Ραγιάδες (ΜΕΡΟΣ Β’)

Άρθρον του

ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ

-φιλολόγου-

Σ' ευχαριστώ Θεούλη μου/ που μ' άφησες να ζήσω
άλλη μια μέρα τον αγά/ να τον υπηρετήσω
Να 'ναι καλά ο κύρης μου/ τον πόλεμο να παίρνει
κι ας μπαίνει στο κονάκι μου/ τα βράδια και με δέρνει
Να 'χει το γιαταγάνι του/ γερό κι ακονισμένο
κι ας πάρει το κεφάλι μου/ το χιλιοκολασμένο

(Άκης Πάνου, Προσευχή του καλού ραγιά )

 

Παρατηρείται λοιπόν ότι το ελληνικόν έθνος δεν απώλεσε ούτε στιγμή τις αδήριτες ανάγκες του για εξεύρεσιν χρημάτων και μάλιστα, αυτό είναι και το σπουδαιότερον,για τους ίδιου λόγους, όπως και τότε που πρωτοεμφανίστηκε. Αυτό και αν είναι πρόοδος! Η δημοσιονομική πολιτική, η ανάγκη οργανώσεως οικονομικών υπηρεσιών δια τον προσπορισμόν εσόδων τω 1821 λοιπόν ήταν: α) οι εκούσιες εισφορές, β) έσοδα από λείες γ)εσωτερικά δάνεια, δ)φορολογία ε) εισφορές από εράνους του εξωτερικού και στ)τα εξωτερικά δάνεια, έξι δηλαδή πηγές χρημάτων επι των οποίων εβασίσθη η συγκομιδή κάποιου πλούτου.

Απ’ αυτά αν εξαιρέση κανείς τα έσοδα από τις λείες, που κι αυτό υφίσταται παραπλησίως από τις επιδρομές του κράτους, την επιβολήν παντοειδών προστίμων, που απετέλεσαν άμεση, αλλά ευκαιριακή και όχι τακτική ενίσχυσις ου κράτους, άπαντα τα υπόλοιπα αποτελούν και σήμερα –ιδίως η φορολογία και τα εξωτερικά δάνεια- τα μοναδικά όπλα του κρατικού μηχανισμού δια την συγκέντρωσιν εσόδων.

Ωστόσο θα δειχθή ότι όσα συνέβαιναν τότε, τα ίδια ακριβώς συμβαίνουν και σήμερα, στον τρόπο που αυτά εφαρμόζονται, αν και η Ελλάς δεν κατοικείται από φουστανελοφόρους πλέον κι ούτε βγαίνει από μακροχρόνια δουλεία, όπως εκείνην του οθωμανικού ζυγού τότε.

ΕΚΟΥΣΙΕΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ

Ένα μέρος απ’ τις δαπάνες για την πολεμικήν προσπάθεια του έθνους εκαλύφθη από εκούσιες εισφορές ιδιαίτερα στην αρχή αλλά και αργότερα σε κρίσιμες στιγμές. Ο G. Maurer στο έργον του «ο Έλλην λαός» σ.σ 354-355 γράφει: «Είναι μα την αλήθεια συγκινητικό όταν διαβάζη κανείς με πόσην προθυμίαν βοήθησαν οι άνθρωποι αυτοί τον τόπο τους. Μόνον τα αδέρφια Κουντουριώτη… έδωσαν ενάμισυ εκατομμύριο φράγκα…και άλλοι πολλοί διάφορα ποσά. Αλλά κι όσοι δεν είχαν μετρητά σε είδος. Οι νησιώτες  λόγου χάριν έδωσαν τα πλοία τους, οι ρουμελιώτες ό,τι πολύτιμο είχαν μέσ’ το σπίτι των, κι άλλοι ολόκληρη την περιουσίαν των. Δεν ήσαν όμως μοναχά οι Έλληνες μα κι ολόκληρος ο χριστιανικός κόσμος ένιωσε την ανάγκη να συντρέξη τον ιερόν αγώνα των Ελλήνων. Παντού σχηματίζονταν επιτροπές… Σκοπός των ήταν να συγκεντρώσουν χρήματα κι ό,τι άλλο θα μπορούσε να είναι χρήσιμο για τους ήρωες της μικρής Ελλάδος, ακόμη και να βοηθήσουν την ελληνικήν νεολαία στις σπουδές της στο εξωτερικό».

