ἐπιμελεία
τοῦ
ΝΙΚΟΛΑΟΥ
ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ
-πτυχιούχου κλασσικῆς φιλολογίας
πανεπιστημίου Ἀθηνῶν
-μεταπτυχιακοῦ ἐφηρμοσμένης παιδαγωγικῆς
πανεπιστημίου
Ἀθηνῶν
ΜΕΤΑ τον ΘΡΙΑΜΒΟ
στην Λογοτεχνία Κατεύθυνσης πάμε να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε στο να δώσωμε
κάπου πιο έμφαση στο διάβασμά μας και για το μάθημα των ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ.
ΠΡΟΣΟΧΗ !!! Δεν λέω επουδενί να κάνουμε πρόβλεψη. Αυτά είναι αστεία. Προβλέψεις
και προγνώσεις και Πυθίες είναι στην σφαίρα της φαντασίας.
Μαθητής που
επιθυμεί αύριο να κληθή Πανεπιστήμονας, έπρεπε από καιρό τώρα να έχει δοκιμάσει
τον εαυτόν του σε αυτόν τον κάματο που θα του αποφέρη όμως την πληρωμή που
προσδοκά. Ο κάματος της προετοιμασίας δεν αναπληρώνεται επουδενί με χιλίων
ειδών μαγικά και σοφίσματα.
Εξάλλου γράφω στην
σελίδα κοινωνικής δικτύωσης του ΕΡΜΗ και τα άλλα σημαντικά: «Τελικώς ο Έλλην
είναι πολύ μικρός. Ζητά αγωνιωδώς και μετά μανίας sos... "δώσ' μου sos
δάσκαλε" κραυγάζει... και όταν του τα δίδης και αποτυγχάνης είσαι είς
αποτυχημένος. Αλλά κι όταν του τα δίδης στο πιάτο και του λές "παρ' το και
πέρασε πανεπιστήμιο παιδί μου" πάλι αρχίζει τα πικρόχολα σχόλια "δεν
θέλουμε Πυθία, Δάσκαλο θέλουμε"... Τα sos θέματα εφεξής όσα και όποια θά
ναι θα ναι για τους μαθητές μου και τα μέλη του ΕΡΜΗ και πάντα κλειδωμένα (ίσως
να ελευθερώνονται δια λίγο πρίν τις εξετάσεις σαν σήμερα και θα κρατούνται
ανοικτά δια μίαν ημέρα περίπου, οπότε και θα ξανακλειδώνονται). Υπάρχουν
δάσκαλοι και καλύτεροι του Ερμή. Ο καθείς ας απευθυνθή στον δάσκαλό του να
βοηθηθή. Εγώ εμμένω και εις όσα έγγραφα ως εχθές... ο.π ΕΔΩ κι ΕΔΩ
…»
Τέλος πάντων…
Αφού δούμε ξανά
την ύλη ας κάνωμε ύστερα μια αναδρομή στο παρελθόν. Η ύλη έχει ως εξής:
ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Από το
βιβλίο «Αρχαία Ελληνικά, Φιλοσοφικός Λόγος», Γ΄ τάξης Γενικού Λυκείου
Θεωρητικής Κατεύθυνσης, των Μ. Κοπιδάκη, Δ. Λυπουρλή, κ.ά., έκδοση 2014.
1.
Εισαγωγή: Ι. Ο ΣΩΚΡΑΤΗΣ: σ. 34-39 (Κεφ. Δ2: Οι φιλοσοφικές ιδέες του Σωκράτη.
