ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012 / ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ (ΓΠ) - ΘΕΜΑΤΑ

επιμελεία του

ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ

-κλασσικού φιλολόγου-

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ

Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΤΡΙΤΗ 12 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ

ΘΕΜΑ Α1

Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων όρων:

α. Τριπλή Συμμαχία – Τριπλή Συνεννόηση (Α΄ Παγκόσμιος

Πόλεμος)

β. Τρίτη Διεθνής

γ. Χάρτης του Ατλαντικού

Μονάδες 15

ΘΕΜΑ Α2

Να αντιστοιχίσετε τα ονόματα των ηγετών (Στήλη Α) με τη

χώρα στην οποία έδρασαν (Στήλη Β). Στη Στήλη Β

περισσεύουν τρία ονόματα χωρών.

Στήλη Α                                                 Στήλη Β

1. Νέλσον Μαντέλα                                α. Κούβα

2. Ίντιρα Γκάντι                                       β. Πολωνία

3. Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ                      γ. Γερμανία

4. Χάρυ Τρούμαν                                     δ. Νότια Αφρική

5. Βόιτσεχ Γιαρουζέλσκι                          ε. Ινδία

                                                                στ. ΗΠΑ

                                                                  ζ. Αίγυπτος

                                                                  η. Σοβιετική Ένωση

Μονάδες 10

ΘΕΜΑ Β1

Να παρουσιάσετε τις επιδιώξεις και τις επιτυχίες που σημείωσαν τα εθνικά κινήματα των Σέρβων και των Μολδαβών-Βλάχων (Ρουμάνων) ως το 1878.

Μονάδες 12

ΘΕΜΑ Β2

Να αναφέρετε τις κυριότερες πολιτικές εξελίξεις που σημειώθηκαν στην Ελλάδα μετά τη Συνθήκη της Λωζάννης μέχρι την επάνοδο του Ελευθερίου Βενιζέλου στην εξουσία

(1928).

Μονάδες 13

ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ

ΘΕΜΑ Γ1

Αντλώντας στοιχεία από τα κείμενα που σας δίνονται παρακάτω και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις, να αναφέρετε τους στόχους και την έκβαση των εθνικών και φιλελεύθερων κινημάτων στην Αμερικανική Ήπειρο και στην Ιταλική Χερσόνησο κατά το πρώτο τέταρτο του 19ου αι.

Μονάδες 25

ΚΕΙΜΕΝΟ Α΄

[Ο όρκος των Καρμπονάρων (απόσπασμα)]

«Τα σύνορα των ιδιοκτησιών θα εξαλειφθούν, όλες οι  διοκτησίες θα συναποτελέσουν κοινό πλούτο και η μία και μοναδική πατρίδα, η ευγενέστερη από τις μητέρες, θα προμηθεύει τροφή, παιδεία και εργασία σε όλο το σώμα των αγαπημένων και ελεύθερων παιδιών της. Αυτή είναι η λύτρωση στην οποία θα καταφύγουν οι συνετοί. Αυτή είναι η αληθινή αναδημιουργία της Ιερουσαλήμ. Αυτό είναι το μανιφέστο1 και η αναπόφευκτη απόφαση του Υπέρτατου Όντος».

M. J. Cohen - J. Major, History in Quotations, Λονδίνο: Cassel, 2004

σ. 547, Ιστορία του Νεότερου και του Σύγχρονου κόσμου (από το 1815 έως

σήμερα), Βιβλίο Καθηγητή, Αθήνα: ΟΕΔΒ, 2007, σ. 21

1 μανιφέστο: γραπτή διακήρυξη με πολιτικοκοινωνικό περιεχόμενο

ΚΕΙΜΕΝΟ Β΄

[Ο επαναστάτης Σ. Μπολιβάρ κατά των Ισπανών

αποικιοκρατών]

«Η επιτυχία θα στέψει τις προσπάθειές μας, γιατί η μοίρα της Αμερικής έχει αμετάκλητα παγιωθεί. Ο δεσμός που τη συνέδεε με την Ισπανία κόπηκε... Το μίσος που η Χερσόνησος (εννοείται η Ιβηρική) μας ενέπνευσε είναι μεγαλύτερο κι απ’ τον ωκεανό (ενν. τον Ατλαντικό) που μας χωρίζει. Θα ήταν λιγότερο δύσκολο να ενώσει κανείς τις δύο ηπείρους από το να συμφιλιώσει τα πνεύματα των δύο χωρών... Υποφέραμε τα πάντα στα χέρια αυτής της αφύσικης μητριάς, της Ισπανίας. Το παραπέτασμα έχει πια σκιστεί σε κομμάτια. Μπορούμε τώρα να αντικρύσουμε το φως· θέλουν όμως να μας ξαναβυθίσουν στο σκοτάδι. Οι αλυσίδες μας έσπασαν και ελευθερωθήκαμε. Αλλά οι εχθροί μας θέλουν να μας σκλαβώσουν πάλι. Για τον λόγο αυτό η Αμερική (ενν. η Λατινική Αμερική) αγωνίζεται απελπισμένα, και σπάνια η απελπισία δεν στέφεται από τη νίκη».