Στις 30/04/2010 διαβάζει κανείς (εφημερίς «ορθόδοξος τύπος», αρ. φυλ. 1829, σελ. 8) «Η ιερα σύναξις των κληρικών της ιεράς μητροπόλεως Νέας Σμύρνης συγκληθείσα υπό του οικείου μητροπολίτου κ. Συμεών απεφάσισε να ενισχύση την πρωτοβουλίαν του προέδρου της βουλής κ. Φιλίππου Πετσαλνίκου δια την σύστασιν και λειτουργίαν του λογαριασμού δια την απόσβεσιν του δημοσίου χρέους». Ο ίδιος ο μητροπολίτης αναφέρει: «Έτσι εν ονόματι της αγάπης μας προς την πατρίδα και της ευθύνης που έχουμε ως πνευματικοί ποιμένες, απεφασίσαμεν να προσφέρουμε άλλοι ολόκληρον τον μισθόν του μηνός Απριλίου κι άλλοι, όσοι δυσκολεύονται λόγω μεγάλων οικογενειακών βαρών ένα μέρος του». Στην ίδια εφημερίδα διαβάζει κανείς ότι «η ιερά σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος απέστειλεν εγκύκλιον προς όλα τα μέλη της ιεράς συνόδου δια της οποίας υποδεικνύει την συμβολήν όλων των μελών εις την ενίσχυσιν του ταμείου αλληλεγγύης, το οποίον ίδρυσεν ο πρόεδρος της βουλής δια την σωτηρίαν του κράτους».

Φρίττει κανείς! Μήπως είμεθα εις πόλεμον και δεν το έχομεν νοήσει; Μήπως η Ελλάς βγαίνει από τα ερείπια πολέμου και επιζητά την συνδρομήν μας; Τον Ιούνιον του 1826 στο Ναύπλιον ο Γ. Γεννάδιος, δάσκαλος στην πλατεία του Πλατάνου μίλησε με λόγια συγκινητικά για την ανάγκην του αγώνα και προσέφερεν πρώτος τις μικρές του οικονομίες. Τότε ήταν που προσήλθε και προσέφερεν τον οβολόν της επευφημουμένη από το πλήθος μια γνωστή ζητιάνα από τις Κυδωνίες, η παροιμιακή Ψωροκώσταινα. Αλήθεια εις τοιούτο είδος δεινήν κατάστασιν περιήλθεν η χώρα, ώστε επιζητείται από τον καθένα η μικρά συμβολή του; Γιατί; Για να ελευθερωθούμε εμείς οι ραγιάδες από τον ζυγόν τίνων; Των ξένων εκμεταλλευτών; Και ποιοι μας παρέδωκαν σ’ αυτούς; Ποιοι εν όσω είχαμεν ειρήνην, μας λένε ότι νυν διεξάγεται πόλεμος και όλοι πρέπει να προσφέρωμεν; Γιατί η ίδια η βουλή των Ελλήνων ίδρυσεν «ταμείον αλληλεγγύης» και προσδοκά την συνδρομήν μας; -(τωρά έχοντας περάσει χρόνος από την συγγραφή τούτου του άρθρου, δικαιούται κανείς να μάθη και τι ύψος συνδρομής και εισφορών συγκεντρώθηκε και που πήγε αυτό το ποσό)-. Από ποιόν ζυγόν επεθύμησεν να μας ελευθερώση;

(συνεχίζεται)