Διαλεκτική, μαιευτική, ειρωνεία. Η αναζήτηση των ορισμών, η επαγωγική μέθοδος
και η ηθική. Κεφ. Δ3: Η δίκη και ο θάνατος του Σωκράτη). ΙΙ. Ο ΠΛΑΤΩΝ: σ. 40-42
(κεφ. Ε1: Ο βίος του). ΙΙΙ. Πλάτωνος Πρωταγόρας: α) σ. 49-52 (Α. Η διάρθρωση
του διαλόγου και τα πρόσωπα: «Εισαγωγή…» έως και «Η απάντηση του Πρωταγόρα…»)
β) σ. 56-57 (Β. Η φιλοσοφική σημασία του διαλόγου). IV. Πλάτωνος Πολιτεία:
Εισαγωγή στην Πολιτεία α) σ. 92-93 (1. Νεανικές φιλοδοξίες και απογοητεύσεις,
2. Η συγγραφή της Πολιτείας και 3. Η σκηνοθεσία και τα πρόσωπα του διαλόγου) β)
σ. 96-102 (6. Οι τρεις τάξεις, 8. Η αγωγή των φυλάκων, 12. Οι
φιλόσοφοι-βασιλείς, 13. Η δικαιοσύνη και 14. Οι φαύλες πολιτείες). γ) σ. 113 (Η
αλληγορία του σπηλαίου). V. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ (Βίος και έργα): α) σ. 139-141 («Πότε
και πού γεννήθηκε ο Αριστοτέλης-Λίγα λόγια για την καταγωγή του» και «Ο
Αριστοτέλης στην Ακαδημία του Πλάτωνα: μαθητής πρώτα, δάσκαλος στη συνέχεια»).
β) σ. 145-149 («Ο Αριστοτέλης στη Μακεδονία: δάσκαλος του Αλεξάνδρου»,
«Επιστροφή του Αριστοτέλη στην Αθήνα: αρχίζει η τρίτη περίοδος της φιλοσοφικής
του δραστηριότητας. Ο Αριστοτέλης διδάσκει στο Λύκειο» και «Ο Αριστοτέλης εγκαταλείπει
οριστικά την Αθήνα-Το τέλος της ζωής του»). VI.Αριστοτέλη Ηθικά Νικομάχεια, σ.
151-153 VII. Αριστοτέλη Πολιτικά, σ. 178-179
Αλλά εμάς μας
ενδιαφέρουν τα κείμενα:
Κείμενα:
Ι. ΠΛΑΤΩΝ
·
Πρωταγόρας: οι ενότητες 1,
2, 3, 4, 5, 6 και 7.
·
Πολιτεία: οι ενότητες 11, 12 και 13.
ΙΙ. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ
·
Ηθικά Νικομάχεια: οι ενότητες: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
και 10.
·
Πολιτικά: οι ενότητες: 11, 12,
13, 14, 15, 16, 17, 18, 19 και 20.
Με κόκκινο είναι
οι ενότητες από μετάφραση, οπότε και δεν μας πολυενδιαφέρουν όχι ως προς την
ερμηνευτική τους απόδοση αλλά ως προς την μετάφραση.
Άρα κατ’ ουσίαν
πάλι οι ενότητες της ύλης μας είναι οι κάτωθι (δίπλα τους αναγράφεται το έτος
που εξετάσθησαν στις πανελλήνιες, αν εξετάσθησαν βεβαίως):
ΠΛΑΤΩΝ (ΕΝΟΤΗΤΕΣ 8)
·
(ενότης 2)
·
(ενότης 3)
·
(ενότης 4)
·
(ενότης 5)
·
(ενότης 6)
-------------------
·
(ενότης 11)
·
(ενότης 12) (2011)
·
(ενότης 13)
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ (ΕΝΟΤΗΤΕΣ 14)
·
(ενότης 1) (2009)
·
(ενότης 2) (2009) / (2014)
·
(ενότης 3)
·
(ενότης 4)
·
(ενότης 5) (2012)
·
(ενότης 6) (2012)
·
(ενότης 7) (2008)
·
(ενότης 8) (2008)
·
(ενότης 9) (2010)
·
(ενότης 10) (2010)
-------------------
·
(ενότης 11) (2013)
·
(ενότης 15) (2013)
·
(ενότης 16) (2013)
·
(ενότης 20) (2006)
Ας ξεκινήσωμε τώρα
την ιστορική μας αναδρομή στις εξετάσεις του μαθήματος.
