο παπουτσής, όστις επεθύμει χρήματα, αυτόν έφερε στον
Καίσαρα.
……………………………………………………………………………………………………………………………………
Τύγχάνουν όμως σεβασμού τουλάχιστον
υποκριτικώς δια κάποιο χρονικό διάστημα. Αν όμως τυχαίως, όπως γίνεται επι το
πλείστον, πέσουν, τότε γίνεται αντιληπτό, πόσο υπήρξαν πτωχοί από φίλους. Αυτό είναι
εκείνο το οποίο αναφέρουν ότι είπε ο Ταρκύνιος, ευρισκόμενος στην εξορία: «τότε
κατάλαβα, ποιους είχα πιστούς φίλους και ποιους αναξιόπιστους, όταν δηλαδή πιά
δεν εδυνάμην να ανταποδώσω την χάρη ούτε στον έναν ούτε στον άλλο».
Β1.:
multum : plus
milibus : milium
sestertium : sestertius
quendam : quoddam
corvum : corvos
parem : paria
diu :diutissime
avis : aves
sutor : sutore
simulatione : simulationi
tempus : tempora
inopes : inopum
hoc : haec
fidos : fidius
neutris : neuter
Β2.
interfuit : interesse
emere :empturus sit
doceret : docuissetis
impendebat : impendunto
solebat : soliti
erunt
perdidi : perderem
didicit : discamus
attulit : afferte
coluntur : coletur
ceciderunt : casu
intellegitur : intellectum sis
exulantem : exules
habuissem : habemini
referre : relaturum
esse
poteram : possent
Caesaris = γενική προσώπου αντί για δοτική προσωπική. Το πρόσωπο
που το ενδιαφέρει κάτι/ το multum= πόσο το ενδιαφέρει
Emere = υποκείμενο στο απρόσωπο interfuit
Pecuniae = γενική αντικειμενική στο cupidus
Simulatione = αφαιρετική του τρόπου ( επιρρηματ. Προσδιορ.) (=υποκριτικά)
Inopes = κατηγορούμενον
Amicorum = γενική αντικειμενική
Amicos = κατηγορούμενον
Neutris = έμμεσον αντικείμενον
Γ1β.
quotiescumque avis non respondebat→ ave/i non respondente
·
Αν το ρήμα της πρότασης βρίσκεται
σε ενεστώτα /παρατατικό/μέλλοντα ενεργητικής φωνής ή σε
παρακείμενο/υπερσυντέλικο αποθετικού ή ημιαποθετικού ρήματος ή σε
παθητικό παρακείμενο/υπερσυντέλικο (δηλαδή δεν είναι
σε παρακείμενο ή υπερσυντέλικο ενεργητικής φωνής) και
·
αν το υποκείμενο του ρήματος της
δευτερεύουσας πρότασης είναι διαφορετικό από το υποκείμενο ή το αντικείμενο
του ρήματος της κύριας πρότασης, τότε ακολουθούμε την εξής
διαδικασία για τη μετατροπή της πρότασης σε μετοχή:
α. Τρέπουμε το υποκείμενο του ρήματος σε υποκείμενο της μετοχής (πάντα σε πτώση αφαιρετική και χωρίς να αλλάξουμε τον αριθμό)
β. Τρέπουμε το ρήμα σε μετοχή (σε αφαιρετική και έτσι ώστε να συμφωνεί με το υποκείμενο).
α. Τρέπουμε το υποκείμενο του ρήματος σε υποκείμενο της μετοχής (πάντα σε πτώση αφαιρετική και χωρίς να αλλάξουμε τον αριθμό)
β. Τρέπουμε το ρήμα σε μετοχή (σε αφαιρετική και έτσι ώστε να συμφωνεί με το υποκείμενο).
Γ1γ.
«Id exemplum sutorem quendam incitavit.»:→ Quidam sutor eo
exemplo incitatus est.
Γ2α.
Quodsi forte, ut fit plerumque, ceciderunt,
tum intellegitur, quam fuerint inopes amicorum.
υπόθεσις:
si ceciderunt
(si + υποτκτική παρακειμένου)
απόδοσις:
intellegitur (οριστική ενεστώτος)
α’
είδος - ανοικτή υπόθεσις
→(υπόθεση δυνατή στο παρόν/ μέλλον)
υπόθεσις
: si cadant (si υποτακτική ενεστώτος )
απόδοσις
: intellegatur (υποτακτική ενεστώτος )
→(υπόθεσις αντίθετη στο παρόν)
Ouodsi caderent - intellegeretur
Γ2β. «quam fuerint inopes amicorum»: Δευτερεύουσα
ουσιαστική πλάγια ερωτηματική πρόταση. Εισάγεται με το
ερωτηματικό επίρρημα quam διότι είναι μερικής άγνοιας.
Εκφέρεται με υποτακτική fuerint (όπως όλες οι πλάγιες
ερωτήσεις), διότι η εξάρτηση της δίδει υποκειμενική χροιά.