M. J. Cohen - J. Major, History in Quotations, Λονδίνο: Cassel, 2004,

σ. 545, Ιστορία του Νεότερου και του Σύγχρονου κόσμου (από το 1815 έως

σήμερα), Βιβλίο Καθηγητή, Αθήνα: ΟΕΔΒ, 2007, σ. 21.

ΘΕΜΑ Δ1

Αντλώντας στοιχεία από τα κείμενα που σας δίνονται και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις, να παρουσιάσετε τις εξελίξεις του Κυπριακού Ζητήματος από το δημοψήφισμα του 1950 μέχρι και την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Κύπρου.

Μονάδες 25

ΚΕΙΜΕΝΟ Α΄

[Ψήφισμα της Παγκυπρίου Εθνοσυνελεύσεως (23 Ιουλίου

1954) υπέρ της ενώσεως της Κύπρου με την Ελλάδα]

• Καταγγέλλομεν την Βρετανικήν κατοχήν της Νήσου ως παντελώς ανεπιθύμητον και αντικειμένην προς τας περί ελευθερίας και αυτοδιαθέσεως θεμελιώδεις αρχάς του Χάρτου

του Ατλαντικού, του Καταστατικού Χάρτου του Οργανισμού

Ηνωμένων Εθνών και τας ιδίας Βρετανικάς διακηρύξεις περί

αυτοδιαθέσεως και ελευθερίας των λαών.

• Διαδηλούμεν την σταθεράν ημών απόφασιν όπως συνεχίσωμεν

εντόνως τον αγώνα μέχρι της αποκτήσεως της ελευθερίας, διά

της μετά της μητρός Ελλάδος ενώσεως.

• Απευθύνομεν έκκλησιν προς τα ελεύθερα κράτη και τους

φιλελευθέρους λαούς του κόσμου, όπως υποστηρίξωσι το περί

αυτοδιαθέσεως αίτημα του Κυπριακού λαού.

• Εκφράζομεν την πίστιν ημών, ότι τα Ηνωμένα Έθνη, σεβόμενα

τας αρχάς και διακηρύξεις των, θα δικαιώσουν την περί

ενώσεως της Κύπρου αξίωσιν, την οποίαν η Ελλάς θα προβάλη

κατά την προσεχή Γενικήν Συνέλευσιν.

• Αναθέτομεν εις την Α. Μακαριότητα όπως υπογράψη το παρόν

ψήφισμα, διαβιβάση δε αντίγραφα τούτου προς την Ελληνικήν

Κυβέρνησιν, την Βουλήν των Ελλήνων, τας Κυβερνήσεις της Μ.

Βρετανίας και των Ηνωμένων Πολιτειών και τον Οργανισμόν

Ηνωμένων Εθνών.

Εν Λευκωσία τη 23η Ιουλίου 1954.

Κ. Μ. Καραμάνος, Κύπρος, Αθήνα, 1954, σ. 104, Ιστορία του Νεότερου και του

Σύγχρονου κόσμου (από το 1815 έως σήμερα), Βιβλίο Καθηγητή, Αθήνα:

ΟΕΔΒ, 2007, σ. 173-4.

ΚΕΙΜΕΝΟ Β΄

[Απόσπασμα από την ομιλία του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου

στον Ι.Ν. της Παναγίας Φανερωμένης, στη Λευκωσία, στις

28 Αυγούστου 1954 (Ο «όρκος της Φανερωμένης»)]

«[…] Είμεθα Έλληνες και μετά των Ελλήνων επιθυμούμεν να

ζήσωμεν. Υπό τους ιερούς αυτούς θόλους ας δώσωμεν τον άγιον όρκον: θα παραμείνωμεν πιστοί έως θανάτου εις το εθνικόν αίτημα. Άνευ υποχωρήσεων! Άνευ παραχωρήσεων! Άνευ συμβιβασμών! Θα περιφρονήσωμεν την βίαν και την τυραννίαν. Με θάρρος θα υψώσωμεν το ηθικόν παράστημά μας, εν και μόνον επιδιώκοντες, εις εν και μόνον αποβλέποντες: την Ένωσιν και μόνον την Ένωσιν».

Ιστορία του Νεότερου και του Σύγχρονου Κόσμου (από το 1815 έως σήμερα),

Αθήνα: ΟΕΔΒ, 2011, σ. 164.

ΚΕΙΜΕΝΟ Γ΄

[Η βρετανική αντίληψη για το μέλλον της Κύπρου]

«Ήταν πάντοτε κατανοητό ότι υπάρχουν ορισμένες περιοχές

στην Κοινοπολιτεία που, λόγω των ιδιαζουσών συνθηκών

τους, ουδέποτε μπορούν να προσδοκούν ότι θα γίνουν

εντελώς ανεξάρτητες... Ζήτημα κατάργησης της βρετανικής

κυριαρχίας [ενν. στην Κύπρο] δεν είναι δυνατόν να τεθεί».

(Από ομιλία του H. Hopkinson, υφυπουργού Αποικιών της

Βρετανίας, στις 28 Ιουλίου 1954).

Ιστορία του Νεότερου και του Σύγχρονου Κόσμου (από το 1815 έως σήμερα),

Βιβλίο Καθηγητή, Αθήνα: ΟΕΔΒ, 2007, σ. 174-5.