ΔΕΔΟΜΕΝΟ 1
Απ το 2003 κι εντεύθεν
έχουν δοθεί προς εξέτασιν τα εξής θέματα εις το γνωστόν των αρχαίων:
·
(2003) Θουκυδίδη Περικλέους
Ἐπιτάφιος (41)
·
(2004) Θουκυδίδη
Περικλέους Ἐπιτάφιος (42)
·
(2005) Θουκυδίδη Περικλέους
Ἐπιτάφιος (40)
·
(2006) Αριστοτέλους Πολιτικά Θ ́ 2.1-4 (ενότης 20)
·
(2007) Πλάτωνος Πολιτεία 615 C –
616 A
·
(2008) Ἀριστοτέλους, Ἠθικὰ Νικομάχεια Β6, 4-10 (ενότης
7&8)
·
(2009) Αριστοτέλους Ηθικά Νικομάχεια Β1, 1-4 (ενότης
1&2)
·
(2010) Ἀριστοτέλους Ἠθικά Νικομάχεια Β6, 12-16 (ενότης 9
κατά το β ήμισυ&10)
·
(2011) Πλάτωνος Πολιτεία 519 Β – D (ενότης 12)
·
(2012) Ἀριστοτέλους Ἠθικὰ Νικομάχεια (Β3, 1-2/Β6, 1-4)
(ενότης 5&6)
·
(2013) Ἀριστοτέλους, Πολιτικά (Α1, 1 / Γ1, 1-2 / Γ1,
3-4-6-12) (ενότης 11&15&16)
·
(2014) ) Αριστοτέλους Ηθικά Νικομάχεια Β1, 1-4 (ενότης 2)
·
(2015) ΧΧΧ
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΟ
ΔΕΔΟΜΕΝΟ 1
Στις 12 τελευταίες
χρονιές τα 4 εξεταζόμενα θέματα είναι εκτός ύλης και άρα μας ενδιαφέρουν μόνον
τα 8 θέματα.
Από τον Πλάτωνα
εξετάστηκε – από τις 8 ενότητες του – μόνον μία !!!, η ενότης 12 το 2011.
Βέβαια Πλάτων έπεσε και το 2007 αλλά η ενότης εκείνη βγήκε από την ύλη. Ωστόσο
και τις 2 φορές ήταν Πολιτεία.
Ο Πλάτων λοιπόν
παρουσιασθηκε το 2007, μετά από 4 χρονιές, και ξανά το 2011 αφού μεσολάβησαν
άλλες 3 χρονιές. Φέτος για παράδειγμα είναι 2015 και έχουν μεσολαβήσει 3
χρονιές εξετάσεων δίχως Πλάτωνα. Ενδιαφέρον. Αν και τις πρώτες χρονιές που
εξετάζουμε με εντός της ύλης τον Επιτάφιο τα πράγματα είναι περιπλεγμένα.
Αυτά ως προς τους
συγγραφείς. Πάμε να δούμε τα έργα. Αν ο κόφτης είναι ο Πλάτων με την Πολιτεία
του και λέγοντας κόπτης είναι η διακοπή της ροής τότε έχουμε το εξής σχήμα διαδοχής
… / …
/ … / πολιτικά // ΠΛΑΤΩΝ // ηθικά / ηθικά /
ηθικά // ΠΛΑΤΩΝ
// ηθικά / πολιτικά / ηθικά // …
Λογικά σαν να
πρέπει να κάνει την εμφάνισή του ο κόπτης
ήτοι είναι σαν να εμφανιστεί τώρα ο Πλάτων
πάλι ή εκτός κι αν έχουμε το σχήμα 4 // ΠΛΑΤΩΝ // 3 // ΠΛΑΤΩΝ // 4 οπότε και
για ακόμα μία χρονιά ο Πλάτων δεν θα εμφανιστή αλλά θα εμφανιστή του χρόνου. Σε
αυτήν την τελευταίαν περίπτωσιν έχουμε ηθικά / πολιτικά / ηθικά / …. και άρα
αναμένουμε πολιτικά. Ενδιαφέρον και
το κρατάμε κι αυτό.
