Οι παραμονές των επαναστάσεων

Άρθρον του

 Νικολάου Γεωρ. Κατσούλη,

-Φιλολόγου-

«Κόσμος πόλει μεν ευανδρία, ψυ-

χή δε σοφία, πράγματι δε αρετή»

(ΓΟΡΓΙΑΣ)

Η ανάπτυξη των οικονομικών συνθηκών, και δη του φιλελεύθερου μοντέλου, οι ελεύθερες αγορές, οι κερδοσκοπικοί στόχοι και η λιγότερη μεσολάβηση του κράτους μεταμορφώνουντην κοινωνία, με κυριότερο χαρακτηριστικό αυτής το γενικό δυνάμωμα μιας ολιγάριθμης τάξεως εις βάρος των πολλών και του συνόλου. Ωςεμψυχωτής και οργανωτής των οικονομικών πραγμάτων, η δυνατή αυτή μικρή κοινωνική τάξη γίνεται ο ρυθμιστής της ζωής.

Οι κοινωνίες, ως σύνολο, παρουσιάζουνπολλά προβλήματα που οφείλονται στην εξήςγενική αντίφαση: από τη μία, υπάρχει αυτή η ισχυρή τάξη που έχει στα χέρια της όλες τις οικονομικές δραστηριότητες και το κράτος με τους νόμους του εξακολουθεί να σέβεται αυτήνκαι να εντολοδοχείται από αυτή και, από την άλλη, ο υπόλοιπος λαός, που δεν έχει κανέναν λόγο και δικαίωμα, ούτε για τις οικονομικές συνθήκες που τον αφορούν και που αποτελούν βασική πηγή πλούτου της χώρας του και που είναι πολυάριθμος και δεν λαμβάνεται υπόψη του από τους κρατικούς μηχανισμούς, τους οποίους όμως αυτός θεμελιώνει και δίνει τη συγκατάθεσή του για να σχηματιστούν ως οντότητα.

Υπάρχουν, λοιπόν, δύο πολύ μικρές αριθμητικά ομάδες, ο μικρός αριστοκρατικός-ολιγαρχικός αριθμός των εχόντων και ο δεύτερος των εξυπηρετούντων αυτών. Στη γαλλική Επανάσταση ήταν ένα ποσοστό περίπου 1,5% του πληθυσμού. Αυτοί οι λίγοι κατέχουν τεράστιο πλούτο, τεράστια εξουσία και ποικίλα δικαιώματα πάνω στον υπόλοιπο πληθυσμό, ενώ ο λαός –το υπόλοιπο 98,5% (!) του πληθυσμού– δεν έχει εξουσία, αλλά απεναντίας πολλές υποχρεώσεις. Είναι χαρακτηριστικό, για παράδειγμα, ότι μεσούσης της «κρίσεως» για τον ελληνικό λαό, οι Έλληνες εφοπλιστές πραγματοποίησαν το δεκάμηνο του 2011 επενδύσεις συνολικού ύψους 11 δισ. δολαρίων για παραγγελίες νεότευκτων πλοίων, τη στιγμή μάλιστα που –σύμφωνα με στοιχεία– εξακολουθούν ναέχουν τον μεγαλύτερο στόλο στον κόσμο. Οι υποχρεώσεις της τρίτης αυτής πολυάριθμης τάξης είναι οι βαριοί φόροι, ούτως ώστε ναεξουθενώνεται από τη φτώχεια.

Πριν γίνει έκρυθμη, όμως, η κατάσταση, τα συμπτώματα αυτής είναι τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα. Η όποια ευημερία πάντα αρχίζεικάποια στιγμή να παραχωρεί τη θέση της σε οικονομικές κρίσεις που βαθαίνουν ολοένα καιπερισσότερο. Οι κρίσεις αυτές οφείλονται βεβαίως σε συγκεκριμένες αιτίες και σε ατυχείς χειρισμούς, αλλά δεν έχουν να κάνουν με το αιτιατό του πλήθους των εξαγριωμένων από την πείνα πολιτών, που είναι ασυγκράτητο, το οποίο και είναι το βέβαιο απόληξη της ιστορίας. Τα τελευταία χρόνια, οι προϋπολογισμοίείναι ελλειμματικοί, τα ελλείμματα των κρατικών προϋπολογισμών είναι τεράστια, χωρίς ναέχουν μειωθεί οι πολυτελείς σπατάλες των ολιγάριθμων ανώτερων τάξεων, ενώ τα μέλη των κυβερνήσεων καθίστανται μισητά στον λαό.

Όλα αυτά, σε συνδυασμό με το κήρυγμαφωτισμένων ανθρώπων για την ανάγκη μεταρρυθμίσεων στην κοινωνία και στο πολίτευμα, είναι περισσότερο από βέβαιο ότι οδηγούν σε ανατροπή του ήδη γνωστού πολιτικού σκηνικού και μάλιστα βιαίως. Βέβαια, ποτέ έως τώρα στην Ιστορία, όταν τα πράγματα οδηγούνταν σ’ αυτό το κρίσιμο σημείο του ξεσπάσματος μιας επαναστάσεως του πολυάριθμου λαού,κανείς από τους λίγους έχοντες δεν είχε καταλάβει τι ακριβώς ήταν αυτή η λαϊκή αγανάκτηση. Ούτε και τώρα ίσως να το καταλαβαίνει.