Η ΣΧΕΣΙΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΑΣ ΤΩΝ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ(ΜΕΡΟΣ Γ')(τελευταίον)

Τῆς
κ. Μαρίας Μαντουβάλου,

Ἀν. Καθηγητρίας Φιλοσοφικῆς Σχολῆς Πανεπιστημίου
Αθηνών

Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Δροσίνης, Πολέμης, Νίκος Καροῦζος, Μακρυγιάννης, Κολοκοτρώνης καὶ πλῆθος ἄλλοι στὰ λογοτεχνικά τους ἔργα, καὶ στὰ Ἀπομνημονεύματα, καταθέτουν τὴν πίστη τους στὸ Χριστὸ καὶ μὲ αὐτὰ τὰ ἔργα τους φωτίζουν τὶς σχέσεις Φιλολογίας καὶ Ὀρθοδοξίας. 

 

Πρυτανεύει σʼαὐτὲς τὶς σχέσεις ὁ ποιητὴς τῆς Νεοελληνικῆς Χριστιανικῆς Ποίησης,ὁΓ.Βερίτης.

 

Παραθέτω λίγους στίχους του ἀπὸ τὸ ποίημα «Κουράγιο, Ἀδέρφια»:«Δὲ ζοῦμ’ ἐμεῖς μέσα στὸ ψέμα καὶ στὴν ἀπάτη τῶν ὀνείρων.Μέσα μας τρέχει ἡρώων αἷμα,Εἴμαστε ἀπόγονοι μαρτύρων!Μέσα στοὺς τάφους των ἀνθίζει Ἡ πίστη αὐτὴ ποὺ μᾶς φλογίζει»13 

 

Ὁ ἴδιος ἔγραψε στὸ ποίημα«Ζητώντας τὸ φῶς»:

 

Νυχτωμένοι στρατοκόποι, στὰ σκοτάδια ποὺ γυρνᾶτε,σὰν τι νάναι πού ζητᾶτε;***Τρέξαμε στὸ Καπιτώλιο***Ἦταν φῶτα,χίλια φῶτα μὰ δὲν ἤτανε τὸ φῶς…14 Καὶ στὸ ποίημα «Τὸ τραγούδι τῶν Σοφῶν» ξεσκεπάζει τοὺς δοκησίσοφους.Γράφει:Ἔξω κάνουν τὸ σοφὸ στὸν πολὺ κοσμάκη,καὶ πουλᾶνε τάχατες μὲ σακὶ τὴ γνώση ,μὰ κρυφὰ–κι ἄς μὴτὸλὲν το χουνε φαρμάκι,γιὰ τὴν ἄγνοια τὴν πηχτὴ, ποὺ τοὺς ἔχει ζώσει.Μη δὲ ξέρουνε ποῦ πᾶν,οὔτε τι γυ-ρεύουν·στὰ καντούνια σκουντουφλοῦν σὰν τοὺς μεθυσμένους, σὰ σφαλάγγια στὰ τυφλὰ κάτι ἀνασκαλεύουν, γιὰ νὰ βροῦνε θησαυροὺς μεσ’στὴ γῆ χωσμένους.Κι εἶναι τὰ θαλάμια τους σκοτεινὰ σὰν άφοι·ὅλα ἀνάκατα χτυποῦν στὸ θολό τους βλέμμα·χώματα καὶ κάρβουνα παίρνουν γιὰ χρυσάφι,καὶ λὲν ἴσιο το στραβὸ καὶ σωστό το ψέμα.Πάντα βρίσκουν τὸν καιρὸ ἀπιστία νὰ δείξουν, γιατί θὲν νὰ φαίνωνται στοὺς «ἁπλοὺς» μοντέρνοι.Μὰ ὅσα φούμαρα κι ἂν ποῦν,δὲνμποροῦν νὰ κρύψουν τὴ φριχτὴ κι ἀφάνταστη φτώχεια ποὺ τοὺς δέρνει.Τούμπανα βερμπαλισμός,λόγια φουσκωμένα, φράσεις ἄδειες σὰν ἀσκιά ,κι ὅλες ἦχολέξεις15.

 

Θὰ σᾶς δώσω ἀκόμη ἕνα ποίημα τοῦ παιδιοῦ Βερίτη,(πέθανε πολὺ νέος),γιατί τὸ θεωρῶ προφητικὸ γιὰ τὴν ἐποχή μας.Ὁ ἐρχομός τῶν μαύρων

 

Ἦρθαν τῆς νύχτας τὰ παιδιά,πάνω στὰ μαῦρα τους φαριά,καὶ ξεπεζέψαν στὴν πλατεῖα. Τὰ βήματα ἔσβησαν πνιχτὰ μὲσ΄στὰ σκοτάδια τὰ πηχτά,οὔτε σκυλὶ δὲν ἀλυχτᾶ στὴν κοιμισμένη πολιτεία. Ὅλοι στὰ χέρια τους κρατοῦν δαυλιὰ ἀναμμένα ποὺ πετοῦν τὴ μαυροκόκκινή τους λάμψη.Τὰ μάτια τους,δαυλοὶ κι αὐτά,πύρινα,κόκκινα,καυτὰ μισεῖ ἡ ψυχή τους καὶ ζητᾶ νὰ καταστρέψη καὶ νὰ κάψη.Καὶ ρίχνονται ἄγρια καὶ σκορποῦν.Κραυγὲς κι οὐρλιαχτὰ ξεσποῦν στοὺς δρόμους καὶ τὰ στενορύμια.Καὶ παίρνει ἀντίλαλο ἡ φωνὴ στὴν πολιτεία τὴ σκοτεινή,κι ἀχεῖ σκληρή,στριγγιά,βραχνή,βρισιά,πικρόλογο,βλαστήμια: 

 

Ὅπου Ἐκκλησιὰκι ὅπου Ναός,κι ὅπου λατρεύεται Θεός,φωτιὰ τσεκούρι καὶ μαχαίρι!Τώρα δική μας ἡ σειρά!κάτω οἱ βωμοὶ καὶ τὰ ἱερά,φωτιὰ στῆς Πίστης τὰ φτερά,ζήτω τῆς Ἀπιστίας τ’ἀστέρι!Κι ἔτσι χυμοῦνε σὰν τρελλοί… Ἀλί σου,λέω,καὶ τρισαλί,δυστυχισμένη πολιτεία!πού ἐσὺ κοιμόσουνα βαριὰ κι ἦρθαν τῆς νύχτας τὰ παιδιὰ μὲ τὴν κατάμαυρη καρδιὰ καὶ ξεπεζέψαν στὴν πλατεῖα!16...

 

Καὶ μὲ ἀφορμὴ τὰ ὅσα τηλεοπτικὰ γελοῖα μεταδίδονται γιὰ τὴν Ἐπανάσταση τοῦʼ21,ἄς θυμηθοῦμε τὸν Ἀνδρέα Κάλβο,στὴνὨδὴ«Αἱ εὐχαί»:

 

Ἡμεῖς διὰ τὸν Σταυρὸν ἀνδρείως ὑπερμαχόμεθα·καὶ σεῖς ἐβοηθήσατε κρυφά τους πολεμοῦντας Σταυρὸν καὶ ἀλήθειαν.Διὰ νὰ θεμελιώση τε τὴν τυραννία,τιμᾶτε τὸν Σταυρὸν εἰς τὰς πόλεις σας·καὶ αὐτὸν ἐπολεμήσατε εἰς τὴν Ἑλλάδα.Καὶ τώρα εἰς προστασίαν μας τὰ χέρια σας ἁπλώνετε!τραβήξατέ τα ὀπίσω·Βλέπει ὁ Θεὸς καὶ ἀστράπτει διὰ τοὺς πανούργους.

 

Ὁ Ἀλέξανδρος Ραγκαβῆς, στὸ ποίημα «ὉΚλέφτης» χαρακτήρισε μὲ σπάνια εὐστοχία τοὺς διαχρονικοὺς ἐμπόρους καὶ δανειστὲς τῶν λαῶν.Γράφει:

 

Τὸν κόσμ’ὁ δόλος διοικεῖ κ’ἡ ἀδικ’εἱμαρμένη,Τὰπλούτη ἔχουν οἱ κακοί,κι ἐδῶ στοὺς βράχους κατοικεῖ ἡ ἀρετὴ κρυμμένη.Μεγάλοι ἔμποροι πωλοῦν τὰ ἔθνη σὰν κοπάδια, τὴν γῆν προδίδουν καὶ γελοῦν, Ἐδ’ὅμως ἅρματα λαλοῦν στ’ἀπάτητα λαγκάδια.Καὶ τελειώνω φέρνοντας ἄλλη μιὰ μαρτυρία γιὰ τὸ ποιοὶ εἶναι διαχρονικὰ οἱ Ἕλληνες ἀγωνιστὲς τῆς ἐλευθερίας καὶ ποιοὶ οἱ δόλιοι καὶ ὕπουλοι πλαστογράφοι Πανεπιστη-μιακοί,ὄχι Ἑλληνορθόδοξοι,ἀλλὰ Ἑλληνόφωνοιἀλλόθρησκοι.Τὸ παιδὶ ἥρωας τοῦ Ἀπελευθερωτικοῦ Ἀγώνα τῆς Κύπρου καὶ μάρτυρας τοῦ Κυπριακοῦ ἔπους 1955-59, ΕὐαγΌρας Παλληκαρίδης, ἔγραψε στοὺς γονεῖς του: 

 

Σκλαβωμένα Χριστούγεννα δὲ θ’ἀκούσης καμπάνα νὰ λαλῆ πὼς γεννήθηκε ὁ Σωτήρας τῆςγῆς.Λάμπει στὸ πρόσωπο ἡ χαρὰ τὸ γέλοιο ἀνθεῖ στὰ χείλη γιατί ἐτούτη τὴ βραδυὰ τοῦτο τὸ ἅγιο δείλι γεννήθηκε στὴ Βηθλεὲμ τοῦ κόσμου ὁ Λυτρωτής.Τώρα κι ἂν ἐχειμώνιασε εἶναι ζεστὴ ἡ ψυχή μας καὶ μέσα μας εἶν’ὅλο φῶς γιατί γεννήθηκε ὁ Χριστὸς ὁ Ἐλευθερωτής μας17.

 

Ἀξίζει,νομίζω,οἱ Θεολογικὲς Σχολὲς νὰ ἀσχοληθοῦν μὲ τὸ πλῆθος αὐτῶν τῶν λογοτεχνικῶν θρησκευτικῶν κειμένων,καὶ νὰ τὰ βγάλουν ἀπὸ τὴ λήθη καὶ τὴν ἀφάνεια,ποὺ τὰ ἔχουν καταδικάσει,μὲ ἐμφανεῖς τὶς δόλιες σκοπιμότητες αὐτῆς τῆς ἐπιλογῆς,οἱ Φιλοσοφι-κὲς καὶ Παιδαγωγικὲς Σχολὲς τῆς χώρας,καὶ νὰ τὰ ἐντάξουν στὸ μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν,γιὰ ἐπι-στημονικὴ ἔρευνα καὶ διδασκαλία.


Σημειώσεις:


13.Γ.Βερίτη,Ἅπαντα.Ποιήματα,ἔκδοσητρίτη,Ἀθήνα1969,σελ.12214.Γ.Βερίτη,ὅ.π.,σσ.65,6715.Γ.Βερίτη,ὅ.π.,σσ.108,10916.Γ.Βερίτη,ὅ.π.,σσ.165,16617.Βλ.ΝικολάουΠ.Βασιλειάδη,ἘθνομάρτυρεςτοῦΚυπριακοῦ Ἔπους1955-1959.ἈδελφότηςΘεολό-γων«ὉΣωτήρ»,Ἀθήνα1977,σελ.110