Επανάληψις
ενότητος έγινε μόνον μιαν φορά. Το 2014 επανελήφθη η ενότης του 2009. Ήτοι μετά
από 5 έτη επανελήφθη κάτι. Το 2010 ακριβώς πρίν 5 έτη είχαμε προς εξέτασιν την
9 και 10 ενότητα των ηθικών, όμως η
9 δεν ήταν ολόκληρη.
Οι ενότητες 3 και
4 των ηθικών δεν έχουν δοθεί προς
εξέτασιν.
Ως τελευταία
παρατήρησιν θα δούμε ότι τα θέματα είναι πάντοτε 2 ενοτήτων μαζί και μόνον το
2013 ήταν τριών και το 2014 μίας ενότητος. Στις 8 χρονιές οι 6 εξετάσεις ήσαν από
2 ενότητες μαζί… πολύ σημαντικόν.
Αυτά είναι τα όσα
μπορεί να μας δείξει η ανάλυση της ιστορικής αναδρομής.
ΔΕΔΟΜΕΝΟ 2
Τα επικίνδυνα
θέματα για φέτος για τον άλφα ή τον βήτα λόγο που ο υποψήφιος θα πρέπει να δώση
μεγάλη προσοχή είναι τα εξής:
ΠΛΑΤΩΝ (ΕΝΟΤΗΤΕΣ 8)
·
(ενότης 2)
·
(ενότης 3)
-------------------
·
(ενότης 11)
·
(ενότης 12) (2011)
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ (ΕΝΟΤΗΤΕΣ 14)
·
(ενότης 1) (2009)
·
(ενότης 4)
·
(ενότης 6) (2012)
·
(ενότης 7) (2008)
·
(ενότης 10) (2010)
-------------------
·
(ενότης 11) (2013)
·
(ενότης 15) (2013)
·
(ενότης 16) (2013)
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:
Απ τον συνδυασμό
και των 2 δεδομένων μας φαίνονται τέσσερεις
περιπτώσεις πολύ δυνατές.
1.
ΠΛΑΤΩΝ (ενότης 2) & (ενότης 3)
2. ΠΛΑΤΩΝ (ενότης 11) & (ενότης 12)
3.
ΗΘΙΚΑ (ενότης 6) & (ενότης 7)
4.
ΠΟΛΙΤΙΚΑ (ενότης 15) (ενότης 16)
αλλά και προετοιμαστείτε σε κάθε πιθανές ερωτήσεις των ενοτήτων που μας ενδιαφέρουν κοιτώντας τις ερωτήσεις της ΚΕΕ
Τά ἐπικίνδυνα θέματα (SOS) για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις τοῦ γνωστοῦ τῶν ἀρχαίων τῆς Θεωρητικῆς Κατευθύνσεως | ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ
Η "Πολιτεία" του Πλάτωνος - Ερωτήσεις κατανοήσεως | ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ
Ο "Πρωταγόρας" του Πλάτωνος-Ερωτήσεις | ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ
Για το άγνωστο, αν
κι εκεί τα πράγματα είναι πιο δύσκολα κανείς μπορεί να βρή μερικές σκέψεις μου
στο παρακάτω άρθρο…
!!!ΠΡΟΣΟΧΗ!!! ΝΕΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ |
ΠΡΟΣΟΧΗ
Με το που άλλαξε η
μέρα σήμερα, μετά τις 00:01 της Κυριακή, ο ΑΓΓΕΛΙΑΦΟΡΟΣ, ο ιστότοπος συναντήσεως
των φιλολογικών ιστοχώρων του ΕΡΜΗ, αναδημοσίευσε (δείτε ΕΔΩ)
τις εκτιμήσεις δύο συναδέλφων, που όχι μόνον είναι πολύ καλές αλλά εμπεριέχουν όπως
θα δείτε κατωτέρω και αμέσως τώρα μεγάλην δόσιν αληθείας. Σας δίδω τις πολύ καλές
εκτιμήσεις των συναδέλφων:
…
«Ολοκληρώνεται
σήμερα η προετοιμασία των υποψηφίων της Θεωρητικής Κατεύθυνσης, που εξετάζονται
αύριο στο μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών.