Ειδικότερα, με υποτακτική χρόνου παρακειμένου, διότι το ρήμα εξάρτησης intellegitur
είναι αρκτικού χρόνου και σύμφωνα με την ακολουθία των χρόνων εκφράζει το προτερόχρονο
στο παρόν. Λειτουργεί ως υποκείμενο στο
απρόσωπο intellegitur.
→
(στον ευθύ λόγο) quam inopes amicorum fuerunt?
Γ2γ.
→ Tarquinius
dixit tum se intellexisse, quos fidos amicos habuisset, quos infidos cum ian
neutris gratiam referre posset
Μετατροπή Κύριας Πρότασης Κρίσης με οριστική σε Πλάγιο Λόγο
Εξαρτάται από ρήματα λεκτικά
,γνωστικά ,δοξαστικά κι ερωτηματικά.
Το ρήμα της πρότασης τρέπεται σε
απαρέμφατο του ίδιου χρόνου ή του πλησιέστερου χρόνου και το και το υποκείμενο
της πρότασης τίθεται σε αιτιατική του ίδιου αριθμού ,για να έχουμε ετεροπροσωπία
Μετατροπή της Δευτερεύουσας Πρότασης σε Πλάγιο Λόγο
Διατηρούν στον πλάγιο λόγο το
απαρέμφατο ή την υποτακτική ,αλλά μετατρέπουν την οριστική σε υποτακτική
ανάλογα με την ακολουθία των χρόνων.
4 σχόλια:
Σφαγή;;;;;;
Είναι έγκλημα να θυσιάζεις τον πληθυσμό των επαναληπτικών, προκειμένου να συγκρατήσεις τις βάσεις. Επειδή ως όλα δείχνουν οι βάσεις θα ανέβουν διοτι πολλά μαθήματα ήταν βατά, οι αθεόφοβοι και χτες και σήμερα χτυπήσανε τα παιδιά του κόσμου προκειμένου οι κακοί βαθμοί να συγκρατήσουν την άνοδο των βάσεων. Αυτό βλέπω. Τα σημερινά ήταν πολύ δυνατά. Ζητήσαν εξάλλου τα πάντα. Μέχρι και μιαν γενική του προσώπου που είναι αστερίσκος βάλανε(caesaris).....
Το τριτοπρόσωπον ρήμα interest (μέλει μοί τινος) συντάσσεται μετά γενικής η οποία δηλοί το πρόσωπον, το οποίον έχει το ενδιαφέρον, το δε πράγμα, το οποίον ενδιαφέρει κάποιον δηλούται δι’ απαρεμφάτου, δι’ ονομαστικής ουδετέρου αντωνυμίας, δια πλαγίας ερωτήσεως και σπανίως δια τελικής προτάσεως. την ίδιαν σύνταξιν έχει και το refert (=ενδιαφέρει, μέλει)
Ενεργητική – Παθητική Σύνταξη
Κατά τη μετατροπή της ενεργητικής σύνταξης σε παθητική γίνονται οι εξής αλλαγές:
Ενεργητική: Magnus timor exercitum occupavit (μεγάλος φόβος κατέλαβε το στράτευμα)
Παθητική: Magno timore exercitus occupatus est (το στράτευμα καταλήφθηκε από μεγάλο φόβο)
Μετατρέπουμε το ρήμα ενεργητικής στον αντίστοιχο χρόνο παθητικής φωνής (προσέχοντας το πρόσωπο και τον αριθμό του νέου υποκειμένου του).
Το Αντικείμενο του ενεργητικού ρήματος γίνεται πλέον Υποκείμενο του παθητικού ρήματος και τίθεται σε Ονομαστική πτώση.
Το Υποκείμενο του ενεργητικού ρήματος τρέπεται σε Ποιητικό αίτιο, το οποίο εκφέρεται με απλή (απρόθετη) Αφαιρετική, όταν είναι άψυχο και με εμπρόθετη Αφαιρετική, όταν είναι έμψυχο. Προσέχουμε πως όταν η λέξη ξεκινά με φωνήεν χρησιμοποιούμε την πρόθεση ab, ενώ όταν ξεκινά με σύμφωνο χρησιμοποιούμε την πρόθεση a.
- Κατά τη μετατροπή προσέχουμε πως αν υπάρχουν ομοιόπτωτοι προσδιορισμοί στους βασικούς όρους, μετατρέπονται ανάλογα, ώστε να έχουν και στη νέα σύνταξη την ίδια πτώση με τον όρο που προσδιορίζουν.
Στο παραπάνω παράδειγμα το επίθετο magnus που προσδιορίζει το Υποκείμενο timor, τρέπεται σε Αφαιρετική ακολουθώντας την πτώση του υποκείμενου που γίνεται πια Ποιητικό Αίτιο (timore) σε Αφαιρετική.
- Αν το ρήμα είναι χρόνου Παρακειμένου ή Υπερσυντελίκου, προσέχουμε το υποκείμενό του, ώστε να γράψουμε το σωστό τύπο της μετοχής στον περιφραστικό τύπο.
Στον παραπάνω παράδειγμα το Υποκείμενο του ρήματος είναι το αρσενικό exercitus, γι’ αυτό και θέτουμε τη μετοχή σε αρσενικό γένος occupatus est.
Δημοσίευση σχολίου