Για τη
φετινή χρονιά τα πιο πιθανά αποσπάσματα για την εξέταση του διδαγμένου κειμένου
είναι
- οι ενότητες 2 και 3 του Πρωταγόρα,
- οι ενότητες 12 (Ἡμέτερον δὴ ἔργον, ἦν δ' ἐγώ, τῶν οἰκιστῶν ... εἴτε φαυλότεραι εἴτε σπουδαιότεραι) και 13 της Πολιτείας,
- οι ενότητες 3, 4, 7, 8 των Ηθικών Νικομαχείων και
- η ενότητα 20 των Πολιτικών του Αριστοτέλη.
Σε κάθε
περίπτωση, οι υποψήφιοι και οι υποψήφιες οφείλουν να έχουν προετοιμαστεί πολύ
καλά σε ολόκληρη την εξεταστέα ύλη του διδαγμένου κειμένου χωρίς εξαιρέσεις,
καθώς η εξεταστική επιτροπή έχει την ευχέρεια να επιλέξει οποιοδήποτε διδαγμένο
απόσπασμα.
Εξάλλου,
δεν είναι λίγες οι φορές τα τελευταία χρόνια - κάτι που επαναλήφθηκε και φέτος
στο μάθημα της Λογοτεχνίας Κατεύθυνσης - που η επιλογή των εκφωνήσεων
απομακρύνεται από τη «λογική» της sos θεματολογίας.
ΚΑΛΗ
ΕΠΙΤΥΧΙΑ σε όλες τις υποψήφιες και όλους τους υποψήφιους!»
Παρατηρούμε ότι εκτός
από πολλές ενότητες των ηθικών και την εκτίμησιν δια τα πολιτικά και μία της Πολιτείας,
οι απόψεις μας ταυτίζονται. Προσωπικά δηλαδή δεν θεωρώ επικίνδυνες ενότητες ούτε
την ενότητα 13 της Πολιτείας, ούτε αυτές των 3,4,8 των Ηθικών, ούτε κι αυτήν της
ενότητος 20 των Πολιτικών.
Ωστόσο επειδή
θεωρούσα σαν πιο επικίνδυνη την ενότητα 11 και 12 της Πολιτείας, εξ ού και σας τις
έχω υπογραμμισμένην στις προτάσεις μου, τώρα ίσως αυτή να αδυνάτισε κάπως.
Συνεχίζω και θεωρώ
τις 4 περιπτώσεις μου σαν τις πιο πιθανές για την φετινή εξέτασιν του μαθήματος. Αλλά τα νέα
δεδομένα με κάνουν να στραφώ σαν δυνατότερη περίπτωσιν σε αυτήν των ενοτήτων 15 και 16 των Πολιτικών.
Κατά την διάρκεια της
ημέρας θα σας δώσω κάποια διαγωνίσματα τόσο για την ενότητα 11 της Πολιτείας, όσο
και για την ενότητα 6 των Ηθικών, και προπάντων για αυτήν των 15 και 16 των
Πολιτικών.
Πλάτωνος: Πολιτεία (514Α - 515Α) (ΚΡΙΤΗΡΙΟΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΣ) | ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ
ΠΛΑΤΩΝΟΣ: Πολιτεία (519 B-D) (ΚΡΙΤΗΡΙΟΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΣ) | ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ
ΠΛΑΤΩΝΟΣ: Πρωταγόρας (320d-321b5) (ΚΡΙΤΗΡΙΟΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΣ) | ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ
ἈΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ: Ἠθικά Νικομάχεια (Β6, 1-4) (ΚΡΙΤΗΡΙΟΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΣ) | ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ
ἈΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ: Ἠθικά Νικομάχεια (Β6, 4-8) (ΚΡΙΤΗΡΙΟΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΣ) | ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ
ἈΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ: Πολιτικὰ (Γ1, 1-2, 3-4/6/ 12) (ΚΡΙΤΗΡΙΟΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΣ) | ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΕΡΜΗΣ
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου